Эпидермис

Эпидермис

Жіңішке жолақ тәрізді, 5 қабат жасушалардан тұрады және базальды мембраннаның дермасымен байланысқан.  Жасушаның әр қабатында, дамуы белгілі бір стадияда болады. Базальды қабатта меланоциттер, Лангерганс жасушалары, сезгіш жасушалар болады.

Дерма

Қаңқа ролін атқарады. Екі қабаттан тұрады:

1.Еміздікше(тамырлар)

2.Торлы(коллагенді талшықтар)

Гиподерма

Май жасушаларымен дәнекер тіндерінің айқалысқан қосындысынан тұрады

Бұнда тері қосымшалары орналасады: шаш фолликулалары , май және тер бездері;

Жүйке-рецепторлы аппараты: Мейснера денешігі, Меркелдің сезгіш жасушалары, Руффини денешігі, бос жүйке ұштары, колбочки Краузе өкшелері.

Эпидермистегі серозды қабынудың 3 түрі:

1. Жасуша ішілік ісіну(alteratio cavitatis) - вакуольдердің мальпиги қабатында жасушалар протоплазмасында пайда бола тұра, ядро зақымдалады және дегенерацияның барлық белгілері болады. 

2. Эпидермистің жасуша аралық ісінуі-спонгиоз(status spongioides) - эксудатпен жеке эпителиалды жасушаларды бөлу, жасуша аралық москиттердің созылуы  және эпителиалды көпіршектердің түзілуі.

3. Баллонирлеуші дегенерация (degeneratio balloon)- некробиотикалық процесс. Өзіндік эпителиалды жасушалардың   (1 типтегідей), және жасуша аралық (2 типтегідей жасуша аралық көпірлер бұзылады) өзгерумен бірге жүреді. Жасуша аралық кеңістікте жасушалар баллон тәрізді еркін малтып жүреді

Эпидермистегі патогистологиялық өзгерістер:

I. Мүйізді қабатта:

Гиперкератоз –мүйізді қабаттың тым қалыңдауы;

Паракератоз «толық емес мүйіздену»- мүйізді қабаттың жасушаларының кератинизация үрдісінің бұзылуы (мүйіздену). Жасушалар барлық кератинизация кезеңін өтіп үлгермейді және таяқша тәрізді ядролар сақтайды.

Гипокератоз- терінің регенеративті қасиеттерінің төмендеуінің нәтижесінде, тері қабаттары жұқарады.

Жылтыр қабатта- элеидин болады,

Гипергранулез –бір қатар дәнді қабаттың ұлғаюы

Акантоз –Бір қатар тікенекті жасушалардың санының көбеюінің есебінен эпидермистің қалыңдауы.

Акантолизис (акантолиз) –тікенекті қабаттың өсінділерінің еріту есебінен, олардың қалыпты жасуша аралық байланысы бұзылуы.

В базальді қабатта - жасушалардың бөлінуі және пигмент түзілу жүреді.

Бөрітпелердің морфологиялық элементтері:

Біріншілік:

Пролиферативті:

Дақ, папула,түйін, төмпек

Экссудативті:

Көпіршік, ірі көпіршік, іріңше (пустула),күлдіреуік

Екіншілік: 

гипо- және гиперпигментациялық дақтар, беткей жара, жара, қабыық, тілінді,қабыршақ, экскориация, лихенификация, вегетация, тыртық, Қабықша

Папула –қуыссыз, тығыз консистенциялы, тері бетінен жоғары көтірілетін және келесі жағдайларда пайда болады:

1.Эпидермисте және дермада пролиферация (қабынбаған папула)

Гиперкератоз

Паракератоз

Гранулез

Акантоз

папилломатоз

2. Жасушалық инфильтрация (қабынған папула)- фагоциттер, лейкоциттер, лимфоциттер және т б жиналып қалуы

3.Метаболизм өнімдерінің жиналып қалуы - ксантомалар

Папулалардың түрлері:

Орналасу тереңдігіне байланысты:

• эпидермальды(сүйелдер, жұқпалы моллюск),
• Эпидермо-дермальды (псориаз, қызыл жазық теміреткі),
• Дермальды (папулезді сифилид)

Көлемі бойынша:

• Милиарлы (1- 3мм),
• Лентикулярлы (жасымық мөлшеріндей, 0,3-0,8см.)
• Нумулярлы (, 1,0-4,5 см.)
• Бляшки (5,0 және одан жоғары см.)

Түйін – қуыссыз, дермада және гиподермада терең орналасқан және үлкен көлемді.

Қабынған- жасушалық инфильтрация нәтижесінде(фурункул, мерездік гуммалар)

Қабынбаған- Жасушалық пролиферация нәтижесінде(липома, фиброма)