Социология дегеніміз

Эссе.

Әлеуметтану дегеміз - қоғам туралы ғылым.Социология ғылымы негізінен қоғамдағы процестерді, коғам мүшелері арасындағы байланыстар мен қарым-қатынастарды, әлеуметтік құбылыстар мен процестерді зерттейді. Зерттеу барысында нақты объект пен субъектті негізге ала отырып, жүргізілген тәжірибеге қорытынды жасайды.Әлеум еттануды біз эмпирикалық ғылым деп атаймыз,себебі ол тәжірибеге сүйенеді.Сол себептен ол жаратылыстану пәндерімен байланнысады.Олар:математика, география,статистика және тағыда басқалары.Әлеуметтану – қоғам мүшелерінің арасындағы әлеуметтік қатынастарды, жеке адамның қоғамда алатын орнын зерттейді, соны анықтайды.Әлеуметтану қоғамды негізге ала отыра, өзіндік жеке зерттеу объектілерін ұсынады.Оның объектілері:

Біріншіден – қоғам. Әлеуметтануда «қоғам» адамдар арасындағы байланыстар мен алуан түрлі жиылған қарым-қатынастардың күрделі жиынтығы болып есептеледі.Әрбір қоғам экономикалық,әлеуметтік,рухани және саяси салалардан тұрады.

Екіншіден – жеке адам. Ол тұлға немесе индивид болуы мүмкін. Жеке адам да, қоғам да барлық әлеуметтік-гуманитарлық ғылымдар объектісі болып табылады. Әлеуметтану жеке адамның биологиялық, әлеуметтік және психологиялық ерекшеліктерін сипаттай отырып, кешенді зерттеледі.

Үшіншіден – әлеуметтік топтар мен страталар.Бұл дегеніміх қоғамда деке адамның статусына, жұмыс орнына, әлеуметтік рөліне сай жіктелуі.

Төртіншіден – әлеуметтік институттар.Бұл адамнгың қоғамдағы мақсатына,әлеуметтік байланыс түрлеріне,атқаратын қызметтеріне сай әртүрлі ұйымға мүше болуы.

Бесіншіден – әлеуметтік процестер.Жоғарыда аталған әр объектің қорытынды жиынтығы.Қоғамдағы әр адамның қоғаммен қарым-қатынас, өзара байланысының әртүрлі бағытта қалыптасуының негізі.

Әлеуметтану терминін, француз математигі Огюст Конт 1839 жылы енгізген.Осы саланы дамытып, әлеуметтану негізінде өзінің «Позитивті философияның рухы» атты еңбегін жазған.Бұл еңбегінде Огюст Конт «Қоғамға әлеуметтану керек пе?» деген сұрақты басты назарға алып, өзі соған жауап берген.О.Конттан бөлек әлеуметтанудың дамуына Герберт Спенсер, Эмиль Дюркгейм,Марксизм тұжырымының негізін қалаушылар К.Маркс пен Ф.Энгельс, Макс Вебер сынды ғалымдар өз үлесін қосқан.Қазіргі таңда әлеуметтануда әлеуметтік құбылыстар мен процестерді түсіндіп, айқындау үшін макро және микродеңгейлі парадигмалар бар. Әр айтылған парадигманы түрлі теорияға сай қорытындылаауға болады.Ал, әлеуметтануда теориялардың алуан түрі бар.