Статистикалық бақылау деректерін бақылау әдістері, Ұйымдастырушылық және әдістемелік мәселелер
Автор: aibota09 • Апрель 21, 2024 • Реферат • 659 Слов (3 Страниц) • 113 Просмотры
Әл-Фараби атындағы Қазақ Ұлттық университеті
Халықаралық қатынастар факультеті
КАФЕДРА «ХАЛЫҚАРАЛЫҚ ҚАТЫНАСТАР ЖӘНЕ ӘЛЕМДІК ЭКОНОМИКА»
[pic 1]
БӨЖ
Тақырыбы: Статистикалық бақылау деректерін бақылау әдістері, Ұйымдастырушылық және әдістемелік мәселелер
Орындаған: Серикбол Айбота
Қабылдаған: Жаппар Жұманұлы
Алматы, 2024 жыл
Мазмұны
- Кіріспе
- Статистикалық бақылау түсінігі
- Статистикалық бақылау бағдарламасы
- Статистикалық бақылауды ұйымдастыру түрлері мен тәсілдері
- Қорытынды
- Пайдаланған әдебиеттер
Кіріспе
Статистикалық бақылау деп қоғамдық өмір құбылыстары туралы мәліметтер жинау процесін айтамыз. Дегенмен кез келген сандар (мәліметтер) жинау статистикалық бола алмайды. Статистикалық бақылау деп жоспарлы түрде, ғылыми ұйымдастырылған, әдетте бір жүйеде қоғам өмірінің құбылыстары мен процесстері туралы жиналған мәліметтерді айтады. Мысалы: елімізде халық санағы жүргізілгенде әр адам туралы, оның жынысы, жасы, отбасы жағдайы, қызмет бабы, т.б. фактылары жазылып алынады.
Статистикалық бақылау - өте күрделі және жауапты жұмыс.
Жинақтауға, өңдеуге, талдауға және тұжырымдауға жататын статистикалық мәліметтер жұмыстың осы сатысында қалыптасады. Сондықтан статистикалық зерттеу жұмысының жетістігі бақылау сапасына байланысты.
Статистикалық бақылау түсінігі
Статистикалық бақылау – қоғамдық өмірдің көптеген құбылыстары мен процестері туралы бастапқы мәліметтерді алдын ала жасалған бағларлама бойынша ғылыми ұйымдармен жүйеде тіркеу, жинау тәсілі.
Статистикалық бақылаудың негізгі мақсаты – зерттелген объекті туралы шындықты нақты дәлдікпен көрсететін ғылымға негізделген сапалы мәліметтерді белгілеген уақытта жинау. Сонымен қатар статистикалық бақылау ккезінде жиналған мәліметтерде кемшіліктер кезігуі мүмкін, яғни мұндай жағдайда бағдарлама жасап алған дұрыс. Мұны бақылау бағдарлама жүргізу кезінде дұрыс шешуге болады.
Статистикалық бақылау бағдарламасы
Статистикалық бақылауды жүргізбес бұрын оны ұйымдастыру жоспары жасалынады. Онда бақылау мәні, маңызы, мәліметтерді жинаудың формалары, түрлері мен тәсілдері орнын анықтау сұрақтары қарастырылады. Сондықтан бұларды нәтижелі шешу үшін алдын ала бағдарлама жасайды.
Статистикалық бақылаудың объектісі – зерттеуге жататын әлеуметтіу құбылыстар мен процестердің жиынтығы. Статистикалық бақылау объектісі бөлек элементтерден тұрады және оларды нышандарына қарай бір-бірімен ажыратуға болмайды.
Бақылау бірлігі дегеніміз статистикалық мәліметтер жиынтығын зерттеуге жататын объект құрамының бір бөлігі. Бақылау бірлігін анықтау зерттеуге жататын жиынтық құрылымына, оның алға қойған мақсатына, атқаратын міндеттеріне байланысты. Статистикалық жиынтыұ бірлік – жиынтықтың құрамына кіретін жеке белгісі.
Статистикалық бақылау бағдарламасы дегеніміз зерттеу кезінде алғашқы мәліметтерді жинау үшін ұғымды жинақы, ойға қонымды юақылау бірліктеріне берілетін сұрақтар тізімінің жиынтығы. Статистикалық бақылау бағдарламасына енгізілген сұрақтар мөлшері статистикалық органдардағы есеп беру формасы арқылы жинақталған көрсеткіштерге байланысты болады, өйткені әрбір өнеркәсіп орындарының, мекеменің, ұжымның, шаруашылықтың есеп беру формаларындағы көрсетілген көрсеткішердің өзі бақылау бағдарламасы болып саналады. Бақылау бағдарламасын жасау кезінде Бельгия ғалымы Кетленің ұсынған келесідей ережелерін ескеру керек:
...