“Адам геномы” проектісі
Автор: uskenova02 • Сентябрь 8, 2021 • Реферат • 4,976 Слов (20 Страниц) • 680 Просмотры
КеАҚ «Астана Медицина Университеті»
« Молекулалық биология және медициналық генетика » кафедрасы
[pic 1]
СӨЖ
Тақырыбы:“Адам геномы” проектісі
Орындаған: Өскенова Мадина
Тобы: 127-ЖМ
Қабылдаған: Эльмира Тауфиховна
Нұр-Сұлтан, 2020
Жоспар:
I Кіріспе
II Негізгі бөлім
- Жоба мақсаты
- Адам геномы жобасы тарихы
- Өтініштер мен ұсынылған жеңілдіктер
- Техника және талдау
- Зерттеулер
- Оқиғалар
- Аяқталу жағдайы
- Жоба нәтижесі
III Қорытынды
IV Пайдаланылған әдебиеттер
Кіріспе
Адамның генетикалық объект ретіндегі ерекшелігі — оның генетикасын зерттеуді қиындататын көптеген қайшылықтар бар. Олар: жыныстық жағынан кеш-пісіп жетілетіндігі; әр отбасынан тарайтын ұрпақ санының аздығы; барлық ұрпақтың тіршілік ортасын теңестірудің мүмкін еместігі, хромосома санының көп болатындығы, адамға тәжірибе жасауға болмайтындығы және басты бір қайшылық — адамның кейбір тұқым қуалайтын қасиеттерінің мысалы, қабілеті мен мінез-құлқының дамып қалыптасуына кедергі келтіретін ұлтшылдық, нәсілшілдік сияқты әлеуметтік теңсіздіктің болатындығы.
Осы аталған қиыншылықтарға қарамастан, кейінгі кездерде адам генетикасы жедел қарқынмен дамуда. Ең соңғы жаңалықтардың бірі — ХХІ ғасырдың басында адамның генетикалық кодының шешілуі.
Негізгі бөлім
«Адам геномы» бағдарламасы – бұл бірінші халықаралық проект, оның шеңберінде адамның ДНҚ геномының нуклеотидтер жүйелігі (секвенирлеу) зерттеліп баяндалды, хромосомадағы барлық гендердің нақты орналасуы анықталды (картирлендіру).Бұл бағдарламаның негізгі мақсаты адам геномын зерттеп секвендеу және адам хромомомаларының физикалық және генетикалық картасын құрастыру болып табылады.Секвендеу- барлық хромосомалардағы ДНК молекласының нуклеотидтер бірізділігін анықтау.
Проект АҚШ-та 1888 жылы басталды, осы жылы проектке тағы Жапония, Англия және Франция қосылды. 1990 жылы адам геномын зерттейтін Халықаралық ұйым (HUGO) құрылды, бірнеше жылдар бойы вице-президенті академик А.Д.Мирзабеков істеді. Осы геномды проектке қатысқан ғалымдар жұмыстың басынан өза ара келісімді шешім шығарған, мемлекеттің қосқан үлесіне және дәрежесіне қарамастан барлық алынған ақпараттар барлығына ашық және қол жетерлік болуы тиісті. Адамның 23 хромосомалар зерттеулерін қатысқан елдер өз арасында бөлінген. 2001 жылы ақпан айында «Science» және «Nature» беделді екі ғылыми журналдар бетіне адам геномын талдап жатқан конкурентті екі компанияның «Celera» және «HUGO» бірінші қорытындылары шықты және адам геномының ұзындығы 90%-ды толық нуклеотидті қатары келтірілді. «Адам геномы» проекті толығымен 2003 жылы аяқталды, алынған қорытындылар барлық дүние жүзілік ғылыми қауымдар жетістіктері.
Геномдық жоба (HGP) адамның ДНҚ құрайтын нуклеотидті базалық жұптардың дәйектілігін анықтау және адам геномының барлық гендерін физикалық және функционалды тұрғыдан анықтау және картаға түсіру мақсатымен халықаралық ғылыми-зерттеу жобасы болды. Ол әлемде ең ірі бірлескен биологиялық жоба болып қала бермек. Бұл идея 1984 жылы АҚШ үкіметі жоспарлау басталғаннан кейін алынып, жобаны ресми түрде 1990 жылы бастады және 2003 жылдың 14 сәуірінде аяқталды . Қаржыландыру Америка Құрама Штаттарынан Денсаулық сақтаудың ұлттық институттары (NIH) арқылы, сондай-ақ бүкіл әлемнің басқа да көптеген топтары арқылы келді. Параллельді жоба үкімет тарапынан Celera Corporation немесе Celera Genomics компаниясы тарапынан 1998 жылы ресми түрде басталған болатын. Үкімет тарапынан қаржыландырылатын жүйелілік АҚШ-тың, Ұлыбританиядағы, Жапониядағы, Франциядағы жиырма университеттер мен ғылыми орталықтарда орындалды. , Германия, Испания және Қытай.
Адам геномы жобасы бастапқыда адам гаплоксидтік генетикалық геномда (үш миллиардтан астам) қамтылған нуклеотидтерді бейнелеуге бағытталған. Кез-келген адамның «геномы» бірегей; «адам геномын» картаға түсіру бірнеше адамның санын реттеп, содан кейін оларды бірге жинап, әрбір хромосоманың толық тізбегін алу үшін қолданылады. Сондықтан, дайын адам геномы - ешқандай жеке тұлғаны білдірмейтін мозаика.
...