Жартылай өткізгіштік материалдар.Жартылай өткізгіштің жіктелуі

[Введите текст]

Қазақ ұлттық аграрлық зерттеу университеті

«ІТ–технологиялар, автоматтандыру және агроөнеркәсіптік кешенін

механизациялау» факультеті

[pic 1]

                   Реферат

Тақырыбы:Жартылай өткізгіштік материалдар.Жартылай өткізгіштің жіктелуі

                                                               Орындаған: Төлебеков Ерасыл ЭЭ20-05

                                         Тексерген: Дюсенбаев Т.С

                                                               Алматы 2022

                                                    Жоспар

Кіріспе……………………………………………………………………………3

Негізгі бөлім..........................................................................................................5

1. Жартылай өткізгіштік материалдар. Жартылай өткізгіштің жіктелуі....... ..5

2. Өткізгіш материалдардың қасиеттері .............................................................6

3. Сыртқы  жартылай өткізгіштер........................................................................9

4. Жартылай өткізгіштердің ерекшеліктері........................................................10

Қорытынды………………………………………………………………….….11

Пайдаланған әдебиеттер…………………………………………………...….12

                                                  Кіріспе

Жартылай өткізгіштердің ерекшеліктері. Жартылай өткізгіштердің кәдімгі температурадағы электрөткізгіштігі металдардың электрөткізгішітігі мен салыстырғанда аз. Өте төмен температурада олар диэлектриктерге ұқсайды. Жартылай өткізгіштердің электрөткізгіштігі температура мен жарық әсерінен қатты өзгереді, яғни температура артып және жартылай өткізгіш неғұрлым қатты жарықталынса, оның электрөткізгіштігі Жартылай өткізгіштер - өзінің электрлік қасиеті жағынан өткізгіштер мен диэлектриктердің (мысалы, германий, кремний) арасынан орын алатын элементтер. Металдармен салыстырғанда жартылай өткізгіштер электр тоғын аз өткізеді, ол сәулелену кезінде жарық энергиясының ағымымен өзгере алады. Радиолампалармен салыстырғанда жартылай өткізгіштер құралдардың көлемі мен салмағы аз, электрлік және механикалық беріктігі жоғары болады, олар ұзақ уақыт қызмет ете алады және электр энергиясын аз пайдаланады. Осындай қолайлы қасиеттеріне орай жартылай өткізгіштерді әскери радиотехникалык аппаратураларда жиі қолданады. Жартылай өткізгіштердің электрөткізгіштігі оның құрамына өте аз шамада қоспалар енгізу жолымен басқарылады.

Жартылай өткізгіш материалдар-жартылай өткізгіштің айқын қасиеттері бар       заттар. 300 К кезінде σ электр өткізгіштігі 10-4-10-10 Ом−1·см−1 құрайды және  температураның жоғарылауымен жоғарылайды. Жартылай өткізгіш материалдар электрофизикалық қасиеттердің сыртқы әсерлерге (жылу, сәулелену, деформация және т.б.), сондай-ақ құрылымдық ақаулар мен қоспалардың құрамына жоғары сезімталдығымен сипатталады онын ішіне Кристалды жартылай өткізгіш материалдар кіреді  Бейорганикалық кристалды жартылай өткізгіш материалдар химиялық құрамы бойынша келесі негізгі топтарға бөлінеді. Қарапайым жартылай өткізгіштер: Ge, Si, көміртек (алмаз және графит), B, α-Sn (сұр қалайы), Те, Se. Бұл топтың ең маңызды өкілдері-Ge және Si-де Алмаз тәрізді кристалды тор бар (гауһар тәрізді). Олар жанама жартылай өткізгіштер; олар жартылай өткізгіш қасиеттері бар қатты ерітінділердің үздіксіз қатарын құрайды. Периодтық жүйенің III және V тобындағы AIIIBV типті қосылыстар негізінен сфалерит типіндегі кристалды құрылымға ие. Кристалдық тордағы атомдардың байланысы негізінен иондық компоненттің белгілі бір бөлігімен (15% дейін) ковалентті болып табылады. Олар сәйкес келеді (құрамын өзгертпестен). Олар гомогендіктің өте тар аймағына ие, яғни күй параметрлеріне байланысты композициялар аралығы.