Көмірсу түйіршіктерін

Көмірсу түйіршіктерін (полисахаридтерді) бақылау. Көмірсу түйіршіктерін (полисахаридтерді) Люголь ерітіндісі арқылы бақылайды. Заттық шыны бетіндегі клетканың сұйықтығының тамшысына Люголь ерітіндісін қосады (Люголь ерітіндісімен жаншылған тамшы препаратын жасаймыз). Крахмал тәрізді заттардың түйіршігі гранулездер көк түске боялады. Гликоген ашытқыларда Люголь ерітіндісімен өңдегенде оңай көрінеді. Бактериялардың арасында гранулезаны Clostridium туысының өкілдерінде болады.

Май түйіршіктерін бақылау. Бактериялар клетка ішінде липидтердің қоры ретінде поли-β-оксимай қышқылдарын жинайды. Ол үшін клеткаларды лиофильді қара судан немесе судан III бояуымен бояйды. Бактериялардың клеткасынан жұқа етіп клетка жұғындысын дайындап, ауада кептіреді және оттың жалында бекітеді. Оның үстінен судан III ерітіндісін тамызады да препаратты сүзгі қағазымен кептіреді де ксилолмен түссіздендіреді. Түссіздендіру уақыты 1 минут, тяганың астында жүзеге асуы керек.

Поли-β-оксимай қышқылдары қара түске, ал клетканың қалған бөлігі қызғылт түске боялады.

Жұмыстың мақсаты - лекциялық сабақтар кезінде алынған спора түзілу, талшықтардың орналасуы туралы білімдерін ұштастыру. Зертханалық жұмыстың міндеті- спора түзудің сипаты.

Бактериялардың ішінде спораны Bacillus және Clostridium туысының өкілдері түзеді. Бактериялардың споралары вегетативті клеткаларға қарағанда қоршаған ортаның жағы мсыз факторларына жоғары төзімділік көрсетеді. Олар дөңгелек, сопақ немесе эллипс тәрізді түзінділер. Егер спора диаметрі спора түзетін клетка диаметрінен аспаса, ондай клетканы бациллярлы деп, ал клетка диаметрінен асатын болса, спора клетканың ортасында немесе шетінде орналасуына байланысты клостридиалды немесе плектридиалды деп атайды. Тірі спора түзетін клеткаларды бақылау кезінде олардың спораларын жарық сәулесінің шағылысуынан байқауға болады. Споралар қышқылға төзімді және бояулармен қиын боялады. Бұл олардың клетка қабығының қалыңдығымен, бос су концентрациясының төмендігімен және споралардағы липидтің құрамының жоғары болуымен түсіндіріледі. Бактериялардың спораларын бақылау үшін көбінесе ескі культуралар (3-10 тәуліктік) қолданылады.

1 – орталық бацилярлы

2 – терминальді бацилярлы

3 – терминальді

4 – орталық клостриалды

5 – терминальді плектриальді

6 – латеральді

Bacillus туысы бактериясының әртүрлі түрлерініңклеткасындағы эндоспораның түрлері орналасуы