“Әлеуметтанулық қиял” түсінігі.Қазіргі адамға неліктен "әлеуметтанулық қиялды" меңгеру мен әлеуметтанулық перспективаны көре алу маңыз

Қазақстан Республкасы Жоғары білім және ғылым министрлігі

Әл-Фараби атындағы Қазақ Ұлттық Университеті

[pic 1]

БАЯНДАМА

Тақырыбы: “Әлеуметтанулық қиял” түсінігі.Қазіргі адамға неліктен "әлеуметтанулық қиялды" меңгеру мен әлеуметтанулық перспективаны көре алу маңызы

Факультеті:География және табиғатты пайдалану

Кафедра:Табиғи-техногенді қауіп-қатерлер

Орындаған:Қалжанқызы Жанел

                                                                        Тексерген:Авсыдыкова Қ. Ә.

                                                    Алматы, 2024

Кіріспе

Әлеуметтанулық қиял – бұл адамның өз өміріндегі жеке мәселелер мен қоғамдық құрылымдар арасындағы байланысты түсіну қабілеті. Бұл ұғымды алғаш рет американдық әлеуметтанушы Чарльз Райт Миллс енгізген және ол әлеуметтанудың басты құралдарының бірі ретінде қарастырылады. Әлеуметтанулық қиял адамға өз өміріндегі жеке қиындықтарды тек жеке мәселе ретінде емес, қоғамдағы кеңірек әлеуметтік процестер мен өзгерістердің бір бөлігі ретінде қарастыруға мүмкіндік береді. Көптеген жағдайларда жеке мәселелердің түпкі себептері әлеуметтік құрылымдармен және қоғамдағы өзгерістермен тығыз байланысты болып келеді. Сондықтан әлеуметтанулық қиялды дамыту адамның дүниетанымын кеңейтіп, қоғамдағы мәселелерді тереңірек түсінуге көмектеседі.  

Тақырып өзектілігі: Қазіргі заманғы күрделі және жылдам өзгеріп жатқан қоғамда әлеуметтанулық қиял ұғымының өзектілігі артып келеді. Әлеуметтік теңсіздік, жұмыссыздық, миграция, білімге қолжетімділік секілді жаһандық мәселелер жеке адам деңгейінде де өз әсерін тигізеді. 

Жұмыстың мақсаты: Бұл жұмыстың мақсаты – әлеуметтанулық қиял ұғымының мәнін ашып, оның адамның жеке мәселелерін қоғамдағы әлеуметтік құрылымдармен байланыстыра отырып түсінуге қалай көмектесетінін көрсету. Жұмыс барысында әлеуметтанулық қиялдың Чарльз Райт Миллс ұсынған концепциясы талданып, оның қазіргі қоғамдағы әлеуметтік процестерді түсінудегі рөлі зерттеледі. Сонымен қатар, бұл ұғымның жеке және қоғамдық мәселелерді шешудегі маңыздылығы қарастырылады, әлеуметтанулық қиялды дамытудың практикалық пайдасы анықталады.

Мұндай жағдайларда әлеуметтанулық қиялды қолдану арқылы адамдар өз өміріндегі қиындықтарды кең әлеуметтік және тарихи контексте қарастырып, олардың түпкі себептерін терең түсіне алады. Бұл ұғым жеке мәселелердің шынайы мәнін анықтауға, қоғамдағы күрделі процестердің адам өміріне қалай ықпал ететінін түсінуге және әлеуметтік әділетсіздіктерді сыни тұрғыдан сараптауға мүмкіндік береді. Сондықтан әлеуметтанулық қиял бүгінгі қоғамдағы күрделі мәселелерді шешудің тиімді тәсілі ретінде өзекті болып табылады. Әлеуметтанулық қиял – бұл ұғымды алғаш рет американдық әлеуметтанушы Чарльз Райт Миллс өз еңбегінде қолданған. Бұл концепция жеке адамның өмірін қоғамдық және тарихи контексте қарастыруға мүмкіндік беретін құрал ретінде қарастырылады. Әлеуметтанулық қиял бізді қоршаған әлемді тереңірек түсініп, жеке мәселелерді қоғамдық құрылымдармен байланыстыруға көмектеседі.

Әлеуметтанулық қиял адамның жеке тәжірибесі мен оны қоршаған қоғам арасындағы байланысты көре білу қабілетін білдіреді. Мысалы, бір адам жұмыссыз қалса, бұл тек жеке мәселе деп қарауға болады. Алайда, бұл жағдайды әлеуметтанулық қиял арқылы қарастырғанда, оның себептері жұмыс нарығындағы құрылымдық өзгерістерге, экономикалық дағдарыстарға немесе саяси шешімдерге байланысты болуы мүмкін екендігін түсінеміз. Әлеуметтанулық қиял жеке адамның мәселесін қоғамдағы үлкен үрдістер мен өзгерістер арқылы талдап, кеңірек түсінуге мүмкіндік береді.