Қорқыныш және позитивтің болмауы: COVID-19 пандемиясын қалай бастан кешіруге болады???

Қорқыныш және позитивтің болмауы: COVID-19 пандемиясын қалай бастан кешіруге   болады???

Қазіргі кезде біздің әрқайсымызға  үрей мен дүрбелеңге  салынбау өте маңызды. Біздің  психологиялық жағдайымыз тікелей ағзаның вирусты  күресу  қабілетіне әсер етеді. 

Вирус, пандемия, обсервация, карантин, өзін-өзі оқшаулау, міне, бұл сөз тіркестері біз қаламасақта күнделікті еститін сөзімізге айналды. Әлемдегі үрейлі жаңалықтар, өзін-өзі оқшаулау ұсыныстары, шектеулі кеңістік біздің психика үшін сынақ болып табылады. Бізде тітіркену, үрей, қорқыныш, эмоциялық лабильділік – көңіл-күйдің жиі өзгеруі, жақындарға қатысты жағымсыз реакциялар пайда болып жатыр. Бұл біз үшін үлкен сынақ болып тұр деп айтсақ та болады.

Адам кез-келген жағдайда, ең алдымен, оның бірлігі, одан кейін отбасы, балалар, ата-аналар үшін алаңдайтындай етіп құрылған. Қазір барлығы карантин деп атайтындықтан, бізде де бірқатар сезімдер пайда болады. Міне, бұл бізден  қайсарлық пен батылдықты, төзімділікті, шыдамдылықты  қажет етеді.

 «Психологтар мен психотерапевтер»  сезімдерді дұрыс және бұрыс  деп бөлмейді, олар тек бар деп қабылдауды ұсынады. Бұл жерде өз эмоцияларын танып білу, оларды басқара білу өте маңызды. Егер,  сізде бұл пайда болса, онда сіздің мәселеңіз проблема емес, өзін-өзі дамытудағы жаңа саты болады.

Өз сезімдермен жақын танысу керек, карантин – бұл үшін сәтті уақыт", – деп айтуға болады.

Оқшауланған жағдайда адамда пайда болатын сезімдер:

• күту;

• қуаныш;

• таңдану;

• қорқыныш;

• алаңдаушылық;

• қасірет;

• агрессия;

• қайғы;

• ашуланшақтық;

• ызалану;

• ұят.

Жоғарыда аталған сезімдердің әрқайсысында өмір сүре отырып, адам әрқашан оның шынайы ма, әлде жалған ба екендігін түсінбейді, өйткені  біздің миымыз осылай жұмыс істейді.

 «Әр адамның белгілі бір қажеттіліктері бар және егер осы қажеттіліктерді жүзеге асыруда кедергілер туындаса, мысалы, қозғалыс, әлеуметтік өзара әрекеттесу, онда адам жоғарыда көрсетілген сезімдердің бірін сезінеді. Егер ашу-ыза, қорқыныш, қайғы қоғамда құпталмаса, онда біз оларды басуды бастаймыз, одан эмоциялар бұрмаланады. Адам өзін ғана емес, қоршаған ортаны да алдайды. Адам өзін ғана емес, қоршаған ортаны да алдайды. Әрбір адам өзінің шынайы сезімін танып, тіпті оны айту үшін батылдығы жоқ, бірақ әр адам оны бір рет сынап көруге мүмкіндігі бар. Тіпті мәжбүрлі оқшаулауда да жағымды тұстарды табуға болады".

Кез келген жағдайда, әсіресе оқшаулауда біздің өсу аймағымыз қорқынышты жеңу, жайлылық аймағынан шығу және өз сезімдерін тану болып табылады.

Неге  менде бұлай болып жатыр?

Міне, мұндай сұрақты өз еркімен немесе мәжбүрлеп оқшауланған барлық адамдар өз-өздеріне қояды. Карантинге жатқызылған адамдар мүмкіндігінше  кіріс  ақпаратының көлемін сүзіп алуы керек.

БАҚ (бұқаралық ақпарат құралдары) және әлеуметтік желілер қоғамның көңіл-күйіне басшылық жасайды. Уақытша карантин жұмыстан шығаруға әкелді,карантин ұзақ созылуы мүмкін, өлім саны көбейді, аурулар саны артты деген сияқты артық ақпараттар көп айтылып жатады. Бұл жағдайларда қалайша дүрбелеңге (паникаға) түспеуге болады?

«Жұмыссыздық, қаржылық тұрақтылық» туралы айтатын болсақ, қазіргі кезде адамдардың көпшілігі алаңдаушылыққа, дүрбелеңге, бос қалуға, үмітсіздікке бой ұруда.

Мұндай жағдайда өзіңізбен жиі сөйлесіңіз: оқиғалар мені қызықты нәрсеге бағыттайды, мені жаңа табыс деңгейіне жетуге итермелейді, мен жаңа өмір бастаймын, мен өзімді басқа қырынан көрсетемін, мен мұндай қиындықтарға бой алдырмаймын т.б тек позитивті ойларға шомылуыңыз қажет.

Өзіңізге сұрақ қоюды ұмытпаңыз: неге бұл менде қазір болып жатыр, мен нені өзгерте аламын, мен нені қалаймын? Әдетте, адам өз қалауын дұрыс түсінбейді, нәтижесінде бұл бізді қажетті бағытқа апармайды» -(деп санайды психологтар)