Эмбриондарды трансплантациялау туралы жалпы сипаттама

МАЗМҰНЫ

АНЫҚТАМАЛАР…………………………………………………………………5                                                                                                

БЕЛГІЛЕУЛЕР МЕН ҚЫСҚАРТУЛАР…………………………………………5                                                                

КІРІСПЕ……………………………………………………………………………6                                                                                                                  

I НЕГІЗГІ БӨЛІМ…………………………………………………………………7

1. Эмбриондарды трансплантациялау туралы жалпы сипаттама……………7
2. Эмбриондарды трансплантациялаудың маңызы мен қолданылуы……….9  
3. Ірі қара мал эмбриондарын трансплантациялау және оның кезеңдері….10  

1. Донорларды іріктеу………………………………………………...11
2.  Донорларда суперовуляцияны шақыру…………………………..13
3.  Суперовуляцияланған донорларды ұрықтандыру……………....17
4. Эмбриондарды алу және оны бағалау……………………..……..18
5. Эмбриондарды рецепиентке көшіру……………………………...22

1. Эмбриондарды трансплантациялау әдістемесін қазіргі кезде қолдану деңгейі мен келешегі………………………………………………………24

ҚОРЫТЫНДЫ………………………………………………………………….26

ҚОЛДАНЫЛҒАН ӘДЕБИЕТТЕР ТІЗІМІ………………………………….…27

ҚОСЫМШАЛАР………………………………………………………….……28

АНЫҚТАМАЛАР

Ген - тұқым қуатын ақпараттық құрылымдық бірлік. Генетикалық материалдың қызметіне қарай бөлінбейтін бірлігі. Ген ДНҚ молекуласының бір бөлігі болып табылады. Ол алғашқы полипептидтік қрылымды, транспорттық немесе рибосомалық РНҚ-ны котайды немесе реттеуші белокпен өзара әрекет жасайды.

Генерация - ұрпақ.

Зигота - әртүрлі жыныс гамтелаарының қосылуы нәтижесінде түзілетін клетка; ұрықтанған жұмыртқа клеткасы.

Күйіт - жыныс мүшелеріне қан толу, кілегейлі қабыршықтар ісіну және бездердің толық секреттер шығару процессі

Трансплантация -  адам мен жануарларда органдар мен тіндерді ауыстырып салу.

Суперовуляция -  аналық жыныс безі — жұмыртқалықтан оңдаған көпіршікті фолликулдың бір мезгілде жарылу процесі. 

Ұрықтану – гаплоидті хромосома жиынтықтары бар аналық және аталық жыныс жасушалары ядроларының қосылуы. 

Эмбрион - аталық және аналық жыныс жасушаларынын қосылуы нәтижесінде пайда болады. 

Эмбрионтасымалдау (трансплантация) – бағалы генотипті малдарды барынша тез көбейту мақсатында, жануарлардың репродуктивті жүйесінен физиологиялық қорларын (ресурс) алудың мүмкіндіктері мен жолдарын қарастыруға бағытталған мал шаруашылығында қолданылатын биотехнология әдісі.

БЕЛГІЛЕУЛЕР МЕН ҚЫСҚАРТУЛАР

АҚ- акционерлік қоғам

ГСЖК- буаз бие сарысуының гонодтропині

ФСГ- фолликул стимулдейтін гормон

ЭТ-  эмбрион трансплантациясы

Жұмыста келесі белгілеулер колданылды:

ºС, %, см, л, кг.

КІРІСПЕ

    Қазіргі таңда  мал тұқымын өрістетудің негізі биотехникалық әдісі болып  жоғары сыныпты бұқа өндірушіні  қолдану арқылы жасанды ұрықтандыру болып табылады. Ірі қара мал біртұқымды жануарларларға жататындықтан, бір сиырдан жылына 1-ден көп емес бұзау алынады. Сол уақытта сиыр аналық безінде жетілуге дайын жүз мың дайын жыныс клеткалары бар. Жануарлардың көбею биологиясы аймағындағы соңғы 30 жылдағы даму жануарларды көбейтудің  жаңа дәстүрлі емес биотехникалық әдісі- эмбриондарды трансплантациялау әдісін жасап шығуға мүмкіндік берді. Постнатальді жетілу үрдісінде тек ооциттердің аз мөлшері мейотикалық жетілуді аяқтайды және ұрықтандыруға біліктілікке ие болады. Трансплантация әдісінің мәнісі гормональды ынталандыру жолымен тек бір  сиыр-донорды өңдеу арқылы эмбрион трансплантациялауға жарайтын 4-6 ішінен 2-3 бұзау іске асырылады. Көпеселі полиовуляция индукциясының көмегімен бір сиыр-донордан 30 бұзауға дейін алуға болады.