Дененің ыстықөткізгіштік еселеуішін ыстықтығына тәуелді қозғалымдық әдіспен анықтау

ҚАЗАҚСТАН РЕСПУБЛИКАСЫ БІЛІМ ЖӘНЕ ҒЫЛЫМ МИНИСТРЛІГІ

Коммерциялық емес ашық акционерлік қоғам

ҒҰМАРБЕК ДӘУКЕЕВ АТЫНДАҒЫ

АЛМАТЫ ЭНЕРГЕТИКА ЖӘНЕ БАЙЛАНЫС УНИВЕРСИТЕТІ

Электротехниканың теориялық негіздері кафедрасы

№ 5  Зертханалық жұмыс

Тақырыбы: Дененің ыстықөткізгіштік еселеуішін ыстықтығына тәуелді қозғалымдық әдіспен анықтау

Тобы: ЭЭк-20-11

Орындаған: Ракишев Диас

Тексергеноқытушы: Олжабаева К.

Алматы,2022ж.

Зертханалық жұмыс №5

Дененің ыстықөткізгіштік еселеуішін ыстықтығына тәуелді қозғалымдық әдіспен анықтау

Жұмыстың мақсаты: Қозғалымдық әдіс пен теориясын игеріп, берілген дененің ыстықөткізгіштік еселеуішін ыстықтығына тәуелді анықтау және оған жаттығу.

2.1 Тапсырма

а)  Зерттелетін дененің ыстықөткізгіштік еселеуішін ыстықтығына тәуелді анықтап, а(tор) сызбағын салып, белгілі мәндерімен салыстырып, зерттеулік жаттығу.

ә) Дененің жоғарылау орта ыстықтығында зерттеп, қорытныдылау.

2.2 Зерттеу әдісінің теориясы

 Егер өресі R шексіз ұзын сырықтың (цилиндр) бетінен тұрақты жылулық тығыздығымен (qб= тұрақты, Вт/м2 , - шекаралық қабаттың екінші түрі), жылу беріліп тұрса, оның жылуөткізгіштік шаққылық теңдеуі (1.2.8) мен бірмәндік (1.2.11)(1.2.13) шарттары келесідей жазылады[pic 1]

    (2.1)[pic 2]

[pic 3]

Бұлардың белгілі (1.4.30) секілді күрделі, шешімі реттелген жылулық тәртіптің (РЖТ) екінші түрінде

[pic 4]

(Fo*дәлдікпен келесідей өте қарапайым болады [pic 5][pic 6][pic 7]

[pic 8]

Мұнан, РЖТ-ның екінші түрінде дененің әрбір нүктесінде ыстықтығы бетіндегі (2.3) ыстықтығындай уақыт бойынша сызықты өзгеретінін көреміз

[pic 9]

Дененің бір нүктесіндегі ыстықтығы келесі бір нүктесіне жететін  уақытын кешігу уақыты дейміз[pic 10]

Егер мен  уақыттарына сәйкесті t2 мен t1 ыстықтарды (2.4) бойынша жазып, бірінен бірін алып, кешігу  уақытында t1=t2 екенін ескерсек, кешігу уақытын келесідей табамыз[pic 11][pic 12][pic 13]

[pic 14]

Мұны тақташа мен сырық және шарлардың осы секілді шешімдеріне сәйкесті, k=1,2,3 деп, жалпы түрінде келесідей жазамыз.

[pic 15]

Сонымен, зерттелетін сырық дененің ыстықөткізгіштік еселеуіші,  арқылы әртүрлі   tор i орта ыстықтығына тәуелді, РЖТ екінші түрінде бойынша келесі кеіптемемен анықталады[pic 16]

[pic 17]

2.3 Тәжірибе жүргізу және нәтижелерін өңдеу әдісі

Зерттелетін дене (өзен құмы) 1 ұзын сырық қанқаға 2 салынған. Ол электр қыздырғышы 3-пен оралып, жылулық оқшауланған 4. Электр қыздырғышының берілген қуаты өздігінен өзгерткіш (ЛАТр) 5-пен қойылады (2.1 сурет).

[pic 18]

Дененің ішіндегі ыстықтар хромель-алюмель ыстық жүптер мен өздігінен кернеуөлшер (не мультиметр) 6 арқылы өре бойымен үш нүктелерде: r1=0 (дененің ортасы), rор=R/21/2 (көлденең қимасы бойынша орта ыстықтықты өре), r2=R (сыртқы бетінде) өлшенеді.Сызбақтық таспада аталған нүктелердің ыстықтық сызықтары көрсетіледі не олар мультиметр бойынша әр уақытта жазылған ыстықтықтары арқылы салынады.

Ыстықтық сызбақтардан (әрбір  уақыт аралықтарындағы ) кешігу уақытының  (c) мәндерін (дененің rор нүктесінің ыстықтық сызбағынан табылатын орташа  ыстықтарына (K() алып, зерттелетін дененің ыстықөткізгіштік ai еселеуішін (tор I орташа ыстықтығына тәуелді ) ri=0 мен r2=R=0,0255 м-лі (2.8) бойынша анықтап a(tор) сызбағы салынады.[pic 19][pic 20][pic 21][pic 22]