Палестина

Израилдиктер менен палестиналыктардын ортосундагы жаңжал эмнеден башталган?

Израиль менен Палестинанын ортосундагы жаңжал — заманбап дүйнөдөгү эң узак жана оор саясий-согуштук кагылыш. Бул жаңжалдын түпкү себеби — ыйык жерге болгон доомат жана эки элдин тең өзүнүн мекени катары ошол эле жерди эсептөөсү.

 Эмне үчүн Иерусалим бул жаңжалда чоң мааниге ээ?

Иерусалим — иудейлер, христиандар жана мусулмандар үчүн ыйык шаар.

Иудейлер үчүн: Жараткан дүйнөнү жаратууну бул жерден баштаган деп эсептелет, жана бул жерде алардын храмдары болгон.

Христиандар үчүн: Иса пайгамбар бул жерде айкаш жыгачка керилип, кайра тирилген деп ишенишет.

Мусулмандар үчүн: Пайгамбар Мухаммед асманга көтөрүлгөн Аль-Акса мечити ушул жерде жайгашкан.

Палестинада еврейлер кантип пайда болгон?

XIX кылымдын аягында Европадагы антисемитизмден качкан еврейлер Палестинага көчүп келип, жер сатып алып отурукташкан. Алар өз алдынча жашоону калыптандырып, арабдар менен кастык мамиле күчөгөн.

Британия Палестинаны кантип башкарды?

1917-жылы Бальфур декларациясы аркылуу Британия еврей улуттук очогун Палестинада түзүүнү колдогон. 1922-жылы Палестинаны башкаруу укугун алып, арабдар менен еврейлердин ортосундагы чыңалуу күчөй баштаган.

Палестина качан жана кантип экиге бөлүнгөн?

1947-жылы БУУ Палестинаны араб жана еврей мамлекеттерине бөлүүнү сунуштаган. 1948-жылы Израиль өз көз карандысыздыгын жарыялап, араб өлкөлөрү ага каршы согуш башташкан. Израиль жеңип, өз аймагын кеңейткен. Палестиналыктардын көпчүлүгү качкынга айланган.

Алты күндүк согуш эмне алып келди?

1967-жылы Израиль Газаны, Батыш жээкти, Чыгыш Иерусалимди, Голан дөңсөөсүн жана Синай жарым аралын басып алган. Палестин мамлекетин түзүү мүмкүнчүлүгү алыстаган. Израиль басып алынган аймактарга өз жарандарынын конуштарын куруп баштаган.