Глоссарий Сот сараптамасы

ГЛОССАРИЙ

1) Сот сараптамасы - жеке іс жүргізу әрекеті, оның мәні мән-жайларды шешу үшін маңызы бар жағдаяттарды белгілеу мақсатыңда арнаулы ғылыми білім-білік негізінде жургізілетін іс материалдарын зерттеу болып табылады;

2) Сараптама міндеті - дегеніміз тергеу-сот практикасының кажеттілігіне және сот сараптамаларынын жетістіктері мен әдістсмелеріне сәйксс сот сараптама тақырыбы мазмұнын корытындылап тарататын нақты деректерді аныктаудың мүмкіндіктері;

3) Диагностикалык - сарапшылык зерттеудің мақсаты объекті-лерді танып-білу болып табылады. Олар объектінің табиғатын, оның касиеттері мен күйін, белгілі бір сипаттан ауыткуын, осы өзгерулердің себептерін және олардын кылмыстык оқиғамен байланысын анықгауға бағытталған;

4) Жіктеушілік - сарапшылык зерттеудін максаты объектілердің белгілі бір кластарға, соның ішінде стандартталғаңдарға катыстылығын анықтау болып табылады. Осы міндеттердін мысалдары ретінде биологиялык текті объектілердін, лакты бояу материалдарының, есірткілердің жіктеушілік қатыстылығын анықтауды айтуға болады;

5) Теңдестірушілік -  сарапшылық зерттеудін мақсаты жекелей-белгілі объектілердің тепе-теңдігін нсмесе материалдық-белгілену керіністері бойынша олардың шығу кездерін анықтау болып табылады;

6) Заттық объект - сараптаманың белгілі бір класы, тегі, түрі аясыңда зерттелетін касиеттердің ортақтығымен бірлескен ақпараттын материалдық жеткізгіштерінін жиынтығы;

7) Сараптаманың нақты объектісі -нақты сарапшылык зерттеудің өзіндік ерекшелігін көрсететін дара және кайталанбас объекті деп аталады;

8) Зерттеудің тікелей объектісі -  ол ақпараттың сол бір материалдық жеткізгіші сараптамалардың әр түрлерінін объектілері болуы мүмкіндігімен ерекшеленеді;

9) Үлгілерге жататындар: 1) заттай дәлелдемелердің көшірме-лері; 2) үқсас-заттар (заттай дәлелдемелердің орнын ауыстырғыштар), сонғылармен жалпы тектік белгілері болады; 3) салыстырмалы зерттеуге арналған үлгілер;

10) Арнаулы ғылыми бiлiм – сот-сараптамалық зерттеулердiң әдiстемелерiнде iске асырылған, мазмұны ғылыми бiлiмдi құрайтын арнаулы бiлiм саласы;

11) Сарапшының қорытындысы – сот-сараптамалық зерттеудiң барысы мен нәтижелерiн көрсететiн, заң талаптарына сәйкес ресiмделген құжат;

12) Сот-сараптама қызметi – сот сараптамасы органдары мен сот сарапшыларының сот сараптамасын ұйымдастыру және жүргiзу жөнiндегi қызметi;

13) Сот-сараптама қызметiмен айналысуға арналған лицензия – Қазақстан Республикасы Әдiлет министрлiгi немесе Қазақстан Республикасының денсаулық сақтау саласындағы уәкiлеттi органы тұлғаға сот-сараптама қызметiмен айналысуға беретiн рұқсаты;