Контрольная работа по "Химии"

Химия – затты, олардың қҧрамын, қҧрылысын, қасиеттерін,
ӛзгеріске ҧшырауын зерттейтін, сондай-ақ ӛзгерістерге ҧшыратудың
себептерін анықтайтын ғылым.
Химия пәні – заттар және олардың ӛзгеріске ҧшырауы.
Зат – белгілі бір жағдайда физикалық және химиялық қасиеттерге
ие материяның әр бір жеке тҥрі.
Реагент – бҧл ӛзіне тән қҧрамымен қҧрылысы бар химиялық
қосылыс. Химиялық элемент – бірдей оң зарядты ядросы бар атомның
белгілі тҥрі. Химиялық элемент химиялық белгіні білдіреді.
Жай заттар –бір элемементтің атомынан тҧратын зат.
Күрделі заттар немесе химиялық қосылыстар – әр тҥрлі
элементтердің атомдарынан тҧратын зат. Кҥрделі заттардың қҧрамы
химиялық формулалардың кӛмегіне жҥгінеді.
Аллотропиялық түрӛзгерістер – бҧл, химиялық элементтердің
қҧрамымен қҧрылысы бойынша әр тҥрлі болып келетін, бірнеше жай
заттарды тҥзетін қҧбылыс.

[pic 1]

Атомдық масса деп сан жағынан элементтің атомдық салмағына тең етіп алынған сол элементтің грамм санын айтады.

Молярлық масса деп сан жағынан заттың молекулалық салмағына тең етіп алынған сол заттың грамм санын айтады.

[pic 2]

[pic 3]

Кӛміртек бірлікпен алынған атом массасын (Ar) атомдық салмақ
дейді немесе берілген элементтің атомының салмағы кӛміртек атомы
салмағының 1/12 бӛлігінен неше есе ауыр екендігін кӛрсететін сан.

Кӛміртек бірлікпен алынған молекула массасын (Мr)
молекулалық салмақ дейді немесе берілген заттың молекласының
салмағы кӛміртек атомының салмағының 1/12 неше есе ауыр екендігін
кӛрсететін сан, мысалы Мr(Н2О)=18)

Заттың молярлық массасының мәні – зат массасының зат мӛлшеріне қатынасы, немесе 1 моль заттың массасы, ӛлшем бірлігі кг/моль немесе г/моль:

[pic 4]

Химиялық құбылыстар немесе химиялық реакциялар –  заттардың бір тҥрден екінші тҥрге ауысуы, бастапқы тҥрден қҧрамымен қасиеттері бойынша (атомдарындағы ядролардың қҧрамының ӛзгеріске ҧшырамай) ӛзгеруі арқылы жҥретін қҧбылыс. Мысалы, магнийдің оттегінде жануы: 2Mg+O2=2MgO

[pic 5]

Негіздер – сулы ерітінділерде анион ретінде тек қана гидрокидионын тҥзетін электролиттер:

[pic 6]

Қышқылдар – сулы ерітінділерде катион ретінде тек қана сутекионын тҥзетін электролиттер:

[pic 7]

Тұздар – сулы ерітінділерде катион ретінде металл және анион

ретінде қышқыл қалдығын тҥзетін электролиттер:

[pic 8]

[pic 9]

[pic 10]

sp 3 - будандастыру Барлық төрт валенттік орбитальдар будандастыруға қатысады. Байланыс бұрышы шамамен 28 '109 құрайды (тетраэдр). Көміртек атомдары тек қарапайым (σ) байланыстар құрайды - қаныққан қосылыс

sp 2 - будандастыру Үш гибридті және бір гибридті емес орбиталь түзіледі. Валенттілік бұрышы 120 о (жазықтық құрылымдар, тұрақты үшбұрыш). Гибридті орбитальдар σ-байланыс түзеді. Гибридті емес орбитальдар р-байланыс түзеді. sp 2–Гибридтеу бір р - байланысы бар қанықпаған қосылыстарға тән.

sp - будандастыру Екі гибридті және екі гибридті емес орбиталь түзіледі. Байланыс бұрышы 180 ° (сызықтық құрылымдар). Күйдегі көміртек атомы sp-гибридтеу екі қос байланыстың немесе бір үш байланыстың түзілуіне қатысады.

[pic 11]

[pic 12]

Эквивалент (Э) – бұл заттың шынайы немесе шартты бӛлшегі, яғни қышқыл-негіздік реакцияларда (ҚНР) сутектің (Н+) бір ионына немесе тотығу-тотықсыздану реакцияларында (ТТР)- бір электронға (е-) тең болады.

Эквиваленттік фактор fэ- яғни заттың бӛлшегі қышқылнегіздік реакцияларда (ҚНР) сутектің бір ионына немесе тотығутотықсыздану реакцияларында (ТТР)- бір электронына тең сан.