Еркін түсу үдеуін анықтау

[pic 1]«Әбілқас Сағынов атындағы Қарағанды техникалық университеті»

коммерциялық емес акционерлік қоғамы

«Физика» кафедрасы

Зертханалық жұмыс №18

Тақырыбы: «Еркін түсу үдеуін анықтау»

Қабылдады:

(бағасы)        (аты-жөні)

(қолы)        (күні)

Орындаған:

(т.а.ж)

2024

ЗЕРТХАНАЛЫҚ ЖҰМЫС № 18

Еркін түсу үдеуін анықтау

Клеман және Дезорма тәсілімен  қатынасын анықтау[pic 2]

[pic 3]

Жұмыстың орындалу тәртібі:

1. К1 қысқышты ашып насос жәрдемімен ыдысқа ептеп ауа сығылып енгізіледі.

Манометрдегі судың деңгейлерінің айырмасы 25-30 см. жеткенде К1 қысқыш жабылады.

2. 2-3 минуттан кейін ыдыс ішіндегі ауаның температурасы біраз төмендеп бөлмедегі температурамен теңескен жағдайда, h1 өлшейді.

3. К2 тығынын шапшаң ашып жабады.

Бірнеше минут өткеннен кейін манометрдегі судың деңгейлерінің айырмасы тұрақталған жағдайда, h2 өлшейді.

4. Өрнек арқылы , S, Δ  -ны есептеп шығарады.[pic 4][pic 5][pic 6]

[pic 7]

Тәжірибені 5-рет қайталап, табылған шамаларды таблицаға жазу керек.

Бақылау сұрақтары:

1.Дененің жылу сыйымдылығы, меншікті жылу сыйымдылығы, мольдік жылу сыйымдылығы дегеніміз не?

Дененің жылу сыйымдылығы (С) — бұл дененің температурасын 1 градусқа өзгерту үшін қажет жылу мөлшері. Ол дененің барлық массасына байланысты және келесі формуламен өрнектеледі: Q=C⋅ΔT

мұндағы Q — денеге берілген немесе одан алынған жылу мөлшері, ΔT— температура өзгерісі.

Меншікті жылу сыйымдылығы (c) — бұл заттың бірлік массасының (яғни, 1 кг) температурасын 1 градусқа өзгерту үшін қажет жылу мөлшері. Ол заттың қасиетіне тәуелді және мына формуламен анықталады: [pic 13]

мұндағы m — заттың массасы. Меншікті жылу сыйымдылығының өлшем бірлігі — Дж/(кг·К).

Мольдік жылу сыйымдылығы (C_m) — заттың 1 молін 1 Кельвинге қыздыру үшін қажет жылу мөлшері. Ол заттың химиялық құрамына тәуелді және келесі формуламен өрнектеледі:[pic 14]

мұндағы n — заттың моль саны. Мольдік жылу сыйымдылығының өлшем бірлігі — Дж/(моль·К).

2.Термодинамиканың бірінші заңы қалай тұжырымдалады?

Термодинамиканың бірінші заңы энергияның сақталу заңын термодинамикалық жүйелерге қолданады және былай тұжырымдалады: