Су ресурстарын кешенді пайдалану

Су ресурстарын кешенді пайдалану — суды халықтың және шаруашылық салаларының қажетін қанағаттандыру үшін жан-жақты пайдалану. Әрине әр су көздерінің пайдалы қасиеттеріне байланысты олардың экономикалық тиімділігі еске алынуы қажет.

Су ресурстарын қорғау және рационалды пайдалану мәселесі адамзат үшін өмірлік маңызды мәселе болып табылады. Табиғаттағы су айналымының арқасында жердегі су ресурстары таусылмайды. Алайда планетамыздың кейбір бөліктерінде табиғи жағдайлардың жағымсыз болуына байланысты тұщы су ресурстары жеткіліксіз. Бұған Қазақстан Республикасы территориясының басым бөлігі кіреді және сондықтан аридтік және семаридтік климат жағдайларына су ресурстарының өте тапшылығымен сипатталады.

Су ресурстарын кешенді пайдалану қазіргі уақытта әлемнің барлық елдерінде гидроэнергетикалық объектілерді салу кезінде негізгі қағидат болып қала береді. Су қоймаларын кешенді пайдалану қазіргі уақытта адамзат алдында ерекше өткір тұрған және жаңартылатын гидроэнергетикалық ресурстар сияқты экологиялық таза электр көздерін қолдана отырып, халықты, өнеркәсіпті, ауыл шаруашылығын, су тасқынына қарсы күресті сумен қамтамасыз етумен байланысты жаһандық мәселелерді тиімді шешуге мүмкіндік береді.

Су ресурстарын кешенді пайдалану ұлттық экономикалық қызметтің физика-химиялық, биологиялық, инженерлік және әлеуметтік аспектілерін біріктіреді. Кез келген су шаруашылығы міндеттерін қарау кезінде технологиялық инженерлік міндеттермен қатар табиғатты қорғау және әлеуметтанулық міндеттер шешіледі. Осыған байланысты, су шаруашылығы жүйесінде сумен жабдықтау және кәріз жүйесі әртүрлі функцияларды орындайтын және өзара байланысты көптеген элементтердің құрамдас бөлігін құрайды. Бұл байланыстар күрделі, сондықтан мұндай жүйелер күрделі немесе үлкен жүйелер санатына жатады. Мұндай жүйелердің ерекшелігі - оларға кіретін элементтердің көптігі және олардың тығыз байланысы. Саяси, әскери, әлеуметтік, экономикалық, ғылыми және техникалық сипаттағы күрделі мәселелер бойынша шешімдерді дайындау және негіздеу үшін қолданылатын әдіснамалық құралдар негізінде осындай жүйелердің жұмысын зерттейді және талдайды. Ол үшін жүйенің элементтерін де, тұтастай алғанда жүйенің өзін де құру және жұмыс істеу принциптерін талдау және сипаттау жүргізіледі. Бұл ретте жүйенің алдына қойылған мақсатты шешудегі элементтердің әрқайсысының рөлін ескере отырып, су шаруашылығы жүйесінің жекелеген элементтерінің (күрделі жүйенің құрылымдық бөліктері ретінде) өзара байланысы ескеріледі. Су шаруашылығы жүйелерінің жұмыс істеу процестерін талдау қазіргі уақытта жүйенің құрылымдық бөліктерін және алыс перспективаны оңтайландыруға мүмкіндік береді.

Су ресурстарын кешенді пайдалану - су ресурстарын халықтың және халық шаруашылығының әртүрлі салаларының қажеттіліктерін қанағаттандыру үшін пайдалану, онда су объектісінің барлық пайдалы қасиеттері экономикалық