Алкандар

Бөлім

Органикалық химияға кіріспе

Педагогтың аты-жөні

Табыс Шырақ

Күні

18.04.2022 жыл

Сынып 9 Ә

Қатысушылар саны

Қатыспағандар саны

Сабақтың  тақырыбы

Алкандар

Осы сабақта қол жеткізілетін оқу мақсаттары

9.4.3.7 -алкандардың химиялық қасиеттерін сипаттау және оны  реакция теңдеулерімен дәлелдеу

9.4.3.8 -еріткіштерді алу үшін алкандарды хлорлаудың  маңызы мен бұл  еріткіштердің қауіптілік дәрежесін түсіндіру

Сабақтың  мақсаты

Барлық оқушылар үшін:Алкандардың химиялық қасиеттерін сипаттайды.

Көпшілік оқушылар үшін:Алкандардың химиялық қасиеттерін реакция теңдеулерімен дәлелдейді.

Кейбір оқушылар үшін:Еріткіштерді алу үшін алкандарды хлорлаудың маңызы мен еріткіштердің қауіптілік дәрежесін түсіндіреді.

Бағалау критерийлері

3-4 алкандардың жану реакция теңдеуін дұрыс жаза алады, алкандардың жану ерекшеліктері туралы дұрыс қорытынды жасай алады

Алкандардың хлорлану реакциясын кезеңдер бойынша дұрыс жаза алады және қорытынды жасайды

Сабақтың кезеңі

Мұғалімнің әрекеті

Оқушының әрекеті

Бағалау

Ресурстар

Сабақтың басы

1.Мұғалімнің кіріспе сөзі. (Сәлемдесу,оқушыларды түгендеу)

2.Үй жұмысын тексеру

«Кім жылдам» әдісі арқылы WordWoll програмасында сұрақтар қойылады.

1. Қаныққан көмірсутектердің жалпы формуласы (СnH2n+2)
2. С2Н6- Этан
3. С3Н8- Пропан
4. С4Н10- Бутан
5. Органикалық қосылыстардың құрамындағы ортақ элемент (көміртек)
6. Органикалық заттар дегеніміз не? (құрамына көміртек атомы кіретін заттар)
7. Тармақталған көмірсутектерді атау үшін қандай тізбек таңдалады?  (ең ұзын тізбек)
8. Номенклатура дегеніміз не?  (Қандай да бір ғылымдағы атаулар жүйесі)
9. Изомерия дегеніміз не?  (көміртек қосылыстарының сандық сапалыққұрамы,молекулалық массалары бірдей,бірақ физикалық,химиялық қасиеттері әр түрлі болатын құбылыс)
10. Қос байланыс дегеніміз не? атомдардың арасында  екі ортақ электрон жұбы болса
11. Карбон қышқылдарының функционалдық тобын атаңыз? (СООН)
12. Функционалдық топ дегеніміз не?  (Молекулаға белгілі бір  химиялық қасиет беретін атомдар тобы)
13. Ациклді қосылыстар дегеніміз не? (ашық тізбекті көміртек қосылыстары)

   3. Топқа бөлу

Конвертке салынған төрт түрлі фигуралар арқылы бөлінеді

1-топ шеңбер

2-топ квадрат

3-топ үшбұрыш

4-топ ромб

Әдіс арқылы   қайталау

Сұрақ жауап  орындайды

Топқа бөлініп мәтінмен танысады

Стикерлер арқылы бағалау

1балл

[pic 1]

Фигуралар

[pic 2]

Сабақтың ортасы

4.Жаңа сабақ

Мұғалімнің түсіндіруі  

6.Тапсырмалар

№1-тапсырма

Топтар жаңа сабақты оқып,бөлініп берілген мәтін бойынша постер құрады

1-топ Метан

2-топ Алкандардың изомерленуі және номенклатурасы, химиялық қасиеттері

3-топ Орынбасу,айырылу реакциялары

4-топ Тотығу реакциялары,қолданылуы

№2 тапсырма  (Жеке жұмыс)

Берілген заттардан  изомерлерді табыңдар

а)  CH3-CH2-CH-CH2-CH3

                         |

                       CH3

3-метил пентан

в)  CH3-CH-CH2-CH3

                |

              CH3

2 метил бутан

с)  CH3-CH-CH-CH2-CH3

                |       |

          CH3     CH3

3,4-диметил пентан

           CH3

                |

d)  CH3- C-CH-CH3

                |      |

          H3C     CH3

2,2 диметил 3 метил бутан

№3тапсырма

Сөзжұмбақты шеш (Жұптық жұмыс)

[pic 3]

1.  - молекулалық формуласы тиесілі алкан (пропан)[pic 4]
2. Көмірсутектердің ең қарапайым өкілі (метан)
3. Алкандарда көміртектің барлық атомдары қандай байланыспен байланысқан? (дара)
4. Метанның молекуласының кеңістіктік құрылысы (тетраэдр)
5. Трихлорметанның тривиальді атауы (хлороформ)
6.  радикалының атауы  (Этил)[pic 5]
7. Алкандарға галогендермен қандай реакция тән? (орынбасу)

Дескриптор:

Ортадағы сөзді дұрыс табады. (3 балл)

№4 тапсырма  (Қосымша тапсырма)

Метанның сатылап хлорлану реакциясының теңдеуін жазыңыз

1.        

_____________________________________________

2.        

_____________________________________________

3.        

_____________________________________________

4.

_____________________________________________

Дескриптор:

Берілген реакция теңдеулерін дұрыс жазады. (1 балл)

Топ арасында талқылап постер құрады

Жеке жұмыс кезінде дәптермен жұмыс жасайды, жазады

Қол шапалақ

2 балл

Мұғалімнің бағалауы 3балл

Мұғалімнің бағалауы

3 балл

Презентация

Ақ парақтар,түрі түсті қаламдар

Формулалар жазылған карталар

Таратапа материалдар

Сабақтың соңы

Кері байланыс         «Ашық микрофон» әдісі арқылы кері байланыс орнату.Ортаға бір-бірден оқушы шығып, мұғалімнің сұрағына жауап береді.

1. Алкандардың жалпы формуласы (CnH2n+2)
2. Метан молекуласының геометриялық пішіні(тетраэдр)
3. Алкандар молекуласында көміртегі атомдары өзара қандай баланыс арқылы байланысқан? (Дара сигма)
4. C5H12 формуласы тиесілі көмірсутек(пентан)
5. Бутанның молекулалық формуласы С4Н10
6. Түссіз, иіссіз, ауадан екі еседей жеңіл, жанғыш газ (Метан)

Рефлексия

Мақсаты: Оқушылардың өз тәртіптеріне рефлексия жасауды мобильдендіру (мотивация, әрекет тәсілдері, қарым-қатынас)

«Бүгінгі сабақ мен үшін...»

- бүгінгі сабақ қалай болды?

- бүгінгі сабақта не істедім?

- нәтижесінде

Бүгінгі сабақтан түйген ойлары мен тұжырымдарына байланысты рефлексия жасайды.

Микрофон

Рефлексия парағы