Қазіргі мәдениеттегі ақпараттың рөлі

Кіріспе

Н.Ә.Назарбаев ҚР Президенті Н.Ә. Назарбаевтың 2017 жылғы 12 сәуірдегі "Болашаққа бағдар: рухани жаңғыру" атты мақаласы – бұл біздің Президентіміз Қазақстанның болашақ дамуы туралы өз көзқарасында басқалардан озып келе жатқандығының дәлелі. Осы мақала бойынша өз пікірімді сипаттай отырып, жазылған мақала барлық қазақстандықтар үшін нақты бағдар болып табылатынын, қазіргі заман гдето уақтылы және озық екенін атап өтуге болады. Меніңше, Президент Н.Ә.Назарбаев қойған бағыт бүкіл халықты өмірді өзгертуді талап ететінін түсінуге мәжбүр етеді. Барлық өзгерістерді сана мен ойлауға бүгіннен бастап енгізу керек. Бұл Қазақстан Республикасының әрбір азаматына қатысты. Студенттер үш тілді: қазақ, орыс және ағылшын тілдерін жетік меңгергенін, білім алушылар ұлттық дәстүрлерді ұстанып, сонымен бірге уақытпен бірге қадам басып, бәсекеге қабілеттілік жағдайында ілгерілей алуы үшін ойланулары керек. Бұл біздің мықты және жауапты азаматтардың біртұтас ұлты ретінде қалыптасуымыздың жетістігі болады. Бұл мақалада ұлттық сана мен айқын ақылдың, білім мен бәсекелестіктің, прагматизм мен ұлттық бірегейлікті сақтаудың негізгі қағидаттары бөліп көрсетіледі. Рухани даму біздің қоғамға қажет деп санаймын, өйткені бәрі өзін-өзі танудан басталады, содан кейін ұлттық өзін-өзі тану қалыптасады, бұл қоғамның әлеуметтену компоненттерінің жиынтығын білдіреді. Сана - сезімді өзіңізде жаңғырту, қайта құру, жаңғырту, менің не істеуім керек екенін түсіну қажет. Бұл түсінікте Джон Кеннедидің "отаның сен үшін не істегенін сұрама, ол үшін не істегеніңді сұра"деген сөздері жақын. Қазіргі өркениеттің болашағы тек техникалық прогресс пен экономикалық өсу деңгейіне ғана емес, сонымен бірге адами капиталдың сапасына да байланысты. Президент өз Жолдауында Төртінші блок ретінде білімге табынуды белгіледі. Білім беру жүйесін жаңғырту өзгеріп отырған уақыттың маңыздылығына негізделген. Әрбір азамат білім-болашақ жетістігінің іргетасы екенін білуі тиіс. Президент атап өткендей, жұмысшы мамандықтарды белсенді игеру қажет. "Айналада жасалғанның бәрін жұмысшылар жасайды. Бұл жұмысшылардың алтын қолымен жасалған, біз еңбек адамын мадақтауымыз керек". Қалыптасқан дербестік пен құзыреттілік бізге, жас ұрпаққа шынайы өмірлік жағдайларда білімдерін қолдануға, жұмыс берушілердің артып келе жатқан талаптарын қанағаттандыруға, қоғамда өз орнын табуға мүмкіндік береді. Біз мемлекетіміздің жас ұрпағы ғана емес, біз Елбасы айқындаған мақсаттарды іске асыратын ұрпақпыз.

Қазіргі мәдениеттегі ақпараттың рөлі

Бүгінгі таңда ақпараттық технологиялардың сапасы және оларды пайдалану қоғам өмірінің сипатын барған сайын айқындап келе жатқанда, қоғам мен БАҚ арасындағы қарым-қатынас туралы, қоғамнан, билік пен мемлекеттен (әсіресе демократиялық мәртебеге үміткер мемлекет) БАҚ бостандығының дәрежесі туралы мәселе ерекше мәнге ие болады. Тұтас ретінде қабылданған және қоғамның бұқаралық коммуникациясының маңызды құрамдас бөлігі болып табылатын бұқаралық ақпарат құралдары әртүрлі әлеуметтік-саяси рөлдерді атқарады, олардың кейбіреулері - әдеттегі әлеуметтік-саяси жағдайлардың белгілі бір санына байланысты - ерекше әлеуметтік маңыздылыққа ие болады. Бұл ұйымдастырушы, біріктіруші, қоғамды біріктіруші, оның ағартушысы рөлдері болуы мүмкін. Бірақ олар ыдырайтын, ажырататын рөл атқара алады.

Бұқаралық ақпарат құралдарының қызметі тұтастай алғанда қоғам өміріне, осы қоғамның әр мүшесінің әлеуметтік-психологиялық және моральдық келбетіне өте үлкен әсер етеді, өйткені бұқаралық ақпарат құралдары арқылы келіп түсетін кез-келген жаңа ақпарат стереотипке айналды және адамдардың санасында бекітілген бірнеше рет қайталанатын саяси бағдарлар мен құндылықтарды ұстанады.

Журналистика эволюциясы көрсеткендей, оның дамуының негізгі бағыттарының бірі адамның қарым-қатынас қажеттіліктерін, яғни оған қажет әлеуметтік маңызды ақпаратты толық қанағаттандыру болды. Тарихқа дейінгі кезеңдерде адамның өзі қарым-қатынас құралы ретінде әрекет еткен: бақсылар, болжаушылар, ораклдар туыстарына түрлі ақпарат таратқан, ал оны сақтау құралы үңгірлердің кескіндемесі, пергамент, сазды тақталар болған.