Әлеуметтанулық қиял

ABAI KAZAKH NATIONAL PEDAGOGICAL UNIVERSITY

 [pic 1]

   ЭССЕ

Сағынбек Айда                                                                                               6В05301-Химия 5 топ 2 курс студенті                                            Тақырыбы Әлеуметтанулық қиял.                                                         Қабылдаған: Тасыбекова М.

2022ж Алматы.

Әлеуметтанулық қиял

Чарльз Райт Миллс социологиялық қиял тұжырымдамасын ойлап тапты, ол жеке адамдардың рефлексиялары әдеттегіден қалай асып түсетінін сипаттайды. Қоғамның дүниетанымын талдай отырып, әлеуметтанулық қиял адамды өмір туралы әдеттегі ойларынан алшақтатады. Бұл әлеуметтанушының пікірінше, әлеуметтанулық қиял-бұл адамдар мен тарих арасындағы байланыс. Атап айтқанда, ол социологиялық қиялды "жеке тәжірибе мен жалпы қоғам арасындағы қарым-қатынасты білу"деп анықтады. Жеке адамдар мен қоғамдар бір-бірін жасайды, егер сіз олардың қоғамын түсінбесеңіз, сіз адамды түсіне алмайсыз. Жоғарыда айтылғандардың бәрін ескере отырып, Миллс әлеуметтанулық қиял біз адамдар ретінде қоғамға және қоғамның бізге әсері туралы түсінік береді деген қорытындыға келеді. Әлеуметтанулық қиялда ол қоршаған ортаның жеке мәселелері және әлеуметтік құрылымның әлеуметтік мәселелері сияқты мәселелерді қарастырады. Қоршаған ортаның жеке мәселелері - бұл өз ішіндегі қақтығыстар. Бұл қолайсыздықтар адамнан, басқалармен тығыз қарым-қатынастан және қоғамдық өмірдің шектеулі салаларынан туындайды. Керісінше, әлеуметтік құрылымның қоғамдық мәселелері жеке тұлғадан және жақын достар, отбасы және т. б. сияқты жергілікті жағдайлардан тыс болған кезде пайда болады. Қысқаша айтқанда, проблемалар жеке мәселелер ретінде қабылданса және проблемалар қоғамдық мәселелер болса, бұл сұрақтар әр түрлі болады.Миллс екі терминнің арасындағы айырмашылықты білу "әлеуметтанулық қиялдың маңызды құралы"деп санайды. Мәселелерді проблемалардан ажырату маңызды, өйткені қоғамдық мәселелер жиі назардан тыс қалады. Көптеген адамдар проблемалар адамдардың жеке проблемалары екенін мойындайды. Мысал ретінде, суицидті жеке адам жасаған, бірақ адамдар бұл өзін-өзі жою дилеммасын "жалпы"деп санайды. Олар " бұл оның өмірі, таңдауы. Бұл тек ол және оның отбасы, басқа ешкім емес, бұл маған ешқандай қатысы жоқ" дейді. Дегенмен, әлеуметтанушы Эмиль Дюркгейм ойы басқаша. Ол бұл әлеуметтанулық қиялды өзінің "суицид" жұмысында өзінше түсіндіріп, оған тарихты енгізді. Суицид үнемі қате түрде "жеке мәселе" ретінде қарастырылады, өйткені бұл әртүрлі белгілерге негізделген қоғамдық мәселе болуы мүмкін.Социологиялық зерттеу, автордың пікірінше, әлеуметтанушы-зерттеушінің қоғамды өзгерту процесіне, саяси және мәдени өмірге қатысу мүмкіндігі. Бұл адам өміріндегі әртүрлілікті түсінуге мүмкіндік береді. Сонымен қатар, адамдардың түрлерінің алуан түрлілігін түсіну әлеуметтанулық зерттеуді түсінуге көмектеседі.Автор жұмыста саясат пен мәдениет, сондай-ақ ғылым мен өнер бір-бірімен тығыз байланысты деген ойды білдіреді. Ч.Миллс адамға әлеуметтанулық тұрғыдан белгілі бір категорияларды қарапайым тұрғыдан емес, тереңірек, ақыл-ойдың елестету қабілеті тұрғысынан зерттеуді үйрену керек деген идеяны айтады.Әлеуметтанулық қиял арқылы адам әлемде болып жатқан оқиғаларды түсінуге және бағалауға тырысады. Біздің ойымызша, бұл адамға өзін, оқиғалар мен фактілердің байланысын түсінуге көмектеседі. Сонымен қатар, біз бұл тәсіл сөзсіз бүгінгі күнге дейін өзекті деп санаймыз, өйткені оқиғалар мен фактілерді кейде тек дерексіз ойлау арқылы бағалауға болады. Социологиялық қиял-қазіргі адамның өзін-өзі тануының ең жемісті түрі. Дұрыс жалпылауға және талдауға тек абстракция арқылы, яғни әлеуметтанулық қиял арқылы жетуге болады.