Өнеркәсіптік кәсіпорындарда жаңа өнім түрлерін меңгерудің экономикалық тиімділігі

Мазмұны

І Кіріспе

Алуан түрлі экономикалық және әлеуметтік міндеттерді табысты шешу үшін еңбек өнімділігінің жылдам өсуі, өндіріс тиімділігінің күрт көтерілуі және өнім сапасын жақсарту үшін барлық жағдай жасау қажет.

Тігін өндірісінің тиімділігін арттырудың маңызды құралы ғылыми-техникалық прогресті жеделдету негізінде тігін өнеркәсібі кәсіпорындарында еңбек өнімділігінің өсуі болып табылады.

Ғылыми-техникалық прогресс-бұл құралдарды, технологияны, өндірісті ұйымдастыру және басқару формаларын жан-жақты және үздіксіз жетілдіру, өндіріс тиімділігін арттыруды, еңбек өнімділігінің едәуір өсуін және өнім сапасын жақсартуды қамтамасыз ететін жаңа материалдарды жасау және қолдану процесі. Ғылыми-техникалық прогресс тігін өндірісінің дамуын үздіксіз жеделдетудің материалдық негізін құрайды, оның түбегейлі өзгеруіне негіз жасайды. Ғылыми-техникалық прогресс өнім сапасын жақсартуды, өзіндік құнын төмендетуді және тігін өндірісінің рентабельділігін арттыруды қамтамасыз етеді.

Тігін өнеркәсібінің алдында тұрған негізгі міндеттер: өнімнің сапасын едәуір жақсарту, олардың ассортиментін кеңейту, халықтың жоғары сұранысына ие өнімдердің өндірісін ұлғайту, ғылыми-техникалық прогресті жүзеге асыру негізінде өндіріс тиімділігін арттыру.

Ғылыми-техникалық прогресті жеделдету тігін өнеркәсібінен өндірісті тез химияландыруды және өндірістік процестерді механикаландыру мен автоматтандыру деңгейін арттыруды талап етеді.

Кәсіпорынның тиімділігі — бұл оның қызметінің нәтижелілігін білдіретін экономикалық санат. Тиімділіктің негізгі түрлері — экономикалық, әлеуметтік, экологиялық. Шаруашылық, әлеуметтік және экологиялық қажеттіліктерге, инновациялық және инвестициялық жобаларға арналған шығындар сайып келгенде кәсіпорынның қаржылық есебінде көрсетіледі. Онда сондай-ақ әлеуметтік, экологиялық, сыртқы және ішкі факторлар, сондай-ақ инновациялар мен инвестициялар әсер ететін соңғы экономикалық нәтижелер көрсетілген. Демек, кәсіпорынның экономикалық тиімділігі ұғымы қызметтің барлық бағыттары бойынша шаруашылық жүргізуші субъектінің жиынтық нәтижелілігін білдіреді. Кәсіпорынның экономикалық тиімділігі көрсеткіш ретінде нәтиже мен шығындардың арақатынасымен сипатталады.

Кәсіпорынның экономикалық тиімділігінің барлық көрсеткіштері мынадай модель бойынша есептеледі: Экономикалық тиімділік = нәтиже / шығындар немесе экономикалық тиімділік = шығындар / нәтиже Бір жыл ішіндегі кәсіпорын қызметінің экономикалық тиімділігінің өлшемі мынадай формула бойынша есептелетін меншікті капиталдың рентабельділігі болып табылады: меншікті капиталдың рентабельділігі = таза пайда/меншікті капитал Кәсіпорын қызметінің экономикалық тиімділігінің өлшемі оның құнының өсуі болып табылады, ол былайша айқындалады: Капитал құны = акцияның нарықтық құны/акцияның номиналды құны.

ІІ Негізгі бөлім

1 Өнеркәсіптік кәсіпорындарда жаңа өнім түрлерін меңгерудің экономикалық тиімділігі

1.1 Жаппай киім тігуде өндіріс пен еңбекті ұйымдастыру

Өндірісті ұйымдастыру-бұл материалдық элементтер мен өндіріс процесінде жұмыс істейтін адамдардың кеңістіктегі және уақыттағы ұтымды үйлесуіне бағытталған шаралар жүйесі.

Өнеркәсіптік өндірісті ұйымдастырудың формалары: шоғырлану, мамандандыру және ынтымақтастық, бір-бірімен тығыз байланысты және бір-бірінің қызметін айтарлықтай анықтайды.

Өндірістің шоғырлануы оны нығайту процесін, яғни өндіріс құралдарының, жұмыс күшінің және ірі кәсіпорындарда өнім шығарудың шоғырлануын білдіреді. Тігін өнеркәсібінде кәсіпорындар нығайтылуда, бас кәсіпорындармен өндірістік бірлестіктер құрылуда, олардың ішінде филиалдардың құқықтары бойынша аз ірі кәсіпорындар бар. Ірі кәсіпорындардың орташа және кішігірім кәсіпорындардан бірқатар артықшылықтары бар: жаңа жабдықты енгізу үшін алғышарттар жасалады, басқару шығындары азаяды, Еңбек өнімділігі артады және өнімнің өзіндік құны төмендейді.