Механизмнің орын-жағдайлар планын тұрғызу

Механизмнің орын-жағдайлар планын тұрғызу

Механизмнің орын планы деп , қабылданған уақыт мезетіндегі звенолардың өзара орналасуының графикалық кескіндерін айтады.

Механизмнің орын – жағдайлар планын тұрғызуды мынадай тәртіппен орындаймыз.

Сызбада қозғалмайтын О және С осьтерді белгілейміз.

Сызбада жетекші звеноны кескіндейтін (ОА) кесіндісінің ұзындығын 30 мм деп қабылдаймыз. Онда механизмнің сұлба масштабы:

[pic 1]

Егер осы звено бірқалыпты айнымалы қозғалыста болатын және толық айналым жасайтын болса, онда А нүктесі арқылы сызатын шеңберді тең 12 бөлікке бөлеміз. Бастапқы звеноның әрбір орнын анықталған нөмір арқылы белгілейміз және осы нөмір ары қарай барлық механизмнің планына қатысты болады.Қабылданған масштаб бойынша AB,BC,CD,DE  кесінділерінің ұзындықтарын есептейміз.

[pic 2]

[pic 3]

[pic 4]

[pic 5]

[pic 6]

[pic 7]

[pic 8]

1.Механизмнің құрылымдық талдауы[pic 9]

1.Механизмнің қозғалыс еркіндік дәрежесін Чебышев формуласына

қойып анықтаймыз:  

               W= 3*5-2*7-0= 1[pic 10]

2.Одан кейін берілген жазық механизмді ( бес звенолы кривошипті тіректі механизм) Ассур топтарына бөлеміз класын, түрін анықтаймыз:

        [pic 11]  [pic 12][pic 13]

                    (0,1) →І класс                         (2,3) →ІІ класс           (4,5) →ІІ класс  

                                                                      1  түрлі                    2 түрлі

3.Мұндағы звено аттары:

1-Кривошип;

2-Шатун;

3-Күйенте;

4-Шатун

5-Тиек

0-Тірек

2.Жылдамдықтар планын тұрғызу

Берілген механизм жағдайына сәйкес алдымен жетекші звеноға жататын ω1 бұрыштың жылдамдығымен біркелкі айналмалы қозғалыс жасайтын ОА түзуінің жылдамдығын табамыз:

[pic 14]

ОА осіне айналу бағытына бағытталған жылдамдық жобасының полюсінен р (ра) перпендикуляр кесіндісін жүргіземіз. pa= 80 мм

Масштабты коэффициентті анықтаймыз:

[pic 15]

b нүктесінің жылдамдығын екі векторлық теңдеулер жүйесі арқылы анықтаймыз:

[pic 16]

Мұндағы:  нүктесінің жылдамдығы ,[pic 17]

[pic 18]

 звеносы А топса осіне қатысты айнала қозғалғандағы b нүктесінің жылдамдығы, шамасы: [pic 19]

[pic 20]

 -тірек нүктесінің жылдамдығы (ол нөлге тең, себебі қозғалмайды)[pic 21]

 ВС звеносы С топса осіне қатысты айнала қозғалғандағы b нүктесінің жылдамдығы, шамасы: [pic 22]

[pic 23]

Жылдамдықтар жобасы келесі рет бойынша тұрғызамыз.

Жоғарыда көрсетілген бірінші векторлық теңдеулер графикалық шешімін табамыз. Жылдамдық планының a нүктесіне жылдамдығын кескіндейтін АВ звеносына перпендикуляр түзу жүргіземіз.[pic 24]

Жоғарыда көрсетілген екінші векторлық теңдеудің графикалық шешімін табамыз. С нүктесінің жылдамдығы нөлге тең болғандықтан С нүктесі p полюспен түйіндеседі, сондықтар p нүктесінен  жылдамдығын кескіндейтін ВС звеносына перпендикуляр түзу жүргіземіз. Осы жүргізілген екі перпендикуляр түзулер  b нүктесінде қиылысады[pic 25]

d  нүктесінің жылдамдығын анықтау үшін , яғни рd кесіндісін  салу үшін ұқсастық теоремасын пайдаланамыз:

                 [pic 26][pic 27]

b нүктесінен осы аралықты өлшеп  кесінді сызамыз, р полюстен  d  нүктесіне дейінгі аралықты өлшеп, d нүктесінің жылдамдығын анықтаймыз:

[pic 28]

[pic 29]

e нүктесінің жылдамдығын анықтаймыз:

[pic 30]

Жоғарыда көрсетілген бірінші векторлық теңдеудің графикалық шешімін табамыз: жылдамдық планының d нүктесінен  жылдамдығын кескіндейтін DE  звеносына перпендикуляр түзу жүргіземіз, шамасы:[pic 31]

[pic 32]

[pic 33]

р полюстен   жылдамдығын кескіндейтін параллель түзу жүргіземіз. Осы жүргізілген екі түзулер е нүктесінде қиылысады. [pic 34]

Сызба бойынша звенолардың бұрыштық жылдамдықтарын есептейміз:

[pic 35]

Осындай есептеулерді барлық 12 жағдайымен жүргіземіз. Нәтижесі төмендегі кестеде көрсетілген.