Қандағы газдар олардың мөлшері мен күйі

Жоспар:

І. Кіріспе

ІІ. Негізгі бөлім

1.Қандағы газдар

2.Оттегінің қанға өтуі және оның қандағы қосылыстары

3.Көмірқышқыл газының қанға өтуі және оның қандағы қосылыстары

4.Ренгеноскопия және оның түрлері

5.Ренгеноскопияның артықшылығы мен кемшілігі.

ІІІ. Қорытынды

IV. Пайдаланылған әдебиет

Кіріспе

Тынысалу деп ауадан оттегін сіңіріп, көмір қышқыл газын шығаруын қамтамасыз ететін өзара байланысты көптеген үрдістерді айтады. Оттегінің қатысуымен организмде тотығу үрдісі өтеді. Құрамындағы органикалық заттардың тотығуы нәтижесінде жасушалар мен тіндерде тіршілікке қажет энергия пайда болады. Мұнымен қатар тотығу барысында көмір қышқыл газы түзіледі. Бұл газ уақытында сыртқа шығарылып тұрмаса көптеген тіршілікке қажет үрдістер тоқтап денеде су тұрақтылығы (изогидрия), жылу тұрақтылығы (изотермия) бүзылады да адам өміріне қауіп туады. Демек, организм ауадан үздіксіз оттегін алып, ұдайы көмір қышқыл газын сыртқа шығарып түрса ғана өмір сүре алады.

Негізгі бөлім

Қандағы газдар

Дем алғанда өкпеге кіретін атмосфералық ауа мен деммен бірге шығатын немесе альвеолалық ауаның құрамындағы әр газдың мөлшерін жеке салыстырып өкпе альвеоласындағы газдар мен қан құрамындағы газдардың өту бағытын байқауға болады. Негізгі газдар атмосферада, оның жеке қабаттарында ұдайы бір мөлшерде болады. Адам дем алғанда осы атмосфералық ауа өкпеге енеді, ал өкпедегі альвеолалық ауа мен дем шығарғанда шығатын ауада оттегі мен комір қышқыл газ мөлшері ұдайы өзгеріп отырады: оттегі азайып, көмір қышқыл газ көбейді

Құрғақ ауа құрамындағы газдардың пайыздық мөлшері.

Өкпедегі газ алмасудың негізгі көрсеткіші -алвеолярлық ауадағы газдардың құрамы мен мөлшері.Атмосфералық ауа мен алвеолярлық ауа құрамындағы газдардың мөлшерін салыстырсақ оттегінің атмосферадан қанға , ал көмірқышқыл газының атмосферадан қанға өтуін байқауға болады.

Белгілі бір тін мен қан құрамындағы газдардың алмасу тәртібін білу үшін алдымен қандағы газдардың физикалық жайы мен мөлшерін, кернеу күшін анықтап алу қажет.

Тірі организмде тіршілікке қажет газдар өкпеден тінге, тіннен өкпеге қанмен жеткізіледі (тасылады). Оттегі мен көмір қышқыл газ, сондай-ақ азот қанға атмосфералык, ауадап енеді. Алғашқы аталған екі газдың мөлшері артерия мен венада бірдей емес артерияда оттегі, ал венада көмір қышкыл газ көбірек. Өкпеде оттегі ауадан қанға қарай, көмір қышқыл газ қаннан альвеолаға етеді. Ал тіндерде керісінше, оттегі қаннан тіндерге, көмір қышқыл газ тіндерден қанға көшеді (ауысады). Азот — газ алмасуына қатыспайтын бейтарап газ. Оның көлемі (1%) артерия мен вена қанында бірдей болады.

Газдардың қандағы мөлшері

Әдетте: gO,-0,3- 0,5%-ке, gCO, - 2,5%-ке, g N- 1%-ке тен, яғни қанда еріген газдар мөлшерін олардың қандағы жалпы көлемімен салыстырсақ, О2 мен СО2, еріген мөлшері өте аз, ал азот қанда тек еріген күйінде кездесетінін байқаймыз.

И.М. Сеченов сынапты абсорбциометр комегімен мынаны дәлелдеген: қанда оттегі мен көмір қышқыл газдарының қарапайым физикалык еріген турімен коса олар химиялык байланысқан куйінде де болады. Артерия қанында оттегі байланыскан куйінде - 18,7 көл.%,CO2-50 кол.% болады. Көк тамыр қанында-О2-12 кол.%, СО2- 57 кол.%. Қан мен альвеолалар арасында газдар алмасуы диффузия жолымен олардын парциальді кысымдарының айырмасы есебінен іске асады.

Оттегінін көк тамыр қанына диффузиялану жылдамдыны олардын парциальді