Микробиологияның даму тарихы. Бейеринк, Гриффит, Виноградский, Клюйвер, Листер, Фокс, Флеминг және т.б. жұмыстарының маңыздылығы

Қазақстан Республикасының білім және ғылым министрлігі

 Л.Н.Гумилев атындағы Еуразия ұлттық университеті

Жалпы биология және геномика кафедрасы

        [pic 1]        

             РЕФЕРАТ

Тақырыбы: 

Микробиологияның даму тарихы. Бейеринк, Гриффит, Виноградский, Клюйвер, Листер, Фокс, Флеминг және т.б. жұмыстарының маңыздылығы

                                                     Орындаған: Еркімбай Ескендір

     Тобы: БГ-33

                                                     Тексерген: Динмухамедова А.С.

Нұр-Сұлтан 2022 ж.

Жоспар:

1. Микробиология даму сатылары.
2. Ғалымдар үлесі

1. Клюйвер
2. Листер

1. Пайдаланылған әдебиеттер тізімі

Микробиология даму сатылары

Микробиология – көзге көрінбейтін организмдерді зерттейтін ғылым, ол тіршілік иелері микроскопиялық өлшемдері үшін микроорганизмдер (микробтар) деп аталады. Микробиологияны зерттеу пәні – олардың морфологиясы, физиологиясы, генетикасы, систематикасы, экологиясы және өмірдің басқа түрлерімен байланысы. Таксономиялық тұрғыдан микроорганизмдер өте алуан түрлі. Микробиология даму барысында бірнеше кезеңдерден өтті.

Эмпирикалық кезең (микроскоптарды ойлап тапқанға дейін және оларды микроәлемді зерттеу үшін қолданғанға дейін). Дж. Фракасторо (1546) жұқпалы аурулар агенттерінің тірі табиғатын ұсынды - contagium vivum.

Морфологиялық кезең шамамен екі жүз жылға созылды. Антони ван Левенгук 1675 жылы алғаш рет протозоидтарды, 1683 жылы бактериялардың негізгі түрлерін сипаттады. Құрылғылардың (X300 микроскоптарының максималды ұлғаюы) және микроәлемді зерттеу әдістерінің жетілмегендігі микроорганизмдер туралы ғылыми білімнің жай жиналуына ықпал етпеді.

Физиологиялық кезең (1875 жылдан бастап) - Л. Пастер мен Р. Кох дәуірі. Луи Пастердің еңбегі: ашыту және ыдырау процестерінің микробиологиялық негіздерін зерттеу, өнеркәсіптік микробиологияның дамуы, микроорганизмдердің табиғаттағы заттардың айналымындағы рөлін анықтау, анаэробты микроорганизмдердің ашылуы, асептика принциптерін, зарарсыздандыру әдістерін, вируленттіліктің әлсіреуі (әлсіреуі) және вакциналар (вакциналық штаммдар) алу. Р. Кох қатты қоректік ортада таза дақылдарды оқшаулау әдісін, бактерияларды анилин бояуларымен бояу әдістерін жасады, күйдіргі, тырысқақ (Кох үтірі), туберкулез (Кох таяқшалары) қоздырғыштарын ашты, микроскопия техникасын жетілдірді, Хенле - Кохтың постулаттары (триадасы) деп аталатын хенле критерийлерін тәжірибелік түрде негіздеді. 

1. қоздырғыш микробтар аурудың барлық жағдайларында табылуы тиіс, бірақ дені сау адамдарда немесе басқа аурулар кезінде пайда болмауы тиіс;
2. қоздырғыш микробтар науқастың организмінен таза культурада бөлінуі тиіс;
3. сезімтал организмге микробтың таза өсіріндісін енгізу осы ауруды туындатуы тиіс.

Иммунологиялық кезең. Осы кезеңнің жарқын өкілі - И. B. Мечников. Ол микробиологияда жаңа дәуір құрды – фагоцитоз теориясын жасап, иммунитеттің жасушалық теориясын негіздейтін ілім. Сонымен қатар, П. Эрлихке иммунитеттің гуморальдық теориясын жасауға мүмкіндік берген организмде бактериялар мен олардың токсиндеріне қарсы антиденелердің пайда болуы туралы деректер жинақталды. Фагоцитарлық және гуморальдық теорияларды жақтаушылар арасындағы кейінгі ұзақ және жемісті пікірталастарда иммунитеттің көптеген механизмдері ашылып, иммунология ғылымы пайда болды. Кейіннен тұқым қуалайтын және жүре келе пайда болған иммунитет бес негізгі жүйенің келісілген қызметіне байланысты екендігі анықталды: макрофагтар, комплимент, Т - және В - лимфоциттер, интерферондар, иммундық жауаптың әртүрлі формаларын қамтамасыз ететін негізгі гистосәйкестік жүйесі. 1908 жылы И. И. Мечников пен П. Эрлих Нобель сыйлығына ие болды. 1892 жылы 12 ақпанда Ресей Ғылым академиясының отырысында Д. И. Ивановский темекінің мозаикалық ауруының қоздырғышы сүзілетін вирус екенін айтты. Бұл күнді вирусологияның туған күні деп санауға болады, ал Д. И. Ивановский - оның негізін қалаушы деп айту қате емес. Кейіннен вирустар өсімдіктерде ғана емес, адамдарда, жануарларда және тіпті бактерияларда да ауру тудыратыны белгілі болды. Алайда, ген мен генетикалық кодтың табиғатын анықтағаннан кейін ғана вирустар тірі табиғатқа жатқызылды.