Қоймалық бизнес-процесті талдау

Зертханалық жұмыс 3

Қоймалық бизнес-процесті талдау

Анализ складского бизнес-процесса

Жұмыстың мақсаты: деректерді болжамға дайындау кезінде XYZ талдауын қолдану.

XYZ-талдау тауарларды сатылымның жүйелілігі бойынша бөледі.

XYZ талдауы қоймада қанша өнім болуы керек екенін және ол өнім қоймада жатып қалмайтындай және пайда әкелетіндей есептеуге көмектеседі. Бұл талдау әр түрлі кезеңдерде тауарға деген сұраныстың қаншалықты тұрақты екенін түсіну үшін бірнеше айдағы тауарларды сату статистикасын қажет етеді.

Тіпті ең танымал тауарлар бәсекелестікке, маусымға, жаңа тенденцияларға және басқа факторларға байланысты. Мысалы, нан-бұл әрдайым сұранысқа ие өнім, бірақ ол сәнге, астық өнімділігіне және экономикалық жағдайға да әсер етеді.

XYZ – талдау - белгілі бір уақыт циклі ішінде олардың тұтыну сипатына және олардың қажеттіліктерінің өзгеруін болжау дәлдігіне байланысты компания ресурстарын жіктеуге мүмкіндік беретін талдау.

Талдау алгоритмі

Алгоритмді төрт кезеңде ұсынуға болады:

1. Талданатын ресурстар үшін вариация коэффициенттерін анықтау;

2. Вариация коэффициентінің өсуіне сәйкес ресурстарды сұрыптау;

3. X, Y, Z санаттары бойынша бөлу.

4. Талдау нәтижелерін графикалық ұсыну.

X санаты - ресурстар тұрақты тұтыну мөлшерімен, оларды тұтынудағы шамалы ауытқулармен және болжамның жоғары дәлдігімен сипатталады. Вариация коэффициентінің мәні 0-ден 10% - ға дейінгі аралықта болады.

Y санаты - ресурстар оларға қажеттілікті анықтаудың белгілі тенденцияларымен (мысалы, маусымдық ауытқулар) және оларды болжаудың орташа мүмкіндіктерімен сипатталады. Вариация коэффициентінің мәні 10-нан 25% - ға дейін.

Z санаты - ресурстарды тұтыну тұрақты емес, кез-келген тенденциялар жоқ, болжау дәлдігі төмен. Вариация коэффициентінің мәні-25% - дан жоғары.

Әр түрлі топтар үшін вариация коэффициентінің нақты мәні келесі себептерге байланысты өзгеруі мүмкін:

- маусымдық сату,

- тренд,

- акциялар,

- тапшылық және т. б.

XYZ талдауының бірнеше түрлері бар, мысалы, жоспарланған деректерді нақты мәліметтермен талдау, бұл болжамнан нақты % ауытқуды береді. Көбінесе XYZ талдауы ABC талдауымен бірге жасалады, бұл олардың қасиеттеріне қатысты дәлірек топтарды бөлуге мүмкіндік береді.

Вариация коэффициенті - орташа квадраттық ауытқудың өлшенген ресурс мәндерінің орташа арифметикалық мәніне қатынасына тең.

Excel-де вариация коэффициентін қалай есептеу керек

Вариация коэффициенті - бұл орташа мәнге қатысты мәндердің таралуын көрсететін көрсеткіш (стандартты ауытқудың орташа мәнге қатынасы). Вариация коэффициенті пайызбен өлшенеді және уақыт қатарының біркелкілігін көрсетеді.

Вариация коэффициенті - бұл болжау үшін мәліметтерді дайындауға көмектесетін керемет көрсеткіш. Вариация коэффициенті-болжамды есептеуден бұрын назар аудару керек жолдарды бөлуге және кездейсоқ факторлардың деректерін тазартуға көмектесетін индикатор.

Егер коэффициент 0% болса, онда серия мүлдем біртекті, яғни барлық мәндер бір-біріне тең.

Егер вариация коэффициенті 33% - дан жоғары болса, онда классикалық теория бойынша қатар гетерогенді болып саналады, яғни орташа мәнге қатысты мәліметтердің үлкен таралуы.

Мысалы:

Excel-де вариация коэффициентін қалай есептеу керек

Вариация коэффициенті = стандартты ауытқудың орташа мәнге қатынасы

Excel бағдарламасында вариация коэффициентін келесі формула арқылы есептеуге болады:

...