Адамның қан арқылы (трансмиссивті) берілетін жұқпалы аурулары
Автор: Maksat987 • Октябрь 9, 2025 • Реферат • 329 Слов (2 Страниц) • 51 Просмотры
Адамның қан арқылы (трансмиссивті) берілетін жұқпалы аурулары
1-бөлім. Жалпы сипаттама
Адамның жұқпалы патологиясында қан арқылы (трансмиссивті) берілетін жұқпалы (паразиттік) аурулар барлық жұқпалы (паразиттік) аурулардың шамамен 15%-ын құрайды. Бұл топқа кіретін аурулардың көпшілігі – зооноздар, яғни жануарлардан адамға берілетін аурулар. Оларға мысалы, клещтік энцефалит, клещтік боррелиоздар, оба, тулеремия, геморрагиялық қызбалар және басқа да аурулар жатады. Алайда олардың ішінде антропоноздар да бар, яғни тек адамнан адамға берілетін аурулар. Мысалы: сыпной эпидемиялық сүзек, Брилл ауруы, қайталама сүзек, безгек (малярия) және т.б.
Трансмиссивті ауруларға олардың табиғи-климаттық аймақтарға тәуелділігі тән. Бұл жануарлар мен (немесе) қоздырғыштарды тасымалдаушылардың тіршілік ету аймағымен анықталады. Эволюция барысында қан арқылы берілетін инфекциялардың қоздырғыштары тек иесінің ағзасында ғана емес, сондай-ақ тасымалдаушылардың ағзасында да өмір сүруге бейімделген.
Тақырыптың негізгі сұрақтары
1. Инфекция қоздырғышының көздерін сипаттау.
2. Қоздырғыштың берілу механизмі іске асатын жағдайлар.
3. Қан арқылы (трансмиссивті) жұқпалы (паразиттік) аурулардың эпидемиологиясының ерекшеліктері.
4. Профилактикалық және эпидемияға қарсы шаралардың бағыттылығы.
2-бөлім. Қоздырғыш пен тасымалдаушылардың өзара байланысы
Қан арқылы берілетін инфекциялардың қоздырғыштары мен тірі тасымалдаушылардың өзара байланысының үш нұсқасы бар:
1. Қоздырғыш қан сорғыш буынаяқтылардың ағзасында көбейіп, жиналады.
2. Қоздырғыш тасымалдаушы ағзасында даму циклынан өтеді (мысалы, безгек плазмодийі масада).
3. Қоздырғыш метаморфоз сатыларымен немесе трансовариальді жолмен ұрпаққа беріледі.
Қандық инфекциялардың таралу ерекшеліктері
Қан инфекцияларының таралуы көбіне буынаяқтылардың белсенділігіне байланысты. Ең белсенді тасымалдаушылар – ұшатын жәндіктер (масалар, масалар, сона, шіркейлер, қан сорғыш шыбындар). Екінші топ – ұшпайтын буынаяқтылар (кенелер, биттер, бүргелер).
...