Аталық және аналық шатаралықтың бұлшықеттері мен шандыр қабықтары

Аталық және аналық шатаралықтың бұлшықеттері мен шандыр қабықтары

Кіріспе

Шатаралық (perineum) — адам ағзасындағы маңызды аймақтардың бірі. Бұл аймақ несеп-жыныс және ішек-қарын жүйелерінің сыртқы ашылу тесіктерін қамтиды және репродуктивті функцияларда маңызды рөл атқарады. Аталық және аналық организмдерде шатаралық құрылымы ұқсас болғанымен, анатомиялық ерекшеліктер мен функцияларында айырмашылықтар бар.

Шатаралықтың жалпы анатомиясы

Шатаралық шонданай төмпешіктері, құйымшақ және шат доғасы арасында орналасқан. Ол алдыңғы (урогенитальды) және артқы (анальды) үшбұрыштарға бөлінеді. Шатаралық бірнеше қабаттан тұрады: тері, теріасты шелмай қабаты, беткей және терең бұлшықет қабаттары, шандыр қабықтар және олардың арасындағы кеңістіктер.

Аталық шатаралықтың бұлшықеттері

- Bulbospongiosus: несеп шығаруға және шәует шығаруға көмектеседі.

- Ischiocavernosus: жыныс мүшесінің эрекциясын қолдайды.

- Superficial transverse perineal: шатаралықты тұрақтандырады.

- External anal sphincter: нәжіс шығару процесін бақылайды.

Аналық шатаралықтың бұлшықеттері

- Bulbospongiosus: қынап тармағын қысып, жыныстық функцияны қамтамасыз етеді.

- Ischiocavernosus: клитордың эрекциясын қолдайды.

- Transverse perineal (беткей және терең): шатаралық құрылымдарын бекітеді.

- External anal sphincter: нәжіс шығару процесіне жауапты.

Шандыр қабықтары

- Superficial fascia (Colles' fascia): теріасты шел қабатының бір бөлігі.

- Deep perineal fascia (Gallaudet's fascia): бұлшықеттерді жауып тұрады.

- Perineal membrane: урогенитальды үшбұрышты негіздейтін қатты қабық.

- Endopelvic fascia: жамбас ағзаларын бекітеді.

Жыныстық айырмашылықтар мен қызметтері

Аталық пен аналық шатаралық бұлшықеттері жыныстық функциялар мен репродукцияда әртүрлі қызмет атқарады. Аналық ағзада бұлшықеттер мен шандыр қабықтары жүктілік пен босану кезінде маңызды рөл атқарады.

Клиникалық маңызы

Шатаралық жарақаттары, әсіресе босану кезінде (эпизиотомия), жиі кездеседі. Бұл аймақтың бұлшықеттерінің әлсіздігі жыныс ағзаларының түсуіне (пролапс) әкелуі мүмкін.