Жәбірленушімен​ татуласуына ​байланысты қылмыстық жауаптылықтан босату

Қазақстан Республикасы білім және ғылым министрлігі

Е.А.Бөкетов атындағы Қарағанды университеті

Заң факультеті

Реферат

Тақырыбы:Жәбірленушімен​ татуласуына ​байланысты қылмыстық жауаптылықтан босату.

Орындаған:Сабытаева Жадыра Ю-30 тобының студенті

Қабылдаған: Сиубаева Нурсулу Женисовна

Қарағанды-2021

МАЗМҰНЫ

I.Кіріспе

1.Қылмыстық жауаптылықтан босатудың жалпы түсінігі

II.Негізгі бөлім

2. Жәбірленушімен татуласуына байланысты қылмыстық жауаптылықтан босату

3. Жәбірленушімен татуласуына байланысты қылмыстық істі қысқартудың құқықтық салдары

III.Қорытынды

Пайдаланылған әдебиеттер тізімі

1.Қылмыстық жауаптылықтан босатудың жалпы түсінігі

Кез келген елдің қылмыстық заңнамасының жалпы танылған постулаты қылмыс жасаған адамға жеке, ұйымдық немесе мүліктік айыру түріндегі мемлекеттік мәжбүрлеу шараларын қолдануға міндетті екендігі туралы ереже болып табылады. Сонымен қатар қылмысты тежеудің тиімді құралдарының бірі жазаның қатыгездігі емес, оның бұлтартпастығы болып табылады1. Сонымен қатар, заңда арнайы қарастырылған бірқатар жағдайларда қылмыс жасаған адам қылмыстық жауаптылықтан босатылуы мүмкін.

Қылмыстық істерді сотқа дейін тоқтату ежелден белгілі және біздің мемлекетіміздің ғана емес, көптеген басқа елдердің заңнамасына тән. БҰҰ жүргізіп отырған әлемдік қылмыстық саясаттың негізгі тенденцияларын талдау көрсеткендей, қазіргі сот төрелігі жүйелерінің айрықша белгісі қылмыстық істердің сотқа дейінгі өндірісте тоқтатылуына байланысты «азаю процесі» болып табылады. Сонымен қатар, әртүрлі елдерде бұл институтты жүзеге асырудың әртүрлі рәсімдеріне қарамастан, құқықтық мәні барлық жерде бірдей болып қалады - қылмыс фактісі болған кезде қылмыстық істі тоқтату. Мемлекеттік мәжбүрлеу – қылмыстық заңды бұзған адамдарға ықпал етудің мәжбүрлі, шектен тыс шарасы.

Қылмыстық жауаптылықтан босату, егер ол адамның құқықтары мен бостандықтарын, бүкіл құқықтық тәртіпті қылмыстық қол сұғушылықтан қорғауға кедергі жасамаса және сонымен бірге кінәлі адамның түзелуіне ықпал етсе, негізді және әділ деп танылуы мүмкін. Осыған сүйене отырып, қылмыстық жауаптылықтың бірінші негізі шағын немесе орташа ауырлықтағы қылмыс жасау болып табылады деген қорытынды жасауға болады. Қылмыстық кодекске қылмыс санаттары туралы норманың енгізілуі тергеу және сот тәжірибесіне бұл мәселені шешуде сенімділік әкелді. Еске сала кетейік, бапқа сәйкес. Қылмыстық кодекстің 15-бабына сәйкес, онша ауыр емес қылмыстар жасағаны үшін қылмыстық заңда көзделген ең жоғары жаза екі жылдан аспайтын қасақана және абайсызда жасалған әрекеттер, ал ауырлығы орташа қылмыстар - қасақана және абайсызда жасалған іс-әрекеттер, ең ауыр жаза ол үшін бес жылдан аспайтын бас бостандығынан айыру.

Екінші себеп – қылмыс жасаған адамның болмауы немесе қоғамдық қауіптілігінің аз болуы. Біріншіден айырмашылығы, бұл категория абстрактілі. Қылмыскер жеке басының қоғамдық қауіптілік дәрежесін анықтау кезінде қылмыстық құқық ғылымы мен тергеу және сот тәжірибесі ең алдымен жасалған қылмыстың сипаты мен ауырлығына, сондай-ақ қылмыскердің қылмыс жасағанға дейінгі және одан кейінгі мінез-құлқын (тұлғасын) сипаттайтын мән-жайларға негізделеді. қылмыс жасау.

Ал, ақырында, үшінші себеп – кінәлі адамды қылмыстық жауапкершілікке тартудың орынсыздығы.

2.Жәбірленушімен татуласуына байланысты қылмыстық жауаптылықтан босату

Қылмыстық теріс қылық немесе қазаға ұшыратумен байланысты емес онша ауыр емес немесе ауырлығы орташа қылмыс жасаған адам, егер ол жәбірленушімен, арыз берушімен татуласса, оның ішінде медиация тәртібімен татуласса және келтiрiлген зиянды қалпына келтірсе, қылмыстық жауаптылықтан босатылуға жатады.

Қазаға ұшыратумен немесе адамның денсаулығына ауыр зиян келтірумен байланысты емес ауыр қылмысты алғаш рет жасаған кәмелетке толмағандар, жүкті әйелдер, жас балалары бар әйелдер, жас балаларын жалғыз өзі тәрбиелеп отырған еркектер, елу сегіз жастағы және ол жастан асқан әйелдер, алпыс үш жастағы және ол жастан асқан еркектер, егер олар жәбірленушімен, арыз берушімен татуласса, оның ішінде медиация тәртібімен татуласса және келтiрiлген зиянды қалпына келтірсе, қылмыстық жауаптылықтан босатылуы мүмкін. Қылмыстық жауаптылықтан босату кезінде кәмелетке толмаған адамға тәрбиелік ықпалы бар мәжбүрлеу шаралары қолданылады.