Еңбекақыдан ұсталымдар есебі және түрлері

Қарағанды Экономикалық Университеті Қазтұтынуодағы

Бухгалтерлік есеп және аудит кафедрасы

КУРСТЫҚ ЖҰМЫС

Пән: Қаржылық есеп -1

Тақырыбы: Еңбекақыдан ұсталымдар есебі және түрлері

Мамандық 6В04103 Есеп және аудит

Орындаған:

У-20-1скз топ студенті                                                Кусаинова С.Х.

Ғылыми жетекші:

аға оқытушы                                                                 А.И. Ныйканбаева

Қарағанды 2021 ж.[pic 1]

МАЗМҰНЫ

КІРІСПЕ....................................................................................................................4

1. ЕҢБЕКАҚЫ ЕСЕБІНІҢ ҰЙЫМДАСТЫРУЛЫНЫҢ ТЕОРИЯЛЫҚ НЕГІЗІ.......................................................................................................................7

1.1. Еңбекақының  мәні мен түсінігі......................................................................7

1.2. Еңбекақы ұсталымдарының жіктелуі және түрлері......................................9

2. ЕҢБЕКАҚЫДАН МІНДЕТТІ ҰСТАЛЫМДАР ЕСЕБІ......................................................................................................................11

2.1. Жеке табыс салық есебі.................................................................................11

2.2. Зейнетақы аударымдары бойынша ұсталымдар есебі.........................................................................................................................13

2.3. Атқару парақтары бойынша еңбекақыдан ұсталымдар..............................14

3. ҚАЗАҚСТАН РЕСПУБЛИКАСЫНДА ЖАЛАҚЫНЫ ҰЙЫМДАСТЫРУДЫ ЖЕТІЛДІРУ ЖОЛДАРЫ...............................................19

3.1 Қазақстан Республикасындағы еңбекақны мемлекеттік реттеу ................19

3.2 Қазақстан Республикасында еңбекақыны жетілдіру жүйесі.......................21

ҚОРЫТЫНДЫ.......................................................................................................22

ҚОЛДАНЫЛҒАН ӘДЕБИЕТТЕР ТІЗІМІ...........................................................23

[pic 2]

КІРІСПЕ

Еңбекақы - қызметкерлер мен жұмыскерлердің жұмыс істегені үшін төленетін ақы. Еңбек және еңбекақы есебі- жұмысшылар санының өзгеруі, жұмыс уақытының шығындары, жұмыс беруші мен жұмысшының арасында қатынасты реттейтін күрделі жұмыс болып табылады.Жалақы экономикалық категория ретінде үлкен тарихи стажы бар. Алайда, оның мәні мен мазмұнын анықтаудағы бірлік әлі күнге дейін жоқ.

Адам  Смит мемлекеттерді үш топқа бөле отырып, мемлекет өмірінде жалақы алатын маңызды рөлді атап өтті:

- еңбекақы өсуде және жұмысшылардың жағдайы жақсаруда қоғамның үдемелі жағдайы;

- жалақы төмендегенде регрессивті және жұмысшылардың жағдайы ауыр болады;

- тұрақты, жалақы қозғалмайтын, ал жұмысшылардың материалдық жағдайы ауыр, бірақ тұрақты болып табылады.

Еңбекақы кәсіпорында жұмыс істейтіндерді ынталандыру мен табыс көзі болып табылады. ҚР Еңбек Кодексі еңбекақы қызметкердің біліктілігіне, күрделілігіне, санына, сапасына және жүзеге асырылатын еңбек жағдайларына, сондай-ақ өтемақы төлемдері мен ынталандырушы төлемдерге байланысты еңбек үшін сыйақы ретінде анықтайды. «Еңбекақы»  анықтамасы істеген жұмысы үшін ақшалай сыйақыны білдіреді. Бұл анықтаудың қалыптасуы адами қоғамның дамуымен, негізінен өнеркәсіптік капитал пайда болған кезде, яғни жалданып жұмыс істейтін адамдар және «бизнесмендер» пайда болған кезде тауар өндірісінің дамуымен тығыз байланысты. Осы екі тарап өзара тығыз байланысты.

Еңбекақы  жүйесінің негізгі мәні - компания қызметкерлерінің өндірістік мінез-құлқын оның алдында тұрған стратегиялық міндеттерге қол жеткізуге бағыттай отырып, ынталандыру, өзге сөзбен айтқанда, қызметкерлердің материалдық мүдделерін ұйымның стратегиялық міндеттерімен біріктіру болып табылады.

Еліміздің экономикалық және әлеуметтік дамуындағы өзгерістерге байланысты еңбекке ақы төлеу, қызметкерлерді әлеуметтік қолдау және қорғау саласындағы саясат да айтарлықтай өзгеруде. Мемлекеттің осы саясатты іске асыру жөніндегі көптеген функциялары тікелей кәсіпорындарға жүктелген, олар еңбекке ақы төлеудің, оның нәтижелерін материалдық ынталандырудың нысандарын, жүйелері мен мөлшерін дербес белгілейді. "Еңбекақы" ұғымы жаңа мазмұнмен толықтырылды және ақшалай және заттай нысанда есептелген жалақының барлық түрлерін (сондай-ақ сыйақының, қосымша ақының, үстемеақылардың және әлеуметтік жеңілдіктердің әртүрлі түрлерін) қамтиды.