Цифрлық технологияларға көшу: заманауи қосалқы станцияға көзқарас

1 Дипломдық жұмыс  ТАҚЫРЫБЫНЫҢ ПРОБЛЕМАЛЫҚ МӘСЕЛЕЛЕРІ БОЙЫНША ТАЛДАУ

1.1  Зерттелетін объектінің қысқаша сипаттамасы және ұйымдық құрылымы Алматы электрмен жабдықтау қашықтығы.

"ЭЧ-19" Алматы электрмен жабдықтау дистанциясының құрамына байланыс желісінің 4 ауданы кіреді: ЭЧК - Отар, Қазбек –би, Чемолған, Алматы; Электрмен жабдықтаудың 3 ауданы: ЭЧС, РЭС - Алматы, Қос - Құдық, Сарыөзек; 3 тарту қосалқы станциясы: ЭЧЭ-Отар, Қазбек-би, Медеу; жөндеу пайдалану учаскесі (ЭПУ), механикалық шеберханалар (ECM), орталық электротехникалық зертхана (ОЭТЗ), энергия диспетчері (ЭCC). ЭЧ-19 негізгі міндеті т. ж. көлік, халық шаруашылығы объектілерін тұтынушыларды үздіксіз электрмен жабдықтау болып табылады.

Қашықтықтағы жұмыс пойыздардың қозғалысы жағдайында, сымдарда кернеудің болуы немесе кернеу астында жұмыс істеу арқылы жүзеге асырылады. Мұндай жұмыс жоғары қырағылықты және қауіпсіздік ережелерін сөзсіз орындауды, еңбекті қорғау ережелерін сақтауды талап етеді. Алматы электрмен жабдықтау қашықтығы "Қазақстан темір жолы" ҰК АҚ филиалы болып табылады, электрмен жабдықтау қашықтығы пойыздардың, теміржол кәсіпорындарының, тартылмайтын тұтынушылардың тартылуын электр энергиясымен қамтамасыз ету.

Электрмен жабдықтау қашықтығы электрофикация және энергетика департаментінің құрылымдық бөлімшесі болып табылады - "Қазақстан темір жолы" ҰК АҚ техникалық мәселелерді шешу үшін Алматы электрмен жабдықтау қашықтығы электрмен жабдықтау басқармасының нұсқауларын басшылыққа алады. Қашықтықтан 296 адамнан тұратын ұжым жұмыс істейді. Ұжым Копр станциясынан отар станциясына дейінгі темір жол учаскесіне қызмет көрсетеді, жалпы ұзындығы 466 км, электрлендірілген учаскелердің пайдалану ұзындығы 179,85 км, байланыс желісінің ұзындығы 764.6 км.

Алматы электрмен жабдықтау қашықтығы теміржол көлігін тұтынушыларды тасымалдау процесін және электрмен жабдықтауды жүзеге асыруға арналған барлық электр жабдықтарына қызмет көрсетеді.

Қашықтық ұжымы қызмет көрсетеді:

- кернеуі 27.5 кВ байланыс желісі.

- 3 тартқыш қосалқы станцияның электр жабдығы

- қосалқы станциялар тұтынушыларды электрмен жабдықтауға, теміржол көлігіне арналған

- кернеуі 6-10 кВ жоғары вольтты желілер, автоблокировка және бойлық

электрмен жабдықтау.

- электрлендірілген учаскелерде байланыс желісінің автотрансформаторлық қоректендіру пункттері, апп және секциялау бекеттері

- кернеуі 0.4 кВ төмен вольтты желілер, станциялардың, жол аспаптарының және теміржол кенттерінің сыртқы жарықтандыруын электрмен жабдықтау.

«Медеу» тартылым қосалқы станциясы ЭЧ-19 құрылымдық бөлімшесі болып табылады. Ол транзиттік бағытта жұмыс жасайды, номиналды кернеуі 220 кВ екі желі бойынша сыртқы электрмен жабдықтаудан тартқыш қосалқы станциясы арқылы АЖЭО - 3 (жылу электр орталығы) КС Алматы-500 қосалқы станциясынан электр энергиясының транзиті өтеді. Медеу ТҚС байланыс желісін және пойыздардың тартылуын электр энергиясымен қамтамасыз етеді, ал оның істен шығуы үлкен соның ішінде көлік конвейерінің тоқтап қалуына әкеп соғады.

Алматы электрмен жабдықтау қашықтығының қызмет көрсетілетін учаскенің пайдалану ұзындығы - 399.7 км, оның ішінде 165.7 км – Отар - Алматы-1 электрлендірілген учаскесі. Электрмен жабдықтау желілерінің ұзындығы-697.4 км, ӘЖ-220кВ - 99,3 км. Электрмен жабдықтау құрылғыларының жұмысын жедел басқаруды МСТ-95  жүйесінің қалқан-таблосымен жабдықталған екі диспетчерлік шеңберден тұратын Энергодиспетчерлік аппарат тәулік бойы жүзеге асырады. MCT-95-Интегралды микросхемалар мен микропроцессорларда (қабылдағыштар мен таратқыштар) жасалған жаңа буын жүйесі. Ақпаратты көрсетудің негізгі құралы-мнемикалық схемасы бар мозаикалық басқару пульті. Отар - Алматы-1 учаскесінде байланыс желісін пайдалану үшін екі қоректендіру жүйесі қолданылады: 1х27,5 кВ  Қазыбек-би – Алматы-1 учаскесінде, 2х25 айнымалы ток учаскесі Отар-Қазыбек-би учаскесінде, ал Қазыбек-би-Алматы-1 учаскесінде сымдарды ілу жүйесіне - ЭУП пайдаланылады. Конструкциялар мен жабдықтарды қолдайтын сымдар тартылым токтың берілуін қамтамасыз етеді. Байланыс желісінің құрылғыларында резерв жоқ. Байланыс желісіне кернеу беру "KEGOK", АЖК жүйелеріне сыртқы электрмен жабдықтауды Отар, Ұзынағаш, Медеу тартылым қосалқы станциялары арқылы жүзеге асырылады. Байланыс желісіне кернеуді сенімді беру және жабдықты жедел басқару үшін 6 автотрансформаторлық пункт (АПП) орналастырылған, оның ішінде: ПСК-мен біріктірілген бірлік, Секциялау посты (ПСК) - 1 дана, сорғыш трансформаторлар (ОМО) - 3 ш. Секциялау бекеттерінің ТҚС жабдықтарын, АП байланыс желісінің ажыратқыштарын жедел қашықтықтан басқару - ДУ, телебасқару - ТУ енгізілді.