Улутчул диктатуранын орношу

  Киришүү

.  Веймар республикасындагы кризистин себептери.

1. Веймар Республикасынын саясий системадагы өзгөчөлүктөрү. 1919-32жж.

1. Веймар Республикасы дүйнөлүк экономикалык кризис учурунда.        1929-32жж.

2-бөлүм.  Улутчул диктатуранын орношу.

2.1 Германиянын улуттук-социолдык жумушчулар партиясынын бийликке келиши.

2.2        Германияда улутчул диктатуранын орношу.

2.3     Корутунду.

2.4 Колдонулган адабияттардын тизмеси.  

   Теманын актуалдуулугу:Фашизм-бул тоталитардык типтеги социалдык-саясий кыймылдар,идеологиялар жана мамлекеттик режимдер.Фашисттик өлкөлөр демократияга ар дайым каршы болуп келишкен,анын ичинде коммунизмге прогресивдик уюмдарга каршы багытталган.Биринчилерден болуп Италияда 1922-жылы Фашисттик тузулуш орногон,андан сон 1933-жылы Германиядагы гитлердик фашизм экинчи дуйнолук согушту жараткан.Фашизм эл аралык реакциянын кучтуу куралы болгон.Фашистердин идеолгиясы-иррационализм,чектен чыккан шовинизм жана расизм,антигуманизм.Бул создордун артында миллиондогон адам омурлору турары тушунуктүү.Германия сыяктуу олконун тарыхын изилдөөдө илимпоздор бул багытта иш алып барууга ондогон жылдар кызыктар болуп келишет.Тактап айтканда тарыхий аспектиси билим  мамлекеттин тарыхында маанилуу негизди тузот.Веймар республикасы-биринчи дуйнолук согуш аяктагандан кийинки  Германия республикасынын аталышы.1918-жылы 9-ноябрда Берлинде Фридрих Эберт жетектеген республиканын түзүлгөндүгү жарыяланган.Анын уюштуруу чогулушунун биринчи жыйналышы Веймар шаарында болуп өтүп,анда кабыл алынган конституциянын атынан аталган.

    Теманын актуадуулугу болуп уюшулган  республиканын андан аркы жашоосу,Мамлекеттин өз алдынчалык  пай дубалынын түптөлүшунүн дээрлик жокго эсе болгону эсептелинет.Веймар республикасынын кулашынын негизги себептеринин бириден-бири бул көп партиялуу мамлекеттин болушу,ошондой эле бул партиялардын бири-бири менен биргеликте иштешүүгө кызыкчылыктын, бир максаттын жоктугу.Социал-демократтар менен  улутчулдардын бирге иштешүүдөн таптакыр баш тартышы .     Анысы аз келгенсип партия жетекчилеринин арасында мамлекеттин ишин бийик койгон ,алысты көрө билген,көсөм лидерлер болгон эмес.Аттап айтсак 1919-жылдан  1928-жылга чейинки он беш өкмөттүн алмашкандыгы  жана алардын бири да он сегиз айдан ашык бийликте турбагандыгы менен түшүндүрө кетсек болот.Бул көрүнүш мамлекеттин  өмүрүнүн мындан аркы жолунун жабылып бараткандыгын далили десек болот.Мамлекет мамлекет болуп жашаш учун биринчиден ынтымак көтөрүлгөн ураандан биримдиктин даамы сезилиши керек.Партиялардын келишпестиги менен биргеликте эле экинчи дуйнөлүк кризисттин башталышы  өлкөгө туруксуздукту алып келген.1928-1929-жылдардагы өнөр жайдын өсүшү толугу менен токтоп ,өлкөгө чон коркунуч алып келген , аттап айтсак көмүр,чоюн продукциясынын азайышы,Ишканалардан пайда алуу таптакыр токтоп калган.Кол өнөрчүлүк,базар экономикасына болгон суроо-талаптын жокугу сооданы бир топ кыйындаткан.Кол өнөрчүлүк кесибинин өндүрүлүшү  20млддан 10,90 млр га азайган.Бул көрсөткүч мамлекеттин дэңгээлинин   бир кыйла тушуп кеткенин көргөзүп турат.Экономиканын мындай шарттында жумушсуздук болуп көрбөгөнөй ылдамдыкта көбөйүп баштаган.Ишканалардын жалпы тушуму 40%ды түзгөн.Бул учурда жумушсуз адамдардын саны 8млн го жеткен.Март айынын аягында ар кайсы шаарларында жумушчулар менен экинчи тарап болгон Гитлерчилер менен жургон милиция органдары менен кагылышуу болгон .Бул каршы чыгууга жолтоо боло албаган “Жөндөмсүздүгү”  бийликтин кыжырын кучоткөн         .Жумушунан алынган карапайым калк тышкы дүйнө менен  болгон байланышы узулуп,бощ убактсын моралдык жана материалдык жактан колдонууну жоготушкан.Экономикалык кризис  учурунда көптөгөн жумушчулардын  кошумча акча табуу мүмүнчүлүктөрү  да жок болгон.Бул жылдар арасында жөнөкөй жарандар катуу запкы жеген.Мындай категориядагы адамдардын көпчүлүгүнүн материалдык жашоо шарттары 1929-жылдын аягына чейин өтө оор болгон