I-III аналитикалық топ катиондары бойынша бақылау тапсырмалары

I-III аналитикалық топ катиондары бойынша бақылау тапсырмалары

1. Беріліген катиондар қоспасын анализдеудің қысқаша схемасын келтіру.
2. Анализ барысында кездесетін бөлу, ашу реакцияларының теңдеулерін толық жазу.
3. Түзілген тұнбалардың түсін көрсету.

Берілген катиондар қоспасы: Na+, Pb2+, Sr2+, Ag+

Катиондардың аналитикалық топтары:

Na+ - 1 топ катионы

Pb2+, Ag+ - 2 топ катиондары

Sr2+ - 3 топ катионы

I. Алғашқы байқау:

а) Ерітінді түсі – түссіз.

б) Тұнбаның бар-жоғы және оның түсі – тұнба жоқ, себебі тұздар иондық түрде ұсынылған (сәйкесінше бұл еритін тұздар), сонымен қатар сәйкес тұздардың қышқылдық қалдықтары көрсетілмеген.

в) Ортаның pH – ортаның реакциясы туралы айту қиын, себебі:

- теориялық тапсырма (көрсеткішті пайдалану мүмкіндігі жоқ)

- сәйкес тұздардың белгісіз қышқыл қалдықтары

- тұздар екі күшті негізден (Na+, Sr2+) және екі әлсіз негізден (Ag+, Pb2+) түзілетіні белгілі.

II. Бөлшектік анализ жоқ, себебі қоспада Несслер реактивімен анықталатын NH4+ катионы жоқ;

III. Жүйелік анализ:

Бақылау тапсырмасының бөлігі + (12-15 тамшы) HCl ерітіндісі          араластыру           және центрифугалау. I және III топтар бойынша ерітінді және центрифугалау арқылы бөлінген II топтағы тұнба алынады. Пробиркадағы қоспаға HCl ерітіндісінің бірнеше тамшысын қосу арқылы толық тұнбалануын тексеру қажет.[pic 1]

I, III топ ерітіндісі: Na+, Sr2+, II топ тұнбасы: AgCl, PbCl2 (ақ түсті)

II топтағы AgCl, PbCl2 тұнбасына анализ жасаймыз, оны салқын сумен жуамыз (3-5 тамшы H2O). Фильтратты тастаймыз. Таза тұнбаны: AgCl, PbCl2 + H2O (6-8 тамшы), су моншасында араластырамыз. Ерітінді мен тұнба түзіледі, олар центрифугалаудан кейін бөлініп, бөлек зерттейміз.

                                                    + 2KI             PbI2[pic 2][pic 3][pic 4]

Ерітінді анализі       Pb2+[pic 5]

                                                      + K2CrO4                PbCrO4[pic 6][pic 7]

Қорытынды: қорғасын йодидінің және қорғасын хроматының сары тұнбаларының түзілуі Pb2+ иондарының бар екенін көрсетеді.

Тұнба анализі    AgCl + (8-10 тамшы) NH4OH            толығымен ерігенше араластырамыз, содан кейін күміс ионына сынақ реакциясын жүргізу арқылы комплекс аламыз.[pic 8][pic 9]

1. + HNO3             AgCl (ақ)[pic 10][pic 11][pic 12]

  AgCl + NH4OHконц.           [Ag(NH3)2]+ [pic 13][pic 14][pic 15]

                                                                           б)  + KI              AgJ (сары)[pic 16][pic 17]

Қорытынды: AgCl ақ тұнбасының және AgJ сары тұнбасының түзілуі Ag+ иондарының бар екендігін көрсетеді.