Туризм мен демалыстың белсенді түрлері

3 тарау. Туризм мен демалыстың белсенді түрлері

Дәріс мақсаты. Экстремалды туризмнің судағы, жер бетіндегі, таудағы, әуедегі, экзотикалық түрлерінің сипаттамаларын қарастыру.

1. Экстремалды туризмнің судағы түрлері

Дайвинг жоғарыда жазып ӛткендей, бүкіл әлемде ӛте танымал. Алайда бұл рахаттылық арзан тұрмайды. Жалпы дайындық пен жабдық заттар жаңа спортшыға 1000$ дейін келеді, есесіне кейін ол тек билеттер мен қонақ үйге ғана шығынданатын болады. Егер жабдық затты сатып алмаса, онда бірінші турға дайындалу құны 250$ дейін тӛмендейді. Бірақ рас, костюмді, аквалангті жалға алу үшін 30-40$ тӛлеу керек болады. Ал шын мәнінде жақсы жабдық зат толық жинақ үшін 1500$ тұрады.

Дайвинг бізде ӛте баяу дамыған және біздің ӛлшеулерімізше ӛте қиын тұрады.

Вейкбординг су шаңғыларының, сноуборд, скейт пен серфинг жинағы, ұсынады. Катер қысқа, кең тақтада тұрған рейдерді тартады. Бортында қосымша балластымен 30-40 км/сағ жылдамдықпен қозғалып, катер ӛзінің артынан толқынды қалдырады, оны рейдер трамплин ретінде қолданылады. Секірісте кӛптеген әр түрлі айлалы іс- әрекеттерді қолдануға болады.

Әсіресе вейкбординг 90-шы жылдардың басында динамикалық дами бастады. Ол кеззінде сноубордтың тау шаңғыларында секілді су спортында революция жасады. Кішігірім энтузиастар тобының ермегінен ол ӛзінің философиясымен және мәдениетімен танымал спортқа айналды. Айлалы әрекеттердің кӛбісі вейкбордингқа спорттың туысқан

«тақталық» түрлерінен- сноубордингтан, скейтбордингтан келді.

Су шаңғысы – белсенді демалыстың ең белгілі түрлерінің бірі. Бұл жазғы уақытта таудағы және жүгіретін қысқы шаңғыға лайықты ауыстыру.

Су шаңғысы алғаш рет 1922 жылы, Миннесот штатының тұрғыны, американдық Ральф Самуэльсон әдеттегі қысқы шаңғыларға тәжірибе жасай отырып, оларды суда

байқап кӛргісі келген кезде пайда болды. Екі кең қарағай тақтаны ол аяққа арналған тіреу қылып жасады. Осыдан кейін ойлап тапқыш Лэйк Ситидің ӛзендерінде суда шаңғыны ойдағыдай сынап кӛрді. Су шаңғыларымен айналысу үшін тӛрт зат қажет: су шаңғысы, құтқарушы кӛкірекше, перчатка және гидрокостюм.

Виндсерфинг– бұл тӛмен жазығында жүзгіш- тұрақтандырғыштарымен және тақтаға бекітілетін кішігірім желкенімен, бекіктілік үшін кедір- бұдырлы бетімен пластиктен жасалған сопақ тақта. Серфинг –бұл дәл сондай, тек желкенсіз. Виндсерфинг сол серфингтен шыққан. Жақсы жел болған кезде жылдамдықты 10-12м/с дейін апаруға болады. Бүгінгі таңға рекорд 70 км/сағ артық.

Каякинг – шетелде ӛте танымал, ТМД елдерінде кеңінен танлып келеді. Қазіргі заманға сай каякингте үш негізгі бағыт бар – еспелі слалом, родео және ағу.

Слаломдық каякинг – бұл қайық пен суды сезініп, каякта әрекет жасай білу.

Родео, слаломға қарағанда, - тек виртуозды техника емес, сонымен қатар ойын элементі. Каяктағы фристайл – бұл ӛзен бедерінің ерекшеліктері есебінен қайықта әр  түрлі трюктар жасау.

Және, соңында, ағу. Каякта ӛзенмен жорыққа аттануға немесе тау ӛзенінің кішігірім бӛлігінде бочкалар, күшті толқын және сарқырама түріндегі жекелеген кедергілерді таңдап, ойын ағуларын ӛткізуге болады. Әрине, ағулар кезінде ӛзіңді сенімді сезіну үшін, слалом мен родеоның бастапқы техникасын игеруің керек.

Жабдықтау. Каякты жабдықтау құрамына кіреді: қайық, шлем, құтқарушы кӛкірекше, юбка, резеңкеленген тәбішке мен ескек.

Рафтинг – бұл каноэда немесе арнайы салдарда тау ӛзенімен еліктіргіш түсу. Рафтинг – бұл тіпті ең жас туристер үшін мүлдем қауіпсіз, ең жиі баратын турлардың бірі. Соңғы жылдары ол экстремалды демалыстың құмар сүйгіштерінің тарапынан үлкен қызығушылық тудырады.

Рафт –турлар кӛбінесе келесідей болады: ауданға бір немесе жарты күнге жол жүрулер және кӛпкүндік саяхаттар.

1. Экстремалды туризмнің жер бетіндегі түрлері

Маунтинбайкинг ӛзінің қымбаттылығына қарамастан, барған сайын  танымал болып келеді. Маунтинбайкингпен шындап айналысу үшін біраз ақша жұмсау керек болады. Жаңа спортшы үшін велосипед 300-ден 500 долларға дейін тұрады, ал артық амортизаторымен 10 000$ дейін тұратын тау велосипедтері бар. Сосын әрине амуниция мен әр түрлі бӛлшектерге шығындану керек, бұл 800 доллардан артық тұрады.