RL-тізбектегі өтпелі кезеңдерді зерттеу

Коммерциялық емес акционерлік қоғамы

Ғ.Ж.Дәукеев атындағы АЛМАТЫ ЭНЕРГЕТИКА ЖӘНЕ БАЙЛАНЫС УНИВЕРСИТЕТІ

«Электр энергетика және электр техника» институты

«Электртехниканың теориялық негіздері» кафедрасы

[pic 1]

«ЭЛЕКТР ТЕХНИКАСЫНЫҢ ТЕОРИЯЛЫҚ НЕГІЗДЕРІ2»

№2 Зертханалық жұмыс

Тақырыбы:  RL-тізбектегі өтпелі кезеңдерді зерттеу

Мамандығы:  Электроэнергетика

Орындаған: Аздеров Айбар

Тобы: ЭЭк-20-18

Тексерген: Айдымбаева Ж.А,”ЭТ” кафедрасының аға оқытушысы

__________ _____________ «_____» ___________ 2021 ж.                             (бағасы)                      (қолы)

Алматы, 2022

Жұмыс мақсаты: бір ғана энергия жинаушы көзі бар тізбектердегі өтпелі кезеңдерді тәжірибелі зерттеудің әдеттерін алу.

[pic 2]

[pic 3]

[pic 4]

[pic 5][pic 6]

[pic 7]

[pic 8]

[pic 9]

[pic 10]

1.1 Жұмысқа дайындық

ЭТН2 курсының ‹‹RL-тізбектердегі өтпелі процестер›› тарауын қайталап қарап шығу керек .

Келесі сұрақтарға жазбаша жауап беру және орындау керек:

1) Өтпелі кезең дегеніміз не және не себептен олар пайда болады? Қандай тізбектерде олар туындайды?

Өтпелі кезең немесе процесс дегеніміз - бір қалыптасқан режимнен, одан өзге қалыптасқан режимге алмасу процессі. Бұндай процесстер коммутация кезінде, яғни электр тізбектерінің қосылуы немесе ажыратылуы кезінде және тізбек параметрлерінің өзгеруі кезінде (мысалы жүктеменің өзгеруі) орын алады.

Өтпелі кезеңдер индуктивті катушкалар мен конденсаторлар бар тізбектерде пайда болады, өйткені бұл элементтер магнит пен электр өрістеріне сәйкес энергияны сақтау және беру қабілетіне ие. Өтпелі процестердің пайда болуы индуктивті катушкалар мен конденсаторлардың инерциялық элементтер екендігімен түсіндіріледі, өйткені электр немесе магнит өрісінің энергиясы бірден өзгермейді. Энергия көзінің әсерінен энергияны сақтау немесе оны электр тізбегіне беру соңғы уақыт аралығында болады.

2) Индуктивтік орамы бар электр тізбектер үшін коммутация заңын жазу.

Коммутацияның бірінші заңы - индуктивтілік орамасындағы коммутацияға дейінгі ток, коммутациядан кейінгі ток мәніне тең, яғни ток лезде өзгере алмайды.

[pic 11]

Магнит өрісінің энергиясы:

[pic 12]

3) Өтпелі токтар мен кернеулердің қалыптасқан және еркін құраушылары дегеніміз не?

Оң бөлігі жоқ сызықты дифференциалды теңдеулерден анықталатын тоқтар мен кернеулер, уақыт өту барысында нөлге қарай ұмтылады. Бұл құраушылар сыртқы энергия көздеріне тәуелді емес болады және сондықтан да еркін құраушылар деп аталады.