Контрольная работа по "Философии"

Мавод барои машғулиятҳои ва КМРО  фанни фалсафа

Ба саволҳо ва масъалаҳо дар шаклӣ хаттӣ ҷавоб гардонед.

Кори санҷишӣ 1

Супоришҳо:

1. Луғати тафсирии истилоҳоти фалсафиро дар асоси мафҳумҳои ҳастӣ, ҳаракат, атрибут, макон, замон, вақти мутлақ, вақти нисбӣ, фазои мутлақ, фазои нисбӣ, геометрияи Евклид, геометрияи Лобачевский тартиб диҳед. 

1. Ба саволҳои додашуда ҷавоб додан.

1. Мафҳуми ҳастиро ба фалсафа кӣ даровард?
   Ҷавоб: Мафҳуми ҳастиро ба фалсафа Файласуфи Юнони кадим Парменид даровардааст.
2. Атрибут чист ва барои чӣ ҳаракатро атрибути материя меноманд?
   Ҷавоб: Материя ба навъҳои беохири хосиятҳо бо тарзҳои гуногун хос аст. дараҷаи умумӣ. Хусусиятҳои универсалӣ, бунёдӣ дар номи фалсафии сифатҳо. Дар диалектика материализм, сифатхои материя объективии мавчудият, инъикос, шинохти, субстансия, харакат, фазо, замон, ноофаринанда, вайроннашаванда, сохтор, системавиро дар бар мегирад. Сифатхои материя аз хамдигар алокаи ногусастанй ва чудонашавандаанд.
3. Ҳаракат чист? Чанд намуди ҳаракати материя ҳаст?
   Ҷавоб: Ҳаракат муҳимтарин сифат, тарзи мавҷудияти материя мебошад. Ҳаракат тамоми равандҳоеро дар бар мегирад, ки дар табиат ва ҷомеа ба амал меоянд. Дар шакли умумии худ, Ҳаракат ин тағироти умумӣ, ҳама гуна таъсири мутақобилаи ашёи моддӣ ва тағирёбии ҳолати онҳо ҳама гуна тағирот, ҳам сифатӣ ва ҳам миқдорӣ мебошад. Дар олам бе њаракат материя вуҷуд надорад, чунон ки њаракат бе материя вуљуд надорад. Ҳаракати материя мутлақ аст, дар ҳоле ки ҳама оромӣ нисбӣ буда, яке аз лаҳзаҳои ҳаракатро ифода мекунад. Азбаски ҷаҳон беохир аст, ҳар як ҷисм дар маҷмӯи беохири ҷобаҷокунӣ иштирок мекунад. Харакат хосият, ташкили сохтор ва характери мавчудияти материяро муайян мекунад. Харакати материя аз чихати зухуроти худ гуногун буда, дар шаклхои гуногун вучуд дорад. Ҳар як объект танҳо аз сабаби он вуҷуд дорад, ки намудҳои муайяни ҳаракат дар он такрор мешаванд. Ҳаракат ба материя хос аст.
4. Макон ва замон дар заминаи ду назария шарҳ дода мешавад.
   Ҷавоб: Макон — хамзистии предметхо, нисбат ба хамдигар чойгиршавии онхо, чузъи системаи муайян буданашон, дарозй, васеъги, баландй доранд; Замон - тағйирёбии ашё бо ҳамдигар, давомнокии мавҷудияти онҳо, пайдарпайии марҳилаҳои инкишоф, ритм ва суръати онҳо.
5. Назарияи нисбият макону замонро чи тавр эзоҳ медиҳад?

Ҷавоб: Мувофиқи назарияи нисбият замонро бояд ҳамчун ҷузъи тақрибан баробар (координата)-и вақти фазоӣ қабул кард, ки метавонад дар табдили координатҳо ҳангоми тағир додани системаи истинод дар баробари координатҳои оддии фазоӣ иштирок кунад, ҳамон тавре ки ҳар се координатаҳои фазоӣ ҳангоми тағирёбанда табдил меёбанд. Меҳварҳои системаи муқаррарии координатаҳои сеченака гардиш мекунанд.

1. Проблемаи маърифат дар масъалаи асосии фалсафа чӣ гуна гузошта мешавад?
2. Дониши ҳиссӣ ё сенсуалӣ чӣ хел дониш аст?

Ҷавоб: Ҳис – инъикоси хосиятҳои инфиродии воқеият дар робитаи мустақими он бо ҳиссиёт. Дарк ин синтези бисёр эҳсосот буда, тасвири якпорчаи воқеиятро медиҳад. Дарк бо шинохт алоқаманд аст, бинобар ин дарк кардани ашёи шинос нисбат ба объектҳои нав хеле осонтар аст. Барои дарки ҳамаҷонибаи предмети шинос эҳсоси тамоми сифатҳои он (ҳаҷм, ранг, матн, масса) шарт нест. Тасвири ҳамвории он дар расм ё акс кофӣ аст. Аз акси сиёҳу сафеди садбарг шумо метавонед ин гулро то ранг ва бӯй ба осонӣ тасаввур кунед.

1. Роҳи диалектикии маърифат чист?
   Ҷавоб: Материализми диалектикй як равияи фалсафие мебошад, ки ба материализм ва дарки материалистии диалектикаи Гегель асос ёфтааст. Ғояҳои асосии ин самт инҳоянд: афзалияти моддӣ (ҷаҳони объективӣ) ва дуюмдараҷаи идеал (субъективӣ, тасаввуршаванда); пайвастагии хаматарафа ва харакати доимии системахои гуногун дар асоси механизмхои дохилии харакат ва инкишоф — доимо бартараф намудани зиддиятхои ногузир. Асоси таълимотро идеяҳои К.Маркс ва Ф.Энгельс, ки Ленин ва дигар файласуфони марксистӣ таҳия кардаанд ташкил медоданд.
2. Ҳақиқат чист? Шаклҳои онро шарҳ диҳед.

Ҷавоб: Ҳақиқат хусусияти гносеологии тафаккур дар робитаи он ба предмети он мебошад. Фикрро ҳақиқӣ (ё ҳақиқат) меноманд, агар он ба мавзӯъ мувофиқат кунад.

1. Метод ва методолгия чист?

Ҷавоб: Метод маҷмӯи амалҳои оқилонаест, ки барои ҳалли масъалаи мушаххас ё ноил шудан ба ҳадафи мушаххас бояд анҷом дода шаванд.

1. Диалектика чист ва он аз метафизика чӣ фарқ дорад?

Ҷавоб: Диалектика системаи донишҳои фалсафӣ дар бораи рушд аст. Метафизика як таълимоти фалсафист, ки падидаҳоро берун аз робитаҳои мутақобила ва берун аз рушд баррасӣ мекунад. Мухолифати диалектика ва метафизика хамчун равиш ба тараккиёт дар марксизм дида мешуд.