Лекция по "Истории"

І.

*ІДІРІС (ДЕДIРIС) БИ - улттын азаттыгы жолындағы 1783-1797 жыл. дардағы көтерілістің көсемі, ұлы күрескер Сырым заманындагы ел аксакалы, батыр, тегi - Жаппас руы. Казактын игi жаксыларынын Кіші жүз тагдырын шешкен сиездерiне катынасушы. Орыс патшайымы Екінші Екатеринага 1785 жылы жазылган «55-тін талапхатына кол коюшынын бiрi.

Әдеб.: «Материалы по истории Казахской ССР». Том IY. М.-Л., 1940; М. Вяткин. Сырым батыр. А., ҚМКӘБ, 1951; А. Әміржанұлы. Өршіл талап ханды да тактан тайдырған. «Қазақ тарихы», №6, 1998 ж

ІДІРІСОВ ЕРМҰҚАН БЕКЕНҰЛЫ (1909, Кызылкога екiр.Сарыкел а.-1943, майдан даласы) - мунайшы, майдангер. Кенес-фин, Ұлы Отан соғыстарынын сарбазы. Орынбор жұмфагын (1933), Орынбор ұшқыштар училищесін (1935) бітірген. 1925-1930 жж.Макат мұнайлы кәсiпш. жумысшы болып, абыройлы енбек етті. 1935-1943 жж.майор шенiнде 21 ші ұшқыштар полкінде буын командирі болды. Харьков обл.аумағында шайкаста каза тапты. Ерлігі үшін КСРО-ның Қызыл Ту, II дәрежелі Отан согысы ордендерiмен, жауынгерлiк медальдармен марапатталган.

Әдеб.: «Макат ауданы. Шежiрен. А., 2004

+ІДІРІСОВ МҰҚТАУ (1934-2005) шаруашылыгынын кенестік ауыл уздiгi. Махамбет ауданындагы «Бақсай» кеңшарының аға шопаны болып, жумыс жасап жүрген кезінде 1966 жылғы 22 наурызда КСРО-нын Енбек Кызыл Ту орденімен марапатталды. Кейiн, 1971 жылғы 8 сәуірде оган Социалистік Еңбек Epi атагы беріліп, Ленин орденімен және «Орақ пен Балға» алтын жулдызды медалімен сыйланды. 2010 ж. «Атырау облысының Құрметті азаматы» атағы берілді.

Әдеб.: «Ведомости ВС СССР»; Жергілікті БАҚ материалдары

ІЗҒАЛИЕВА ЫРЫСХАНЫМ -кенестік ауыл шаруашылығының үздігі. Баксай ауданынын Фурманов атындагы ұжымшарынын сүтті-тауарлы фермасынын меңгерушiсi болып, жұмыс жасап жүрген кезінде Ұлы Отан согысы жылдарындағы ерен еңбегi үшiн 1945 жылғы 17-ші наурызда - Казак КСР-і Жоғарғы Кеңесiнiң Грамотасымен марапатталды.

Әдеб.: «Қазақ ССР ЖС-н ведомостары»

ІЗҒАЛИЕВ ІЗТЕЛЕУ (25.4.1917 - 14.6.1996) - еңбегi сiнген кызметкер. Гурьев педагогикалык училищесін бітірген (1938). Ұлы Отан согысынын сарбазы. Согыска дейiн Есбол ауд.Өрлік орта мектебінің мұғалімі бол ды. Майданнан кейін Есбол ауд,әскери комиссарлыгынын кызметкері, ауд.тұтынушылар когамы төрагасынын орынбасары, кадр жөнiндегi ин спекторы болып, абыройлы енбек етті. Ерлігі үшін КСРО-нын Кызыл Ту, II дәрежелі Отан соғысы ордендерімен, мерейтойлык медальдармен марапатталған.

Әдеб.: «Индер ауданы».Шежіре».А., «Арыс», 2006

ІЗМАҒАМБЕТОВ НҰРСАҚАН кеңестiк ауыл шаруашылығының уздiгi. Баксай ауданындагы «Жана күш» ұжымшарынын егiс бригадасындағы буын жетекшісі болып, жұмыс жасап жүрген кезiнде 1940 жылғы 4-uni карашада кеңестік Қазақстанның 20 жылдығына орай Казак КСР-і Жоғарғы Кеңесiнiң Құрмет грамотасымен марапатталды.

Әдеб.: «Қазақ ССР ЖС-н ведомостары»

ІЗМҰХАМБЕТОВ БАҚТЫҚОЖА (1948 ж.т., Гурьев обл. Теңiз ауд. Кошалак а.) мемлекеттiк кайраткер, ғалым-мұнайшы. Техника ғылымдарынын докторы. 2012 жылдан бері Атырау облысының әкімі. 2013 ж. ҚР «Қазақстан Республикасынын тұнғыш Президенті Н. Назарбаев» орденімен марапатталды.

IЗМҰҚАНОВ ПАРЫЗ ауыл шаруашылығының үздік маманы. Ұлы Отан соғысы жылдарындағы ерен еңбегі үшін Новобогат ауданындағы «Алгашкы» ұжымшарының сиыршысы болып, жұмыс жасап жүрген кезiнде 1945 жылғы 17-ші наурызда - Казак КСР-і Жоғарғы Кеңесінің Гра мотасымен марапатталды.

Әдеб.: «Қазақ ССР ЖС-н ведомостары»

*+*ІЗТҰРҒАНОВ ЖЫЛҚЫШЫ (1912, Жылой енiрi 1976, сонда, Тұрғызба ауылы) - бiлiм беру ісінің үздігі, Қазақ КСР-інің еңбегі сіңген мұғалімі, Ұлы Отан соғысының сарбазы. Гурьев педагогикалык училищесін (1945 ж.), Актобенiң мұғалiмдер институтын (1954 ж.) бітірген. 1927-1970 жылдары ересектердiн сауат ашу мектебінің мұғалімі, Қара арна, Койсары, Құмтоғай бас тауыш мектептерінің меңгерушiсi, Караша, Киров, Жам был, Айранкөл жетіжылдык мектептерінің директоры. Әуезов атындағы орта мектептің бастауыш сыныптар мугалiмi болып, абыройлы еңбек етті. Ұлы Отан соғысы жылдарында жазған өлендерінін бір тобы «Майдангер» (Алматы, «Арыс», 2002 ж.) жинағында жа рияланды.