Контрольная работа по "Химии"

1. "Полисахаридтер"ұғымына түсінік. Олардың жіктелуі, физикалық және химиялық қасиеттері. ДӨШ  шикізаттары, сапалық реакциялары.

1. "Полисахаридтер"ұғымына түсінік - бұл моносахаридтерден (10-нан астам) түзілетін, O-гликозидті байланыстармен байланысқан жоғары молекулалы көмірсулар.

1. Олардың жіктелуі:

1. Шығу тегі бойынша:

• фитополисахаридтер;
• зоополисахаридтер;
• микроорганизмдердің полисахаридтері.

1. Функциясы бойынша:

• Қосалқы
• құрылымдық;
• қорғаныс.

1. Гидролиз өнімдері бойынша:

• гомополисахаридтер;
• Гетерополисахаридтер

1. Полигликозид тізбегінің табиғаты бойынша (қаңқа табиғаты бойынша):

• сызықты
• тармақталған.

1. Физикалық қасиеттері:

Полисахаридтер-аморфты заттар, алкоголь мен полярлы емес еріткіштерде ерімейді, суда ерігіштігі әртүрлі болуы мүмкін. Кейбір полисахаридтер суда еріп, коллоидты ерітінділер түзеді. Оларға амилаза, шырыш, пек қышқылдары, арабин жатады.

1. Химиялық қасиеттері:

Полисахаридтердің химиялық қасиеттерінің ішінде гидролиз реакциялары және гидроксил топтары бойынша макромолекулалардың реакциялары арқылы туындылардың түзілуі ең маңызды болып табылады. Полисахаридтер сілтілі ортада гидролизге төзімді, бірақ концентрацияланған сілтілі ерітінділердің әсерінен алкоголяттар түзілуі мүмкін.

1. ДӨШ  шикізаттары

• Зығыр тұқымы, кәдімгі зығыр
• Жалбызтікен тамырлары, шөбі, дәрілік жалбызтікен
• Үлкен бақажапырақ
• Бүрге жапырақ (Иманжапырақ)
• Ұсақжапырақты жөке (жүрекшетәрізді)
• Кәдімгі өгейшөп 
• Қантты, жапондық ламинария
• Кәдімгі өрік
• Трагакант шайыры
• Жалбыр мақта (қоза)

1. Сапалық реакциялары:

1. Су экстракттардан алынған полисахаридтерді C2H5OH тұндыру

а) Фелинг реактиві;

б) CuSO4ерітіндісі

1. Хроматографиялық талдау:

а) полисахаридтерді шикізаттан экстракциялау;

б) полисахаридтерді C2H5OH тұндырып бөліп алу;

в) полисахаридтердің гидролизі (100⁰С кезінде 1M H2SO4 - суда еритін полисахаридтер (6 сағат); пектиндік заттар (24 сағат);

ж) гидролизаттарды талдау

1. Инулин. Құрылысы. Құрамында инулин бар шикізат. Сапалық анықтау, пайдалану.

Инулин бұл полисахарид,

Инулин – полисахаридтер тобына жататын органикалық зат, химиялық тұрғыдан алғанда ол фруктандар деп аталатын қосылыстар тобына жатады, олар D-фруктозаның полимерлену дәрежесі 10-нан жоғары сызықты полимерлері болып табылады.

Инулин өсімдіктерден, көбінесе шоңайна, цикорий тамырынан және топинамбур түйнектерінен (жер алмұрт) алынады.

Сапалық реакция:

Реактив:15-20%) а-нафтолдың спиртті ерітіндісі немесе тимол (Молиш реактиві)

Анализ нәтижесі: (а-нафтол) қызғылт-күлгінге боялады немесе (тимол) қызыл түске

[pic 1]

Қолданылуы:

Инулин адам ағзасының ас қорыту ферменттерімен қорытылмайды және тағамдық талшықтар тобына жатады. Осыған байланысты ол медицинада пребиотик ретінде, сондай-ақ диеталық тамақтану үшін әртүрлі компаниялар шығаратын тағамдық тәттілендіргіштерде қолданылады. Фруктозаны өнеркәсіптік өндіру үшін бастапқы материал ретінде қызмет етеді.

1. Крахмал. Крахмал дәнінің құрылымы. Амилоза мен амилопектиннің құрылымы. Крахмал алудың шикізат көздері. Крахмалды қолдану.

Крахмал-мономері альфа-глюкоза болып табылатын амилоза полисахаридтері мен амилопектин қоспасы. Өсімдіктердің негізгі қоры болатын көмірсу және адамға азық-түлік, малға жемшөп болатын аса маңызды полисахарид.

Крахмал екі бөліктен тұрады: амилоза мен амилопектиннен.

Амилопектин крахмал дәнінің сыртқы қабығын құрайды.

Амилопектин құрылымы тармақталған, мұнда негізгі тізбек а(1→4) байланысы арқылы жалғасқан глюкоза қалдықтарынан тұрады.

Амилоза құрылымы тармақталмаған созылыңқы келеді, мұнда глюкоза молекуласының қалдықтары (1000-4000) а(1→4) байланысы арқылы жалғасқан.