Конверсия

Конверсия - бастапқы газ қоспасының құрамын өзгерту мақсатында газдарды қайта өңдеу болып табылады. Әдетте газ тәрізді көмірсутектер (метан және оның гомологтары) және көміртегі тотығы сутекті немесе оның көміртегі тотығымен қоспаларын алу үшін түрлендіріледі. Мұндай қоспалар органикалық өнімдерді синтездеу үшін және металлургияда тотықсыздандырғыш газдар ретінде қолданылады немесе сутегі алу үшін одан әрі өңделеді.

Конверсия тотықтырғыш ретінде әртүрлі реагенттерді (оттегі, су буы, көмірқышқыл газы және олардың қоспалары) қолдану арқылы жүзеге асырылады.

Бұл үшін металл оксидтерін де қолдануға болады.

Конверсиялау үшін ең үнемді шикізат метан (табиғи газ) болып табылады. Метанның әртүрлі тотықтырғыштармен конверсиясын мына теңдеулермен сипаттауға болады:

CH4 + H2O ⇔ CO + 3H2 — 2066․102 дж (49,3 ккал),
CH4 + CO2 ⇔ 2CO + 2H2 — 2476․102 дж (59,1 ккал),
CH4 + 0,5 O2 ⇔ 2H2 + 356∙102 дж (8,5 ккал),
CO + H2O ⇔ CO2 + H2 + 411∙102 дж (9,8 ккал).

Метан гомологтарының тотығу реакциялары да осылай жүреді.

Конверсия каталитикалық және жоғары температуралы конверсия деп бөлінеді.

Метанның каталитикалық конверсиясын су буымен сыртқы жылытқыштары бар құбырлы пештерде (бу конверсиясы), сондай—ақ шахталық үлгідегі аппараттарда бу оттекті қоспамен шағын (1,5—2 кгс/см2 немесе 0,15-0,2 Мн/м2) және жоғары (20-30 кгс/см2 немесе 2-3 Мн/м2) қысымда жүргізеді.

Ең жақсы катализатор — әртүрлі қоспалары бар никель болып табылады.

Көміртегі тотығының конверсиясы негізінен сутегі өндірісі үшін қолданылады.

Использование катализаторов обеспечивает необходимую скорость реакции.
Наиболее эффективны железо-окисные катализаторы с различными добавками.
Конверсию окиси углерода обычно ведут при 400—450 °С, невысоком или повышенном давлении с подачей трехкратного (против стехиометрического) и большего избытка водяного пара.