Тарихи геоақпараттық жүйелер

Тарихи геоақпараттық жүйелер

Геоақпараттық жүйелер (ГАЖ) - кеңістіктегі үйлестірілген деректерді жинау, өңдеу, көрсету және таратуды қамтамасыз ететін арнайы аппараттық-бағдарламалық жүйелер. ГАЖ-дың негізгі функцияларының бірі - компьютерлік және электрондық карталарды, атластарды және басқа картографиялық өнімдерді құру және қолдану.

ГАЖ мәні сол немесе басқа жолмен мәліметтерді жинауға, мәліметтер базаларын құруға, оларды компьютерлік жүйелерге енгізуге, пайдаланушының сұранысы бойынша сақтау, өңдеу, түрлендіру және шығаруға мүмкіндік беретіндігінде, көбінесе картографиялық формада болады.

Геоинформатиканың пайда болу себептері көп болды, бірақ негізгілері:

• компьютерлерді кеңінен қолдану және компьютердің перифериялық құрылғыларын жетілдіруінен;

• кең аэроғарыштық, статистикалық және басқа материалдарды жинақтаудан;

• мәліметтер базасында ақпаратты әр түрлі мақсатта ұйымдастыру қажеттілігінен;

• пайдаланушылардың кең ауқымы үшін осы материалдардың қауіпсіздігі мен қол жетімділігін қамтамасыз етуден;

• жедел шешім қабылдау қажеттілігінен және т.б. болды.

Алғашқы ұлттық ГАЖ жобаларының қатарына Бельгия, Нидерланды, Ұлыбританияның жатады.

ГАЖ-дың дамуы тарихын 4 кезеңге бөлуге болады:

І-ші кезең 1960-1970 жылдарда;

ІІ-ші кезең 1970-1980 жылдарда;

ІІІ-ші кезең “жетілген шақ” 1980 жылдарда;

ІV-ші кезең 1990 жылдан бері.

1963-1971 жылдарда канадалық Р.Томлинсон басқаруымен