Когнитивтік мінез-құлық теориялары
Автор: aigamumamantai • Февраль 24, 2025 • Реферат • 250 Слов (1 Страниц) • 115 Просмотры
Когнитивтік мінез-құлық теориялары
Орындаған: _______________________
Тобы: ___________________________
Күні: ___________________________
Кіріспе
Когнитивтік мінез-құлық теориялары адамның ойлау жүйесі мен мінез-құлқының өзара байланысын зерттейтін психологиялық бағыт болып табылады. Бұл теориялар адамның ойлары, эмоциялары және әрекеттері бір-бірімен тығыз байланысты екенін көрсетеді. Яғни, теріс ойлау үлгілерін өзгерту арқылы адамның мінез-құлқын да жақсартуға болады. Қазіргі таңда бұл теориялар психотерапияда, коучингте және әлеуметтік қызмет көрсету саласында кеңінен қолданылады.
1. Теорияға қысқаша шолу
Когнитивтік мінез-құлық теорияларының негізін қалаушылар – Аарон Бек және Альберт Эллис. Бұл теориялар адамның ойлары, сезімдері және іс-әрекеттері арасындағы байланысты зерттейді. Негізгі қағидалары:
- Теріс ойлар адамның эмоционалдық жағдайына және мінез-құлқына тікелей әсер етеді.
- Ойлау стилін өзгерту арқылы эмоция мен әрекетті де түзетуге болады.
- Адамның өзін-өзі тануы мен бағалауын жақсарту маңызды.
2. Әлеуметтік жұмыс саласына әсері
Когнитивтік мінез-құлық теориялары әлеуметтік қызметкерлер үшін маңызды құрал болып табылады. Бұл әдістер:
- Клиенттердің жағымсыз ойларын өзгертуге көмектеседі.
- Олардың қиындықтарды шешу дағдыларын дамытуға бағытталған.
- Стресті жеңілдету мен эмоционалдық тұрақтылықты қалыптастыруға көмектеседі.
- Өзін-өзі бағалауды арттыруға ықпал етеді.
3. Қазіргі жағдай және мысалдар
Қазіргі таңда когнитивтік мінез-құлық терапиясы (КМҚТ) кеңінен қолданылады. Бұл әдіс әсіресе депрессия, стресс, мазасыздық және басқа да психологиялық қиындықтарды шешуде тиімді болып отыр. Онлайн-психотерапиялар мен тренингтер де кеңінен дамуда.
**Мысалдар:**
- **Кейс 1:** 16 жастағы жасөспірім өзін-өзі төмен бағалайды және үнемі сәтсіздікке ұшырайтынын ойлайды. КМҚТ әдістері арқылы оның ойлау жүйесі өзгертіліп, өзіндік сенімділігі артады.
- **Кейс 2:** Жұмыс орнында жиі стресске ұшырайтын қызметкердің проблемалары. КМҚТ арқылы ол жағымсыз ойларды басқарып, сабырлы болуды үйренеді.
...