Ауыл шаруашылығы салаларын дамыту үшін инфрақұрылымның рөлі

Қазақстан Республикасының Білім Және Ғылым Министрлігі

Әл – Фараби Атындағы Қазақ Ұлттық Университеті

География, жерге орналастыру және кадастр кафедрасы

Мамандығы: Ғылыми География, 3 курс

Экономикалиқ география І топ

[pic 1]

Пән: Инфрақұрылым географиясы

Зертханалық жұмыс №7

Тақырыбы: Ауыл шаруашылығы салаларын дамыту үшін инфрақұрылымның рөлі.

Орындаған:Кубантова М.К

Тексерген:Джумабекова И.Д

Алматы 2021, жыл

Зертханалық жұмыс №6

Ауыл шаруашылығы салаларын дамыту үшін инфрақұрылымның рөлі.

Тапсырмалар:

1. Ауыл шаруашылығындағы инфрақұрылымның мәні мен маңызы.
2. Инфрақұрылым қызметінің экономикалық және әлеуметтік тиімділігі.

Ауыл шаруашылығындағы инфрақұрылымның мәні мен маңызы.

          Ауыл шаруашылығы инфрақұрылымы тікелей негізгі ауыл шаруашылығы өндірісіне де, өндірістік емес әлеуметтік салаға да қызмет көрсететін салалар, өндірістер, қызметтер және қызмет түрлері нысанындағы өндіргіш күштер элементтерінің жиынтығын білдіреді. Инфрақұрылым салаларын қалыптастырудың жалпы материалдық-заттық алғышарты елдің барлық экономикалық әлеуетінің жоғары деңгейі болып табылады.

         Өнеркәсіп салаларының, ең алдымен агроөнеркәсіптік кешеннің дамуын айқындайтын салалардың қазіргі заманғы даму деңгейі инфрақұрылымды қалыптастыруға нақты мүмкіндік туғызады. Қазіргі жағдайда инфрақұрылымды неғұрлым жылдам дамыту қажеттілігі ауыл шаруашылығы өндірісінің өсу факторларының өзгеруінен туындады. Экстенсивті даму кезеңінде өндірістің инфрақұрылымдық қамтамасыз етуге қажеттілігі соншалықты өткір болған жоқ. Оның маңыздылығы өсудің кең көздері таусылып, қарқынды өндіріс процесі ауылшаруашылық салаларының кең ауқымын қамтыған кезде өндірістің қарқынды түрлеріне көшу нәтижесінде өсті.

          Ауыл шаруашылығы инфрақұрылымының экономикалық маңызы өте зор. Түпкілікті өнім шығармай, инфрақұрылым салалары негізгі өндіріске қызмет ете отырып, негізінен агроөнеркәсіптік қызметтің басты бағыты болатын түпкілікті нәтижелерді анықтайды. Инфрақұрылым элементтері жалпы өндіріс процесінде аралық байланыстардың бір түрі болып табылады.

   АӨК инфрақұрылымының негізгі міндеттеріне мыналар жатады:

• Қоғамдық еңбек бөлінісін одан әрі жетілдіру, ауыл шаруашылығы кәсіпорындарын өндіріске қызмет көрсету функцияларын орындаудан босату және олардың күш-жігерін негізгі /өндірістік қызметке шоғырландыру.
• Елдегі азық-түлік проблемасын шешуге себепші болатын өндірілетін өнімнің барынша түпкілікті нәтижелері мен сақталуын қамтамасыз ету.
• Ауыл шаруашылығы және барлық агроөнеркәсіптік өндірістің экономикалық тиімділігін арттыру.

           Агроөнеркәсіптік өндірістің түпкілікті нәтижелері тікелей ауыл шаруашылығының ғана емес, сонымен қатар оған қызмет көрсететін салалардың даму деңгейіне де байланысты. Ауыл шаруашылығында өндіріс көлемінің ұлғаюымен ауыл шаруашылығы техникасына (тракторлар, комбайндар және т. б.), көлікке, материалдық-техникалық ресурстарға, электр энергиясына, қажетті шикізат пен қосалқы материалдарға, байланыс құралдарына, өнімді сақтауға арналған ыдыстарға және т. б. қажеттілік артады. Соның салдарынан ауыл шаруашылығы өндірісінің жөндеу-техникалық қызметтердің, материалдық-техникалық жабдықтау ұйымдарының, инженерлік, зооветеринарлық, агрохимиялық қызмет көрсету мен басқа да қызметтердің дамуына тәуелділігі артып келеді.

            Ауыл шаруашылығын дамытудағы тағы бір үрдіс өте маңызды. Белгілі бір кезеңде ауыл шаруашылығын көтеру шаралары, ең алдымен, ауылшаруашылық өндірісінің ішкі өндірістік ресурстарын пайдалануға негізделгені белгілі. Осы бағыттың барлық маңыздылығына қарамастан, оның түпкілікті тиімділігі көбінесе жеке кәсіпорын шеңберімен шектелді. Осы тәсілмен құрылған өндірістің әртараптандырылған құрылымы көбінесе ішкі экономикалық байланыстар негізінде және аз дәрежеде – осы кәсіпорынның шеңберінен тыс байланыстар негізінде дамыды. Осы немесе басқа саланың жұмыс істеуі негізінен осы кәсіпорында онымен байланысты басқа салалардың дамуына байланысты болды.