Дисперсия бөлімдерінің жүйелері

Дисперсия бөлімдерінің жүйелері

Жоспар:

1. Аэрозольдер
2. Суспензиялар
3. Эмульсиялар
4. Көбіктер
5. Каллоидты ерітінділер
6. Зольдер

Аэрозольдер- қатты бөлшектер мен сұйық тамшылары газда таралған микрогетерогенді жүйелер (Қ/Г немесе С/Г).

Дисперстілігі бойынша аэрозольдерді:  тұман,  түтін,  щаң түрінде болады.

Басқа микрогетерогенді жүйелкр сияқты, аэрозольдер шын ертінділерден алынуы мүмкін немесе ірі дисперсті жүйелер.

Тұмандардағы судың тамшылары әрқашан сфера пішінді,  ал түтіннік қатты бөлшектерішығу тегіне байланысты әр түрлі пішінде болуы мүмкін.

Дисперсті фазаның өте кішкене пішініне байланысты оларда адсорбция,  жану, басқа да химиялық реакциялар белсенді өтетеін беттері дамыған болып келеді.

Аэрозольдердің малекулалық-кинетикалық қасиеттері:

• Дисперсті фазаның аз концентрациясына
• Дисперсті ортаның аз тұтқырлығына
• Дисперсті ортаның аз тығыздығына байланысты.

Дисперсті фазаның бөлшектерінің өлшемдеріне қарай олар тез седементациялануы мүмкін.  Аралық өлшемдегі бөлшектердің тұрақтылығы жоғары болады.

Аэрозольдер үшін термофореза,  термопреципитация,  фотофореза құбылыстары тән.

Аэрозольдердің оптикалық қасиеттері лизольдерге ұқсас,  бірақ жарықтың шашрауы дисперсті фаза мен дисперсті ортаның сыну көрсеткіштері арасындағы үлкен айырма болуынан айқынрақ білінеді.  

Аэрозольдердің электірлік қасиеттерінің арнайылығы бөлшектерде ҚЭҚ пайда болмайды, бөлшектердің заряды кездейсоқ сипатта болады және мөлшері өте аз. Бөлшектер жақындағанда электростатикалық  тербеліс болмайды және тез коагуляцияланады.  

Аэрозольдердің бұзылуы маңызды мәселе болып табылады және седиментация, коагуляция, шаңды ұстау мен басқа әдістермен жүзеге асады.

Аэрозольдер:

• Техниканың әр түрлі салаларындағы, соның ішінде соғыс және космостық техникада
• Ауыл шаруашылығында
• Денсаулық сақтауда
• Метеорологияда
• Тұрмыста және т.б кеңінен қолданылады.

Қазіргі кезде аэрозольдік қаптамаларда тауарлардың 300-ден аса түилері кездеседі.

Суспензиялар- бұл дисперсті фазасы 10-5 см болатын қатты зат бөлшектері бар, ал дисперсті ортасы- сұйық болатын жүйелер. Суспензияларды шартты түрде бөлшек түрінде белгілейді Қ/С,  бөлімінде фазарың агрегеттық жағдайы, ал алымында- ортаның агрегеттық жағдайы.  Суспензияларға басқа да анықтама беруге болады:  суспензиялар- ұнтақтардың сұйықтарда таралуы.

Суспензиялардың электрокенетикалық қасиеттері гидрозольдердің қасиеттеріне ұқсас және дисперсті фаза бөлшектерінің беттерінде қос электрлік қабаттың және электрокинетикалық потенциалдың түзілуіне байланысты.

Суспензиялардағы бөлшектер өьшемдері үлкен аралықты қамтиды:  10-5см ден 10-2см ге дейін және одан көп.  Сондықтан суспензиялардың малекулалық- кинетикалық қасиеттері әр түрлі және олардың диспертігінің дәрежесіне қарай анықталады.  Суспензиялар үшін бөлшектердің өлшемдері 10-5-10-4 см,  Лаплас-Перренің гипсометриялық заңдарына сай диффузиялық-седиментациялық тепе-теңдіктің тұрақтануы байқалады:

    Vh =V0 * e-Ah

Суспензиялардың седиментациялық тұрақтылығы- бұл жүйе көлемінде уақыт бойынша өзгеріссіз сақталу қабілеті,  яғни жүйенің ауырлық күші әсеріне қарсы тұру қабілеті.

Суспензиялардың қолдану аясы. Көптеген азық-түлік өнімдері суспензиялар болып табылады:  жеміс-жидек шырындары,  әр түрлі пасталар, соустар, кетчуптар,  және басқалары.

Қант өнер өнеркәсібі- қант қызылшасының суспензиясы болыа табылатын диффузиялық шырынын алу мен тазалау мен байланысты.  

Май шығратын өнеркәсібі- адсорбент ретінде бентонит саз балшығының суспензиялары болатын өсімдік майының адсорбциялық рафинадталуымен байланысты.