Қоғамның дамуындағы өнердің рөлі

Эссе

«Қоғамның дамуындағы өнердің рөлі»

Өнер дегеніміз не? Ол адам мен қоғамға қандай әсер етеді? Қоғамда өнер-бұл белгісіз және әртүрлі тұжырымдармен ойластырылған бейне. Менің ойымша, өнер-әлемдегі ең нақты нәрсе. Ол адам өмірінің тұтастығы мен мәнін көрсетеді. Бірақ тіпті нақты нәрселер кейде өте күрделі болады.

Өнер — мәдениеттің маңызды саласының бірі. Сондықтан болар, "өнер — мәдениет айнасы" деген қанатты сөздің қалыптасқандығы. Өнердің шынайы мәнінің діңгегі — сұлулық, әсемдік. Сұлулык, әсемдік — адамды ерекше бір жан ләззатына бөлейтін сезім тудырар қасиет. Соның нәтижесінде, өнер көңіл күйді, сезімді білдіреді, соларға тікелей байланысты. Өнер адамды имандануға, жан дүниесімен біртұтас нұрлануға бастайды. Өнердің басты мақсаты — қандай да бір жетілу, кемелдену үлгісін, мұратын беру әрі соған адамды талпындыру, құштар ету.

Ференц Лист былай деді: "қиялсыз өнер жоқ, ғылым да жоқ".

Ежелгі адам өнер мен еңбекті ажырата алған жоқ, ол үшін бұл біртұтас болды. Аң аулағаннан кейін ол үңгірдің қабырғаларын бояп, оны өмірінің бір бөлігі деп есептеді. Суретшілерді алғашқы қауымдық уақытта құрметтеді. Оларды магтар мен шамандар деп атады, өйткені олар басқаларын білмеген нәрселерді жасай білді - қоршаған әлемді бейнеледі. Содан бері көп өзгеріс болды, өзін-өзі көрсету тәсілдері, жекелеген салалар, ағымдар, бағыттар мен техника пайда болды. Алайда, шығармашылықтың мәні өзгермеді. Адам өзінің шығармаларында эмоцияларды, уайымдауды және оның қоршаған ақиқатын білдіреді. Өнер адамға өзін және оны қоршаған адамдарды жақсы түсінуге көмектеседі, өйткені өзін-өзі тану-бұл көптеген ғасырлар бойы адамзаттың басты проблемаларының бірі болып таблады.

Неміс композиторы мен өнер теоретигі-Ричард Вагнердің: "өнер — бұл біздің сыртқы әлем құбылыстары арасында өзімізді табу ниетін орындау"деген сөзін мысалға келтіремін.

Сталиннің заманында ғылым тұрғысынан қызықты, бірақ өте қатал эксперимент өткізілді. Жаңа туған нәрестелер екі топқа бөлінді. Бір топ ашық суреттермен палатаға орналастырылды, олармен күн сайын сөйлесіп, ойнады. Екінші топ ақ түсті палатаға орналастырылды, оларды тамақтандыру және қоныс аудару үшін тек қана күтушілер келді, бірақ мұның бәрі толық үнде болды. Біраз уақыттан кейін екінші топтағы нәрестелер көз алдында "сіңдіре бастады", жақын арада қайтыс болды, алайда вирустардан немесе бактериялардан емес, рухани аштықтан қайтыс болды.