Параметрлiк сипаттама, технологиялык үдерiстердi жасактау және талдау

Практикалық жұмыс 1. ПАРАМЕТРЛІК СИПАТТАМА, ТЕХНОЛОГИЯЛЫҚ ҮДЕРІСТЕРДІ ЖАСАҚТАУ ЖӘНЕ ТАЛДАУ

Жұмыс мақсаты: техникалық нормативтік құқықтық актілер бойынша технологиялық үдерістерді параметрлік сипаттау және негізгі элементтерін зерделеу; төлкені токарлық өңдеудің технологиялық үдерісінің құрылымымен танысу; механикалық өңдеудің операциялық технологиялық үдерісінің құрылымын талдау және бағыттық технологияны әзірлеу дағдыларын алу.

Меңгеруді бақылау: ауызша сұрау және тестілеу, есептерді қорғау.

Әдебиет: [8], [9], [12], [16].

Материалдық қамтамасыз ету

1. Технологиялық үдеріс құрылымының жалпы сұлбасы.

2. Технологиялық құжаттаманың бірыңғай жүйесі –ТҚБЖ) - техникалық нормативтік құқықтық актілер пакеті.

3. МСТ 3.1109 "Негізгі ұғымдардың терминдері мен анықтамалары". Енгізілді 01.01.1983 ж. М., 1982.

4. МСТ 3.1102 ТҚБЖ "Құжаттарды әзірлеу кезеңдері және түрлері". 1.07.1982 ж.М. енгізілді, 1982.

5. МСТ 3.1701 ТҚБЖ "Операциялар мен ауысуларды жазу ережелері. Суық қалыптау". Енгізілді 01.01.1981 ж. М., 1983.

6. МСТ 3.1702 ТҚБЖ "Операциялар мен ауысуларды жазу ережелері. Кесу арқылы өңдеу". 1.07.1983 ж.М. енгізілді, 1982.

7. МСТ 3.1118 ТҚБЖ "Бағыттық карталарды ресімдеу түрлері мен ережелері". Енгізілді 01.01.1984 ж. М., 1983.

9. ТҚБЖ-нің технологиялық құжаттарының бланкілері (бағыт картасы және т.б.).

10. Технологиялық үдерістер көрсеткіштерінің нормативтік және анықтамалық деректері.

Негізгі мәліметтер

Өндіріс объектісінің сапалық өзгерістері болатын өндірістік үдерістің кезеңдері технологиялық үдерістер деп аталады. Мысалы, бөлшектерді жасау, құрастыру, бояу және т. б. технологиялық үдерісі.

Технологиялық үдеріс құрылымының жалпыланған схемасы 1.1. суретте көрсетілген. Технологиялық үдерісті жұмысшылар кеңістікте (үй-жайда) орналасқан технологиялық жабдықтың, құрал-саймандардың, құрылғылардың көмегімен орындайды.

Жұмыс орны-жабдық, құрал-саймандар, құрылғылар орналасқан бір немесе жұмысшылар тобы операцияны орындауға арналған цех (учаске) кеңістігінің бір бөлігі.

Операция - бір жұмыс орнында орындалатын технологиялық үдерістің аяқталған бөлігі. Операция жоспарлау және есепке алу жүргізілетін технологиялық құжаттама әзірленетін технологиялық үдерістің ең аз бөлігі болып табылады.

Сур. 1.1. Технологиялық үдерістің құрылымы

Технологиялық операцияның ерекше белгісі оны технологиялық жабдықтың белгілі бір түрінде іске асыру болып табылады. Егер еңбек заты жабдықтың басқа түріне ауысса, онда бұл, әдетте, басқа технологиялық операцияға көшуді куәландырады. Технологиялық үдерісті операцияға бөлу қажеттілігі екі себеппен туындады: физикалық (бөлшекті алты жағынан өңдеу мүмкін емес, таза және алғашқы өңдеуге арналған әртүрлі жабдық қажет); экономикалық (арнайы станокты құрудың орындылығы). Үш технологиялық ауысумен технологиялық операциялардың схемалық құрылымы 1.2.суретте көрсетілген.

Ауысу-операцияның аяқталған бөлігі. Ауысу тұрақты режимдер мен дайындаманы орнату кезінде технологиялық жарақтандырудың бірдей құралдарымен орындалады.

Ауысу (мысалы, кесу кезінде) нақты бетті алумен байланысты. Осылайша, тесікті өңдеу бірнеше құралдармен орындалуы мүмкін: бұрғылау, зенкер, қашау. Бұл жағдайда үш ауысу қажет. Үш сатылы тесікті кесу блогымен тесу бір өтпеліден тұрады.

Сур. 1.2. Технологиялық операцияның құрылымы

Келесі өткелдер бар:

* технологиялық әсерді жүзеге асыруға тікелей байланысты негізгі (бұрғылау, дәлдеу және т. б.));

* көмекші-негізгі ауысуды орындау үшін қажетті жұмысшының және механизмдердің әрекеттері (бөлшектерді