Жарандык укуктагы юридикалык фактылар

К.Ш.ТОКТОМАМАТОВ АТЫНДАГЫ ЭЛ АРАЛЫК УНИВЕРСИТЕТ

[pic 1]

К У Р С Т У К  И Ш

Юриспруденция

Предмет:Жарандык укук

Тема: Жарандык укуктагы юридикалык фактылар

Группа: Юр 1-20

Студент: Шарабидинов Ж.

Адис: Тойгонбаева Н.О

Мазмун

Киришүү

1. Жарандык сот өндүрүшүндөгү юридикалык фактылардын түшүнүгү

1.1. Жарандык сот өндүрүшүндөгү юридикалык фактылардын түшүнүгү жана классификациясы

2. Юридикалык фактылар аныкталган иштер боюнча өндүрүш

2.1 Фактыны аныктоочу иштер боюнча өндүрүштүн өзгөчөлүктөрү

аталыкты таануу

2.2 Фактыны аныктоо боюнча өндүрүштүн өзгөчөлүктөрү

кыймылсыз мүлккө ээлик кылуу жана пайдалануу

Корутунду

Колдонулган булактардын тизмеси

Киришүү

Заманбап кыргыз коому жана социалдык коммуникация, атап айтканда, мыйзам менен жөнгө салынган мамилелердин саны тынымсыз көбөйүп тургандай өнүгүп жатат. Ар кандай укук мамилелеринин негизин тиешелүү укуктук мамилелерди пайда кылуучу, өзгөртүүчү же токтотуучу юридикалык фактылар түзөт. Ошондуктан, юридикалык фактылар, анын ичинде жарандык жана жарандык процессуалдык укук жаатындагы тема азыркы учурда абдан актуалдуу болуп саналат. Коомдо ар кандай кубулуштар болушу мүмкүн, ага байланыштуу укуктук жөнгө салуу механизми турмуштун ар кандай актуалдуу жагдайларына адекваттуу жооп бериши керек, ошондуктан анын каражаттары ар бир жолу коомдук мамилелердин субъекттеринин укуктук мүмкүнчүлүктөрүн талаптагыдай ишке ашырууну камсыз кылышы керек, ал эми эгерде зарыл, алардын укуктарын жана мыйзамдуу кызыкчылыктарын бузуулардан коргоо. Укук теориясында укуктук фактылар укуктук мамилелерди түзүүгө жооптуу экендиги жалпы таанылган, анын мазмуну объективдүү реалдуулуктун кубулуштары тарабынан түзүлгөн укуктук натыйжалардын жыйындысынан турат. Жарандык илимдин алкагында юридикалык фактыларга көп көңүл бурулат. Граждандык укук доктринасында юридикалык фактылар теориясы маанилүү, фундаменталдуу жоболордун бирин ээлейт жана изилдөө комплекстүү түрдө: укук жана жарандык укук теориясынын көз карашынан жүргүзүлөт. Граждандык процессуалдык илимде юридикалык фактыларга, атап айтканда, юридикалык фактылар аныкталган иштердин өндүрүшүнүн өзгөчөлүктөрүнө байланыштуу изилдөөлөрдүн мынчалык саны жана сапаты жок. 1990-жылдардын башында бир нече эмгектер процессуалдык укуктук фактыларга арналган, мисалы, В.В.Ярковдун диссертациясы, бирок кийинчерээк илимий изилдөөнүн багыты, эреже катары, жарандык сот өндүрүшүндө жеке юридикалык фактыларды изилдөө менен алмашты. жарандык процессуалдык укук мамилелерин кароо. Мындан тышкары, жарандык процесстик мыйзамдарды реформалоо, тактап айтканда, Россия Федерациясынын Жарандык процесстик кодексинин (мындан ары - Россия Федерациясынын Жарандык процесстик кодексинин) кабыл алынышы, анын жашап өткөн жылдардагы бардык өзгөрүүлөрү аныктайт. юридикалык фактылар аныкталган учурларда өндүрүш маселесин изилдөөнүн зарылчылыгы жана актуалдуулугу. Иштин структурасы кириш сөздү, үч абзацты бириктирген эки бөлүмдү, ошондой эле корутундуну жана колдонулган булактардын тизмесин камтыйт. Биринчи глава жарандык сот өндүрүшүндөгү юридикалык фактылардын түшүнүгүнө арналган. Экинчи главада юридикалык фактылар аныкталган иштер боюнча өндүрүштүн процесстик негиздери жана өзгөчөлүктөрү каралат.

1. Жарандык сот өндүрүшүндөгү юридикалык фактылардын түшүнүгү

1.1. Жарандык сот өндүрүшүндөгү юридикалык фактылардын түшүнүгү жана классификациясы

Башка коомдук процесстер сыяктуу эле укуктук мамилелер динамикалуу. Алар социалдык-укуктук турмушта жашашат: пайда болот, өзгөрөт жана токтойт. Мында юридикалык фактылар чечүүчү роль ойнойт. Укуктук мамилелер, юридикалык фактылар сыяктуу категорияларды талдоо менен биз сөзсүз түрдө бул түшүнүктөрдү жалпы теориялык талдоо зарылчылыгына туш болобуз. Мындан тышкары, таза процессуалдык мааниде юридикалык фактылар жарандык процессуалдык адабиятта каралбайт. Юридикалык фактылардын концепциясы да, классификациясы да укуктун жалпы теориясынан обочолонуп берилген эмес. Укук теориясында деле юридикалык факт түшүнүгүн аныктоодо бирдиктүү мамиле болгон эмес. Мисалы, В.С.Нерсесянц юридикалык фактылар деп «мыйзам боюнча мыйзамдуулукту ишке ашыруу үчүн зарыл болгон укуктук негиз (шарт) катары юридикалык мааниге ээ болгон фактыларды (фактивдүү жагдайларды)» түшүнөт. А.В.Мелехин юридикалык фактыларды «укуктук мамилелердин пайда болушун, өзгөрүшүн же токтотулушун укук ченемдери менен байланыштырган белгилүү бир турмуштук жагдайлар (жагдайлар, шарттар)» деп эсептейт. Ж.Ю.Мирошникова ушундай эле позицияны ээлейт, ага ылайык «укуктук фактылар – бул социалдык-укуктук реалдуулуктун көп кырдуу кубулушу, ал укуктук ченем укуктук натыйжалардын (укуктук мамилелердин) пайда болушун, өзгөрүшүн же токтотулушун байланыштырган конкреттүү турмуштук жагдай. )" А.В.Мальконун пикири боюнча, юридикалык фактылар – бул белгилүү бир юридикалык кесепеттердин келип чыгышын мыйзамдуулук менен байланыштырган конкреттүү турмуштук жагдайлар». М.Н.Марченко юридикалык фактылардын аныктамаларын жана алар боюнча берилген түшүндүрмөлөрдү салыштырып, «ар кандай юридикалык фактылар: а) ар кандай турмуштук жагдайларды, шарттарды жана фактыларды билдирет; б) укук ченемдеринде, тагыраак айтканда, алардын гипотезаларында аныкталат; в) укуктук мамилелердин пайда болушунун, өзгөрүшүнүн же токтотулушунун ажырагыс шарты катары кызмат кылууга; г) укуктук мамилелердин катышуучуларынын субъективдүү укуктарына жана мыйзамдуу милдеттерине алып келет; д) мамлекеттик мажбурлоо менен камсыз кылынат.