Дүние жүзілік қоқыс проблемасы

[pic 1]

                                                    [pic 2]

Факультеті: «География және табиғатты пайдалану»

Кафедрасы: «География кадастр және жерге орналастыру»

           РЕФЕРАТ

Тақырыбы: Дүние жүзілік қоқыс проблемасы

Орындаған: Акишев Елжас

Тексерген: Рахышова Балзия

Мазмұны:

1. Кіріспе;

1.2. Қоршаған ортаның ластануы;

2. Үлкен Тынық мұхиттық қоқыс аймақ;

3.Мұхиттағы қоқыспен күресу жолы;

4. Қоқысты қайта өңдеу, әлемдік тәжірибе;

4.1. Франция;

4.2. Қытай;

4.3. АҚШ;

4.4. Еуропалық тәжірибе;

5. Қоқыс туралы қызықты фактілер.

Кіріспе. Әлемдегі күрделі экологиялық жағдай бүгінгі күннің өзекті мәселелердің біріне айналып отыр. Адам баласының шаруашылықтағы кез келген әрекетінен шыққан әртүрлі қалдықтар биосфераны ластауда. Бұл халықтың денсаулығы мен өміріне қауіп-қатер тудыруып, флора мен фауна түрлерінің азаюына, қоршаған ортадағы тепе-теңдіктің бұзылуына әсер етуде.

Қоқыс қалдықтары – қоршаған ортаны ластайтын көздердің бірі. Жер бетіндегі зиянды заттардың жинақталған массасы топырақ жамылғысына, өсімдіктерге, жерүсті және жерасты суларына жағымсыз әсерін тигізеді.

Қоршаған ортаның ластануы– адамға және табиғи экожүйеге зиянды әсер ететін физикалық-химиялық және биологиялық заттардың қоршаған ортаға нұқсан келтіруі. Табиғат құбылыстары мен заңдылықтарына қайшы келетін және оның қалыпты жағдайына нұқсан келтіретін сандық, сапалық және құрамдық өзгерістердің барлығы қоршаған ортаның ластануына алып келеді. Қоршаған ортаның ластануы кейде табиғат құбылыстары әсерінен, негізінен адам әрекетінен пайда болады. Қоршаған ортаның ластануы табиғи және антропогендік болып бөлінеді. Табиғи ластану күшті табиғи процестер салдарынан (жанартау атқылауы, сел жүру, топан су басу, өрт, т.б.), антропогендік ластану адамның шаруашылық іс-әрекетінің салдарынан қалыптасады. Антропогендік ластануға өндірістік, тұрмыстық қалдықтар мен әр түрлі улы заттардың қоршаған ортаға белгілі мөлшерден тыс шығарылуы, табиғи нысандарды орынсыз пайдалану жатады. Семей сынақ алаңында болған ядролық жарылыстар, Арал өңірінің экологиялық жағдайлары (қ. Арал экологиясы), т.б. қоршаған ортаға нұқсан келтірудің айқын мысалы болып саналады.

Үлкен Тынық мұхиттық қоқыс аймақ (ағылш. Great Pacific garbage patch, немесе Eastern Garbage Patch – Шығыс қоқыс континенті немесе Pacific Trash Vortex – Тынық мұхиттық «қоқыс айналуы») — Солтүстік Тынық мұхитындағы антропогендік қоқыстардың жинақталуы.  Ол 135°-155° батыс бойлық пен 35°-42° солтүстік ендік аралығында орналасқан.  Бұл аймақта Солтүстік Тынық мұхиты ағыны жүйесінің сулары әкелетін пластикалық және басқа қалдықтардың жинақталуы бар.

Дүниежүзілік мұхиттың қоқыс мөлшері көп басқа аймақтары сияқты, Тынық мұхитының Ұлы қоқыс нүктесін де мұхит ағыстары қалыптастырып, мұхитқа лақтырылған қоқыстарды бірте-бірте бір аймаққа шоғырландырады.

Қоқыс алаңы Солтүстік Тынық мұхитының ағын жүйесімен шектелген Солтүстік Тынық мұхитындағы үлкен, салыстырмалы түрде тұрақты аумақты алып жатыр (бұл аймақты көбінесе «жылқы ендіктері» немесе тыныш белдеу ендіктері деп атайды).  Жүйенің құйындысы Солтүстік Тынық мұхитынан, соның ішінде Солтүстік Америка мен Жапонияның жағалау суларынан қоқыс жинайды.  Қалдықтар жер үсті ағындарымен жиналады және бірте-бірте құйынның ортасына жылжиды, ол қоқысты өз шегінен шығармайды.

Ауданның нақты көлемі белгісіз.  Ауданның шамамен бағалаулары 700 мыңнан 1,5 миллион км² немесе одан да көп (Тынық мұхитының жалпы ауданының 0,41%-дан 0,81%-ға дейін) ауытқиды.  Бұл аймақта жүз миллион тоннадан астам қоқыс бар шығар.