Женщины воины Западного Казахстана в годы ВОВ

ДЗОТ ҮНІН ӨШІРГЕН - МЕРГЕН ҚЫЗ

XX ғасырдың 40 жылдарындағы Кеңес Одағының Ұлы Отан соғысы екінші дүниежүзілік соғыстың құрамдас бөлігі ретінде тарихқа мәңгі енген болатын.Бұл сұрапыл соғыста Қазақстандағы әр шағырағынан көп адам қолына мылтық алып,елін қорғауға бар күшімен кірісті.Сұрапыл соғыс қалай басталды дегенде келесі мәліметтерге сүйене отырып айта аламыз:шабуыл жасаспау жөнінде (23.08.1939 жылы) КСРО-мен жасап бекітілген келісімді Германия мемлекеті 22.06.1941 жылы бұза отырып,соғыс жарияламастан Кеңес Одағының территориясына аяқ астынан басып жаулауға кірісті.

Майданға аттанған көптеген ұлдар мен қыздар кеудесін оққа тосып, толарсағынан қан кешіп,қажырлықпен жүргізген шайқастың нәтижесінде Ұлы Жеңіске қол жеткізіп,Отанды,халықты қорғап қалды.Бұл соғыс кеңестік халықтарды да бір сыннан өткізіп отырғандай болды.Ұлы соғыс сынында қазақтың ұлдарымен қатар қыздары да өздерінің жауынгерлігі, парасаттылығы және Отанға деген адалдығын әлемге паш етіп,қазақ халқының мінезі мен қасиетін танытты.Сондай ерлік көрсеткен жерлес қыздарымыздың бірі- ол Қожахметова Мүслима. [6, 4 б.]

М.Қожахметова БҚоблысы Жымпиты ауданында орналасқан Қосаба мекенінде 15.08.1924 жылы дүниеге келіп,ауыр кезең басталған уақытта 8 класта оқып жүр еді. Кешкі мектепке ауысып, күндіз де баспаханада жұмыс жасап жүрді. [6, 39б.]

9 класты 1943 жылға таман аяқтап майданға жіберуді өтініп, өтініш жазған әскери комиссариат жасы жетпейтінін ескертіп, өтінішін кері қайтарады.Бірақ пысық қазақ қызы алған бетінен қайтпай,көп рет сұранып,соңында өз дегеніне жете отырып 24.06.1943 ж. Оралдан аттанады.Қасында одан басқа жиырма төрт қызбала бар еді. (дерек көздерін саралап қараған уақытта осы топтың құрамында Тоқтамышева Малика мерген қыз да болғаны белгілі болды.) Кеңес Одағының бас қаласы түбінде орналасқан Подольск атты Орталық мерген қыздар дайындайтын мектебіне жіберіледі. [6, 39б.]

Муслима ана естелігінен: «Мергендер мектебіне басында алғысы келмеді. Бару үшін бой ұзындығы жүз елу м биик болу керек екен, ал менің бойым жүз қырық тоғыз м. Еліме қатер төніп тұрған сәтте соғысқа аттанғым келетінін айтып, болмадым. Бойымды өсіремін дегенім бар...»[1, 4 п.],-деп еске алады. «Кеңес Одағының Батыры Әлия Молдағұлова оқыған мектепті ойдағыдай аяқтаған соң, ефрейтор шенінде болып мерген қазақ қызы 14.03.1944 жылы Великие Луки деп аталатын қаласында Калинин майданының жиырма бірінші дивизиясының үшінші- атқыштар армиясына аттанады. [6, 41б.]

Марияның майданға кеткен кезінде шайқаста ерлікпен қаза болған еліміздің батыр қызбаласы Әлия Молдағұлова жайлы бүкіл майдан баспасөздерінде жарыса жазып жатқан уақыты еді. М.Қожахметова естелігінен: «Ә.Молдағұлованың өлімі бүкіл еліміздің халқын сияқты біздің де қабырғамызды қайыстырды. Кек пен намыс қайнады.Әрқайсымыз майданға барғанша асықтық. Батыр қыз үшін кек аламыз деп уәде беріскен болатынбыз.»,- деп еске алады [2].Рота командирі Лобковская Нина, Ускина Руфа, Мухамбетжанова Фатима, Киселева Клавдия сынды қаруластарымен бірге мерген Кожахметова Мүслима да Ресейдің Псков, Святые горы, Михайловск атты орыс қалаларын фашистерден азат етіп, содан соң соғысты Польша, Латвия, Эстония жерлерінде, Германияның басты қаласы Берлинді алу операциясымен аяқтаған болатын. 1941-1945 жж аралығындағы соғыста мергендігімен көзге түскен М.Қожахметова 27.05.1944 жылы алғашқы медалімен марапатталады. Ол «Ерлігі үшін»медалі. М.Қожахметова «Варшаваны азат еткені үшін», «Берлинді алғаны үшін» «Қаһармандығы