А. Луцкевіч: жыццу i дзейнасць

Міністэрства адукацыі Рэспублікі Беларусь

Беларускі дзяржаўны універсітэт

Гістарычны факультэт

Кафедра гісторыі Беларусі

новага і навейшага часу

АНТОН ЛУЦКЕВІЧ: ЖЫЦЦЁ І ДЗЕЙНАСЦЬ

Дыпломная работа

Спецыяльнасць: Гісторыя

Навуковы кіраўнік:

_______________________

(подпіс)

«____» ___________ г.

Дапушчана да абароны

Загадчык кафедры гісторыі Беларусі

новага і навейшага часу, дацэнт

______________________

«_____»_______________ г.

Мінск, г.

ЗМЕСТ

Уводзіны……………………………………………………….............................. 3

Глава 1. Штрыхі да біяграфіі……………………………….............................. 8

1.1. Асноўныя звесткі.............................................................................................. 8

1.2.Фарміраванне светапогляду А. Луцкевіча…................................................. 14

Глава 2. Грамадска-палітычная дзейнасць.................................................... 19

2.1. Роля А. Луцкевіча ў стварэнні БРГ і БСГ…………..................................... 19

2.2. А. Луцкевіч у«нашаніўскі» перыяд(1906-1915 гг.)…................................. 27

2.3. Канцэпцыя нацыянальна-дзяржаўнага будаўніцтва…................................ 33

Глава 3. Удзел А. Луцкевіча ў палітычнай і грамадскай дзейнасці ў Заходняй Беларусі. Апошнія гады жыцця................................……………... 42

Заключэнне............................................................................................................. 49

Спіс выкарыстаных крыніц і літаратуры........................................................ 51

Дадатакі................................................................................................................... 56

УВОДЗІНЫ

У час адраджэння нацыі з`яўляюцца магутныя асобы, якія волатамі вылучаюцца ў нацыянальным руху, паказваючы не толькі сучаснікам, але і нашчадкам шлях наперад. Кола іх дзейнасці надзвычай шырокае. Няма, здаецца, у жыцці такой сферы, дзе б яны не прыклалі сваіх намаганняў. Пачатак XX стагоддзя даў беларускаму Адраджэнню нямала выдатных асоб: Іван Луцкевіч, Цётка, Якуб Колас, Янка Купала, Максім Гарэцкі, Вацлаў Ластоўскі, Максім Багдановіч, Алесь Гарун, Адам Станкевіч, Браніслаў Тарашкевіч і многія іншыя. Пачэснае месца ў беларускім нацыянальным руху займае грамадскі і палітычны дзеяч, асветнік, гісторык і літаратуразнаўца, публіцыст і мовавед Антон Луцкевіч, якому 29 студзеня 2009 года споўнілася б 125 год з дня нараджэння.

Доўгі час яго імя, як, на жаль, і імёны многіх выдатных сыноў Бацькаўшчыны, замоўчвалася ў савецкай Беларусі. А калі згадвалася, то для таго, каб выкрыць «варожую сутнасць» яго дзейнасці. Толькі ў 90-х гадах ХХ і ў першым дзесяцігоддзі ХХІ стагоддзя імя Антона Луцкевіча стала больш вядомым. Выйшлі кнігі з ягонымі працамі. Асабліва адметная – «Антон Луцкевіч. Да гісторыі беларускага руху. Выбраныя творы» (Мінск, Беларускі кнігазбор, 2003). Укладальнік і даследчык яго дзейнасці – Анатоль Сідарэвіч.

У энцыклапедыях нават не заўсёды падаецца