Шпаргалка по "Истории Казахстана"

Билет1. Тарихи үдерісті кезеңдерге бөлу. Тас дәуіріндегі Қазақстан аумағының ландшафтық-климаттық өзгеріске ұшырауы. Қазақстан аумағы – homo sapіensтің қалыптасу ошақтарының бірі.

1)Тарихи үдерісті кезеңдерге бөлу. Тас дәуіріндегі Қазақстан аумағының ландшафтық-климаттық өзгеріске ұшырауы. Қазақстан аумағы – homo sapіensтің қалыптасу ошақтарының бірі.

1. Тарихи кезеңдер: алғашқы тарихи кезең – тас дәуірі деп аталады. Тас дәуірі мынадай 3 кезеңге бөлінеді:

Палеолит – ежелгі тас дәуірі (б.з.б. 2,5 млн. жылдан – 12 мың жылдыққа дейін).  Ерте палеолиттің өзі үш кезеңге бөлінеді:

1. Олдувай (Дошель) кезеңі – 2,5-2,6 млн. – 700 мың жыл аралығы;

2. Ашель кезеңі – 700 мың – 150-140 мың жыл аралығы;

3. Мустье кезеңі – 140 мың – 40-35 мың жыл аралығы.

Мезолит – орта тас дәуірі (б.з.б. 12-5 мың жылдықтар).

Неолит – жаңа тас дәуірі (б.з.б. 5-3 мың жылдықтар).

Өз кезегінде палеолиттің өзі 3 кезеңге бөлінеді: 1) ерте палеолит (б.з.б. 2,5 млн. – 140 мың жылдықтар); 2) орта палеолит (б.з.б. 140 – 40 мың  жылдықтар); 3) кейінгі палеолит (б.з.б. 40 – 12 мың жылдықтар).

Қола дәуірі – б.з.б 2-1 мыңжылдық

Темір дәуірі – б.з.б. 1 мыңжылдық

2. Тас дәуіріндегі Қазақстан аумағының ландшафтық-климаттық өзгеріске ұшырауы

Орташа антропогеннің басталуымен жылыну және климаттың ылғалдану фазасы байланысты, содан кейін тау сілемдеріндегі екі есе мұздану және жалпы салқындау. Бұл кезең Хазар фауналық кешеніне сәйкес келеді.

Орта антропогендік уақытта Қазақстан тауларында барлық жерде қарқынды тектоникалық қозғалыстар орын алды. Тау құрылысы процесі жүріп жатты. Қатарынан екі тау мұздығының нәтижесінде өзендер мен көлдердің су режимі бұзылып, гидрографиялық желі өзгерді. Қазақстан аумағында үлкен және кіші өзендердің заманауи арналарын қалыптастыру басталды. Сырдария Бұқтырма өзені мен Ертіс аңғары бойындағы сулардың ішінара түсуінен кейін Қызылқоғырлардың сортаңды ойпаттарымен жол салды, Зайсан көлі ағысқа айналды, ал пра өзені-немесе Қапшағай үстіртінің тектоникалық көтерілуі нәтижесінде қазіргі Орта ағыс орнында көл пайда болды. Мұздықтардың еруіне байланысты Солтүстік Каспийдің ойпатты жазығы Каспий теңізінің суларымен жабылған, ал соңына қарай орта антропогендік дәуірдің аяғында теңіз өзінің көлемін қысқартты.

Қазақстанның жазық кеңістігі (Ертіс өңірі, Балқаш өңірі) негізінен орманды дала мен дала алып жатты, оңтүстігінде жусанды шөлдер басым болды. Тянь-Шаньда және басқа тау жоталарында қарағай, шырша, қайың, Линден, мүйіз, алдер өсті.

Орта антропогендік дәуірде Хазар фауналық кешені деп аталатын Жануарлар кеңінен таралды. Трогонтериялық пілдер, ірі және сонымен бірге қысқа аяқты жануарлар, кішкентай шашты мамонттар бұталы Дала мен шалғындарда жүрді. Мол тамақ беретін шалғынды жерлерде және далада ұзын мүйізді бизондар мен ірі мүйізді бұғылар жайылды.

Жоғарғы антропогенде салқындау сақталды, климат қазіргі заманға қарағанда суық болды. Сол кезеңнен бастап бізге мамонт немесе жоғарғы палеолит фаунасының қалдықтары келді. Ақырында, голоценде (қазіргі антропоген) климат пен қазіргі фауналық кешен қалыптасты.

3. Қазақстан аумағы – homo sapіensтің қалыптасу ошақтарының бірі

Қазақстан аумағында табылған алғашқы адамның іздері ежелгі тас дәуіріне (палеолит) жатады. Палеолит дәуіріндегі тұрақтар алғаш рет Қазақстан аумағында Қаратау жотасы мен Оңтүстік Қазақстан аймағында табылды (ежелгі адамды қоныстандыру үшін ең қолайлы орын болып саналады). Қазақстан аумағында палеолит дәуіріндегі ең көп тұрақ Оңтүстік Қазақстанда табылды.

Тарихтағы ең ежелгі адам жер бетінде епті адам деп аталады. Жануарлар әлемінен ежелгі адам, ең алдымен, еңбек құралдарын жасауды бөліп көрсетті. Қазақстанның ежелгі тұрғындары эволюциялық дамуда" тік (түзетілген) адамға " – питекантропқа сәйкес келді. Адам өзінің алғашқы зеңбіректерін тастан жасады. Қарабайыр адамның алғашқы кәсіптерінің бірі-жинау. Ежелгі адам мен маймыл жемшөп сияқты кәсіп түріне ұқсас болды. Ежелгі адамның материалдық және рухани мәдениеті туралы тас құралдар негізгі ақпарат береді. Ең алғашқы тас еңбек құралдары Оңтүстік Қазақстанда табылды.